Mahkeme heyeti, '?zmir Ku? Cenneti' olarak bilinen ve özellikle flamingolar?n ya?ad??? önemli sulak bölge konumundaki Gediz Deltas?'n?n 14 Ramsar Alan?'ndan biri oldu?una dikkat çekti. Bu tür ekosistemlerin daralt?lmas?n?n, ku?lar üzerinde beslenme, yuva yapma, yumurtlama ve yavru bak?m? gibi aktiviteler aç?s?ndan streslere neden olaca??n? belirten heyet, statü de?i?ikli?i karar?n?n iptaline hükmetti.
Ulusal Sulak Alan Komisyonu'nca korunmas? gereken alanlardan Gediz Nehri Sulak Alan?'n?n statüsü, 'kontrollü kullan?m bölgesi' olarak de?i?tirildi. Türkiye'deki uluslararas? öneme sahip 14 Ramsar Alan?'ndan biri olan ve do?al sit alan? olarak korunan bölgeler aras?nda yer alan Gediz Deltas? çevresinin yap?la?maya aç?laca??n? öne süren ?zmir Do?a Derne?i üyeleri ile Ali R?za Avcan ve avukat Cem Alt?parmak, ?zmir 3’üncü ?dare Mahkemesi'nde karar?n iptali için dava açt?. Tar?m ve Orman Bakanl???'na kar?? aç?lan davada alan?n statüsünün 'kontrollü kullan?m bölgesi' olarak de?i?tirmesi karar? iptal edildi. Mahkeme heyeti, flamingolar ba?ta olmak üzere çok say?da ku? ve canl? türünün ya?am alan? olan Gediz Deltas?'n?n tamam?n?n 'ku? cenneti' statüsünü kar??lad???n? ve koruma çal??malar? d???nda yap?lacak herhangi bir faaliyetin, ku?lar üzerinde kesinlikle negatif etki olu?turaca??n? belirledi. Bu tür ekosistemlerin daralt?lmas?n?n, ku?lar üzerinde beslenme, yuva yapma, yumurtlama ve yavru bak?m? gibi aktiviteleri bak?m?ndan stresler olu?turaca?? belirtildi. Dava konusu düzenlemenin, Gediz Deltas? faunas? üzerine olumsuz etkiler olu?turaca??n?n vurguland??? kararda, bölgenin koruma statüsünün de?i?mesi ile yap?lacak müdahalelerle güney Gediz habitat?n tamamen ortadan kalkmas?n?n ve buray? kullanan canl?lar?n zarar görmesinin kaç?n?lmaz oldu?u da kaydedildi.
AKDEN?Z FOKU YA?AM ALANI
?zmir 3’üncü ?dare Mahkemesi'nce Gediz Deltas?'n?n hayvanlar için e?siz ya?am ortam? oldu?una dikkat çekilerek, bölgenin ayr?ca Dünya Do?a ve Do?al Kaynaklar? Koruma Birli?i (IUCN) kriterlerine göre 'EN' (tehlikede) kategorisindeki Akdeniz fokunun ya?am alanlar?ndan oldu?u belirtildi. Bu sucul ekosistemin daralt?lmas? durumunda, zamanla do?al özelli?inin ve dolay?s?yla faunistik yap?s?n?n bozulmas?na yol aç?laca?? yönünde bulgular elde edildi?i kaydedildi. Kararda USAK'?n karar?n?n telafi edilemez etkilere neden olabilece?inin de alt? çizildi.
'BÖYLE KARAR B?R DAHA GÜNDEME GELMES?N'
Mahkemenin karar?n?n ard?ndan davac?lar taraf?ndan Kültürpark'ta bulunan ?zmir Sanat'ta bas?n toplant?s? düzenlendi. Do?a Derne?i Koordinatörü Itri Levent Erkol, mahkeme karar?n? 'örnek bir karar' olarak niteledi. Erkol, "?zmir 3'üncü ?dare Mahkemesi'nin bu örnek karar? ile Gediz Deltas? bir kez daha ba?ar?yla savunulmu?tur. Gediz Deltas?, ulusal ve uluslararas? mevzuatlarla korunuyor olmas?na kar??n, Sulak Alan Koruma Bölgeleri karar? gibi yanl?? ve Delta'n?n bütünlü?ünü tehlike alt?na sokacak olan kararlar?n tehdidi alt?na girmektedir. Gediz Deltas?, yüzlerce ku? ve canl? türünün ya?am alan? olmas?n?n yan? s?ra UNESCO’nun 4 Dünya Do?a Miras? kriterinin tümünü sa?lamaktad?r. Bu yüzden mahkeme taraf?ndan al?nan karar, yaln?zca deltay? korumakla kalmam??, dünya do?a koruma içtihad? aç?s?ndan da örnek te?kil etmi?tir. Dile?imiz, ?zmir'in Gediz Deltas?'n?n UNESCO Dünya Miras? ilan edilmesi ve içinde ya?ayan canl?lar? tehdit eden Sulak Alan Koruma Bölgesi karar? gibi kararlar?n bir daha gündeme gelmemesidir" dedi.
Davac? Ali R?za Avcan da Gediz Deltas?'n?n korunarak ,gelecek nesillere aktar?lmas?n?n görev oldu?unu söyledi. Ulusal Sulak Alan Komisyonu'nun 'Sulak Alan Koruma Bölgeleri' karar?na kar?? dava açanlardan avukat Cem Alt?parmak ise ?unlar? söyledi:
"?zmir ?dare Mahkemesi taraf?ndan verilen bu karar tüm sulak alanlar için örnek niteli?inde. Umuyoruz ki bundan sonra sulak alanlar?n bütünlü?ünü bozacak bu gibi kararlar tekrarlanmaz."
Do?a Derne?i, '?zmir'in Ku? Cenneti' olarak bilinen ve özellikle flamingolar?n ya?ad??? önemli sulak bölge konumundaki Gediz Deltas?'n?n, 'UNESCO Dünya Do?a Miras?' olarak kabul edilmesi için ba?vuruda bulunmu?tu.