?zmir Büyük?ehir Belediyesi taraf?ndan kentte yerel yöneti?im anlay???n? güçlendirmek amac?yla “Kent Denetçileri” uygulamas? ba?lat?ld?. ?zmir Planlama Ajans? (?ZPA) önderli?inde yürütülen yeni programla gönüllü vatanda?lar?n kat?l?mc? anlay??la kent yönetimine dâhil edilmesi sa?land?. Avrupa Birli?i (AB) Projesi IMPETUS kapsam?nda düzenlenen “Kent Denetçileri” program?yla birlikte ?effaf bir süreç sonras?nda seçilen 17 Kent Denetçisi; çevre kirlili?i, kentsel hijyen, ye?il alanlar?n korunmas? gibi kritik konularda saha tespitlerine ba?lad?. ?lk a?amada Konak, Kar??yaka, Balçova ve Buca’da be? bölgede harekete geçildi. Çal??maya ba?vuru yaparak seçilen, 18 ya??n? doldurmu? ve en az 6 ayd?r ?zmir’de ya?ayan kent denetçileri Kültürpark, Kordon, Hasana?a Bahçesi, Bostanl? ve ?nciralt? Kent Orman?’nda sahaya indi.
A?a??dan yukar?ya kentsel veri üretimi
Projenin fikir ekibinde yer alan ?zmir Kavram Meslek Yüksek Okulu Mimarl?k ve ?ehir Planlama Bölümü Mimari Restorasyon Program? Ö?retim Üyesi Dr. Pelin Özden “Özgün, inovatif bir proje. Kat?l?mc?l???n, yurtta? biliminin ön plana ç?kt??? bir çal??ma. Vatanda?lar?n yerel yönetim hizmetlerini denetleyebilece?i, karar alma mekanizmalar?na aktif kat?l?m sa?layaca?? bir proje. Taraf?m?za 2 bin 911 ba?vuru ula?t?. Aç?k ve ?effaf bir süreçle birlikte program?m?z? ba?latt?k. ?zmir’deki önemli be? kamusal alan içinde kent denetçili?i söz konusu olacak. Zab?ta ??leri’nden görevli amirlerimiz kontrolünde çevresel denetim ve kültürel mirasla ilgili veriler topland?. Bunlar, denetçilerin yaka ve boyunlar?nda yer alan kameralar taraf?ndan görüntülü veya sesli olarak kay?t alt?na al?nd?. Özel tutanakla zab?tayla payla??ld?. A?a??dan yukar?ya kentsel veri üretimi söz konusu oldu” ifadelerini kulland?.
“Vatanda??n da görevini yerine getirmesi gerekiyor”
Projeye kat?lan Aleyna Polater, “Kenti bir yurtta? olarak denetlemek herkesin istedi?i bir ?ey. Bazen aksakl?klar oluyor, bunlar için birebir görü?me istenebiliyor. ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’nde kime ne diyece?imi, nas?l ilerleyebilece?imi ö?renmek istedim. Nas?l çal???l?yor, nas?l i?lem yap?l?yor, bunlar? bilmek istedim. Her ?ey asl?nda belediyenin sorumlulu?unda de?il. Bizim de vatanda?lar olarak üzerimize dü?en görevi yerine getirmemiz gerekiyor. Bu yolda ad?m att?m. Çok do?ru ve güzel bir karar oldu?unu dü?ünüyorum” dedi.
60 y?ld?r ?zmir’de ya?ad???n? aktaran ?aban Öngören de, “??imden dolay? hemen hemen kentin her yerini dola??yorum. Gördü?üm sorunlar?n çözülmesi, yetkililere bildirilmesi için bu uygulamay? bekliyordum. Görünce hemen ba?vurdum. Vatanda?lar her ?eyi belediyeden bekliyorlar. ?imdi görev al?nca gerekli yerlere ikaz ve bildirimde bulunabilece?iz. Çok faydal? bir çal??ma olaca??n? dü?ünüyorum. Devam etmesi ve denetçi say?s?n?n ço?almas? laz?m” diye konu?tu.
?zmir için önemli hedefler belirlendi
Kent Denetçileri uygulamas?, Avrupa Birli?i (AB) Projesi IMPETUS kapsam?nda 509 giri?im aras?ndan ilk 20 proje aras?nda yer alarak finale kalm??t?. Yurtta? Akademisi-Kamu Denetçileri Program?, ?ZQ Giri?imcilik Merkezi’nde ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Dr. Cemil Tugay’?n ev sahipli?inde düzenlenen toplant?yla kamuoyuna tan?t?lm??, gönüllü denetçiler 2 bin 911 ba?vuru aras?ndan noter huzurunda kurayla ve mülakatlarla belirlenmi?ti. Projeyle çevre kirlili?i, kentsel hijyen ve ye?il alanlar?n korunmas? gibi kritik konular?n kent denetçilerinin aktif kat?l?m?yla do?rudan sahada tespit edilmesi hedefleniyor. Kent Denetçileri program?, çevre kirlili?i ve iklim de?i?ikli?i gibi konularda toplumsal fark?ndal?k yarat?yor ve veri üretimi sürecini art?r?yor. Çevre hakk? ve sa?l?kl? kentler konusunda fark?ndal?k olu?tururken ayn? zamanda yurtta?lar? kentsel sürdürülebilirlik konusunda aktif aktörler haline getiriyor.
?ZPA öncülü?ünde ba?lad?
Çal??mada; ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’nin Zab?ta Dairesi Ba?kanl???, Kent Tarihi, Tan?t?m ve Turizm Dairesi Ba?kanl???, Bilgi ??lem Dairesi Ba?kanl???, Bas?n, Yay?n ve Halkla ?li?kiler Dairesi Ba?kanl???, Sa?l?k ??leri Dairesi Ba?kanl???, Park ve Bahçeler Dairesi Ba?kanl???, Çevre Koruma Dairesi Ba?kanl???, Hukuk Mü?avirli?i, ?zmir Kent Konseyi Engelli Meclisi ve Kentsel Adalet ve E?itlik ?ube Müdürlü?ü yönetici ve yetkilileri yer ald?. Sa?l?kl? bir koordinasyonla süreci yürüten birimler, Türkiye’de bir ilk olan çal??may? ?ZPA öncülü?ünde ba?latt?.