SONKALE?ZM?R-?zmir Büyük?ehir Belediyesi Kas?m ay? Meclis toplant?s?n?n 8. bile?imi Ba?kan Tunç Soyer idaresinde gerçekle?iyor. Önceki günlerde ?ZSU'nun 3 milyar TL, ESHOT'un ise 1 milyar 444 milyon TL bütçesi Meclis'ten geçerken, bugünkü görü?melerde CHP Grubu ve AK Parti Grubu aras?nda tart??malar ya?and?. Meclis'te 2020 y?l? tahmini gelir bütçesi 6 milyar 374 milyon TL, gider bütçesi ise 7 milyar 950 milyon TL olarak belirlendi. ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kanvekili Mustafa Özuslu, bütçe ile ilgili bilgiler verirken, AK Parti Grup Ba?kanvekili Özgür H?zal 1.5 milyar TL bütçe aç??? oldu?unu söyledi, yat?r?mlara ayr?lan miktarlarla ilgili ele?tirilerde bulundu. .
"ÜLKEN?N EKONOM?K DURUMU KÖTÜ"
?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kanvekili Mustafa Özuslu, bütçenin önemli bir bölümünün altyap? ve ula??m yat?r?mlar?na ayr?ld???n? belirtti. Ülkemizin ekonomik ?artlar?n?n bütçede etkili oldu?unu belirten Özuslu, "TÜ?K enfasyon rakamlar?n? aç?kl?yor. Yüzde 80 oran?nda vatanda??m?z?n bu rakamlara inanmad??? anketlerde ç?k?yor. Hazine yüzde 20 ile borçlan?rken enflasyonu 9 ile ilan ederseniz bu gerçekçi olmaz. 2002'ye oranla ülkemizin borcu yüzde 350 oran?nda artarak 450 milyar dolar? a?m??. Dolar 2002'de 1.6 TL'ydi, bugün ise 5.7 TL. Biz de bütçeleri bu realiteye göre yapmak zorunday?z. Her ?eye ra?men bütçeyi ?zmirliler'e hizmet edecek ?ekle getirdik. Bundan ?ikayet edecek de?iliz. Vatanda??n al?m gücü azal?nca yoksulla?ma meydana geliyor. Yüzde 14'lük kesim yoksulluk s?n?r?n?n alt?nda ya??yor. Bununla hepimizin mücadele etmesi laz?m. Yüzle?memiz laz?m. Merkezi hükümetin yapt?klar? var. Biz de Büyük?ehir olarak sosyal yard?mlarla, ücret art??lar?yla bunla sava?mak istiyoruz. Tar?mda iddial?y?z ama çiftçi zor durumda. Mazotu 1.3 TL'den al?rken, ?imdi 6.6 TL'yi buldu. Çiftçinin de hali ülkenin genel haliyle orant?l?. Mazotu pahal? al?yorsan, girdin fazlaysa ürünü de pahal? satmak zorundas?n. Satamazsan elinde kal?r" dedi.
BÜTÇEN?N YÜZDE 47 RAYLI S?STEME
Özuslu, "Ekonomi son üç çeyrekte küçülüyor, i?sizlik var, enflasyon var. Ben ekonomist de?ilim ama buna ne deniyor ekonomide biliyor musunuz? Plantasyon. Basit olarak bütçe aç???d?r bu. AK Parti iktidar?n?n en ba?ar?l? oldu?u ve övündü?ü ?eylerin ba??nda bütçe aç??? konusu geliyor. Hedef olarak ortaya koydu?umuz Avrupa Birli?i'nin limiti yüzde 3'tür. E?er üzerindeyse o birlikte yer alamamazs?n?z. Y?l sonuna kadar 125 milyar TL olacak bütçe aç??? görünüyor. Bu asl?nda 170 milyar TL'dir. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ilk defa bir ?ey oldu. Merkez Bankas? bizim güvencemizdir. Rezervleri bu ülkenin kefen paras?d?r. 45 milyar TL'yi oradan al?p Hazine'ye aktard?lar. Bunu da maliyete ekledin mi 170 milyar TL bütçe aç??? yapar. ?imdi biz bu ortamda ?zmir Büyük?ehir Belediyesi'nin bütçesini yapt?k. Geçmi? döneme göre yüzde 32.6'l?k bir art?? gösterdi. Bütçenin yüzde 47'si altyap? ve ula??m yat?r?mlar?na ayr?ld?. Rayl? sistem ba?ta olmak üzere önemli projelerde kredi kullan?m? öngörülmü? ve ?imdiden yol al?nm??t?r. ?lk 20 proje tüm yat?r?m rakamlar?n?n büyük bölümünü kaps?yor. ?lk 10 tanesi ula??m projeleri. Narl?dere Metrosu'na 450 milyon, Buca Metrosu'na 100 milyon, Çi?li tramvay? için de 97 milyon TL ayr?ld?. Buca Metrosu için rakam az, çünkü önümüzdeki y?llarda artacak. Asl?nda 1 milyar dolarl?k bir yat?r?mdan bahsediyoruz. Rayl? sisteme ?zmir Büyük?ehir olarak önem verip yat?r?m yap?yoruz. Bu sistemlerle halk?n konforlu ula??m?n? sa?lamay? hedefliyoruz. ?stanbul, Antalya, Bursa ve Gaziantep gibi ?ehirlerde kim yap?yor su sistemleri? Burada niye yapm?yor merkezi hükümet? Yapmad?, yapm?yor. ?zmir'de biz yap?yoruz. Çünkü hizmet etmek istiyoruz, derdimiz bu bizim" diye konu?tu.
"YE??L ALANLAR ARTACAK"
Özuslu ?öyle devam etti: "Deniz ula??m?n? yüzde 3 oran?nda kullan?yoruz, daha fazla olmal?. 2 tane arabal? vapur al?yoruz, otoparklar yap?yoruz, bütçe bunun için var. 76 milyon TL bütçe ay?rd?k Süt Kuzu için. 160 bin çocu?a 15.3 milyon litre süt da??tmay? planl?yoruz. Çocuk ba??rna 96 litre ediyor. ?ki tane üretici pazar? kurduk. Kadifekale ve Kültürpark'ta. Arac?y? ortadan kald?rarak vatanda?larla üretciyi bulu?turuyoruz. Ye?il alanlar için 441 milyon TL bütçe ay?r?yoruz. 500 bin metrekare daha art?raca??z ye?il alan?. 2 milyar TL'yi a?an altyap? yat?r?m? öne ç?k?yor. Halk?m?z?n daha kaliteli ya?am sürmesi için buna ihtiyac?m?z var, yapaca??z. Otogar için proje yar??mas? yap?lacak. ?zmir'e yak??an bir otogar? da görece?iz. Kentsel dönü?üm problemimiz. Deprem ku?a??nday?z, önlem almal?y?z. Muhalefetiyle iktidar?yla ?zmirliler için bunlar? yapmal?y?z. A?kla ?zmir için çal??aca??z."
YEREL YÖNET?M?N KABAHAT? YOK MU?
Özuslu'dan sonra söz alan AK Parti Grup Ba?kanvekili Özgür H?zal bütçe ile ilgili ele?tirilerde bulundu. H?zal, "Çok anlatacak bir ?ey bulamazsan?z meseleleri farkl? noktalara ta??yabiliyorsunuz. Ben çok ele?tirilecek bir ?ey bulamazsam Fenerbahçe ve Galatasaray'dan bahsedebilirim. Mesela Galatasaray'?n Avrupa performans?ndan. Mustafa abi (Özuslu) önemli hususlar? göremedi ki geni? bir de?erlendirme yapt?. Genç i?sizlikten ve i?sizlikten bahsetti ama ?unu söylemedi. ?zmir, genç i?sizlik oran?nda en yüksek orana sahip kent. ?zmir'e yat?r?mc?lar?n gelmedi?inden bahsetmedi. Mesela Volkswagen'in Manisa'ya yat?r?m yap?p ?zmir'e yapmamas?ndan bahsetmedi. Hiç mi belediyenin, yerel yöneticilerin kabahati yok. Örnek verece?im. Bir iki y?l kadar önce Türkiye'de organizasyonu yap?lmas? dü?ünülen futbolla alakal? Avrupa ?ampiyonas? finalleri Almanya'ya verildi. Burada olsayd? iller aras?nda ?zmir yoktu. Bunun sebebi ne? Ekonomik gerekçeler mi?Asl?nda bunun sebebi uzun y?llard?r bu ?ehri yöneten zihniyetin esas?nda yeterince yat?r?m yapmamas?yd?. ?ZSU bütçesini, ESHOT bütçesini konu?tuk de?erlendirdik. ?unu söylemek isterim AK Parti grubu olarak Meclis'in ilk aç?ld??? gün nerede duruyorsak bugün de ayn? yerdeyiz. 31 Mart seçimleri sonras?nda ?zmirliler bize muhalefet görevi verdi. ?zmir'in lehine yap?lacak her türlü i? ve i?lemlerde yan?n?zda olaca??z, ancak aleyhinde olan her konuda kar??n?zda olaca??z dedik. S?rf muhalefet olsun diye hiçbir ?eye girmedik. 8 ayl?k süreçte bunu anlam?? olabilirsiniz. ?ZTAV ile ilgili ele?tiri getirdik, say?n ba?kan?n karde?inin orada bulunmas? uygun de?ildir dedik, istifa etti. ?stanbul'daki arsan?n sat??? ile ilgili elden ç?kar?lmas? do?ru de?il dedik. Geldi?imiz noktada hakl? oldu?umuzu gördük. En az?ndan süreci ?imdilik durdunuz. Sadece ele?tiri için ele?tirmiyoruz" dedi.
3 AYDA B?TECEK YOL ÇALI?MASI 6 AY SÜRDÜ
?zmirliler'in birçok sorunun ortadan kald?r?lmas?n? bekledi?ini söyleyen H?zal ?öyle devam konu?tu: "?ki tane çözüm ortaya koydunuz. Alt?nyol'da 3 ?eritli yolu 4 ?eride ç?karma çal??mas?na girdiniz. 3 ayda bitecek yolu 6 ayda bitirdiniz. Herhalde ekonomik meselelerden dolay? olmam??t?r. Havaliman?ndan ?ehre giri? yapan bir turist sa??na soluna bakt???nda çarp?k yap?la?ma var. Burada kent esteti?ini düzeltelim, dediniz. Metruk binalar? boyama i?ini yapt?n?z. 8 ayda ortaya konulan çözümler bunlar. ?imdi 2020 y?l?na girece?iz. Art?k Tunç Soyer'in bütçesiyle girece?iz. Peki neler yap?lacak bütçenin durumu ne, performans program?ndaki hususlar ne? 2020 y?l? tahmini bütçede gelir 6 milyar 374 milyon, gider ise 7 milyar 950 milyon TL. Bütçe aç??? 1.5 milyar. Büyük?ehir'in 4.47 milyar borcu oldu?unu dü?ünürsek, 1.5 daha eklendi?inde 6 milyar borcu oluyor. ?ZSU ve ESHOT'un borçlar?n? bir kenara b?rak?rsak. ESHOT, ?ZSU ve Büyük?ehir'in ek olarak ortaya konacak borç miktar? 3 milyar bütçe aç??? oluyor. ?zmirli olarak bütçe kitapç???n? elime ilk ald???mda heyecanlanmad?m desem yalan olur. Çünkü dedim ki bugüne kadar 2016-2017-2018 ve 2019 y?llar?ndaki bütçe aç??? 750 milyon TL civar?nda oluyordu. E?er bugün 1.5 milyar gibi bütçe aç???yla 2020'ye ba?layacaksa baz? yap?sal sorunlar?n ortadan kald?r?lmas? için faaliyete girece?ini dü?ündüm. Trafik sorununu k?smen de olsa çözecek dedim. Otopark, altyap?, kentsel dönü?üm sorununu çözecek dedim. Derinlemesine bakt???mda incelemeye ba?lad???mda 2019 ile 2020 aras?nda ciddi hiçbir fark?n olmad???n? gördüm ve karamsarl??a kap?ld?m. Sadece birtak?m faliyetlerde ufak de?i?iklikler olmu?"
OTOPARK SORUNU NASIL ÇÖZÜLECEK?
H?zal ?öyle devam etti: "Bu kadar bütçe ay?rm??, altyap? projelerini gerçekle?tirecek diye dü?ündüm. Mesela Alsancak'ta, Kar??yaka'da, Basmane Meydan?'nda trafik yerin alt?na al?nacak. Hatta hatta Alt?nyol'da trafik yerin alt?na al?nacak. Ama bakt?m 950 milyonu ula??m yollar?na, bak?m onar?m ve asfaltlamaya ayr?lm??. Yap?lar?n bak?m onar?m? için 100 milyon TL. Yollar?n bak?m onar?m? 110 milyon TL. 1 milyar 160 milyon TL ediyor. Geriye 200 milyon kalm??. ?imdi bak?yoruz, en ciddi sorun otopark. Herhalde otopark sorunu ya?amayan hiçbir ?zmirli yok. Otopark için ayr?lan bütçe pay? 50 milyon TL. Muhtemelen say?n ba?kan vatanda??n Varyant üzerindeki otopark çözümlerini görmü?tür. Bunlar? görürken sorunun 50 milyon TL ile çözülmeyece?ini görmü?tür diye tahmin ediyorum. Say?n ba?kan taraf?ndan twit at?ld?, her mahalleye masal evi yap?lacak diye. Burada görüyoruz, gençlere ve çocuklara ayr?lan toplam pay 300 bin TL. Masal evlerine ayr?lan pay 250 bin TL. Hernhalde bu paraya yar?m yamalak yap?l?r bir tane masal evi. Bütün mahalleleri geçtik. O imkans?z en az?ndan 30 ilçenin tamam?na yap?lmas? için bir performans kriteri konulabilirdi. En az?ndan 3'te 1'i yap?labilirdi. Kad?nlar için 620 bin TL belirlenmi?. 684 kad?n? ESHOT'a ?oför olarak ald?n?zç, övdük. Beklerdik ki iki meclis ba?kanvekilinden biri bayan olsun. Toplumsal cinsiyet e?itli?i faaliyetleri için ayr? pay ayr?lm??. Aradaki fark? pek anlayamad?m. Çevre at?k yönetimi ve çöp sorunu. Biz çöp problemi var dedi?imizde alg? yarat?l?yor dendi. Yak?n zamanda aç?l?? yap?ld? Çi?li'de. Elbette yap?lanlar? ele?tirmeyece?iz ama ?u da bir gerçek ki çok önceden yap?lmal?yd? bu tesis. Kiraz, Tire ve Bergama'daki çöp sorunu devam ediyor. Baz? twitlerde 'tar?ma destek veriyoruz' demekle olmuyor bu i?ler. Kiraz'da tar?m arazileri çöplerle kirleniyor. Tire'de ayn? sorun ya?an?yor."