T?p fakültelerinin en önemli derslerinden anatominin ana e?itim materyali olan kadavran?n temin sorunu nedeniyle e?itimin kalitesi dü?üyor. Ö?rencilerin el becerisi kazanmas?, beden üzerinde uygulama yapmas? için kadavra büyük önem ta??yor. Ülkemizde beden ba????n?n az olmas? dolay?s?yla büyük?ehirlerdeki üniversitelerde bile bir elin parmaklar?n? geçmeyecek kadar az say?da kadavra bulunuyor. Ço?u t?p fakültesi ö?rencisinin kadavra görmeden mezun oldu?unu dile getiren uzmanlar, kadavra bulunamad???nda ithal etmek zorunda kal?nd???n? söylüyor.
400 Ö?RENC?YE 40 KADAVRA GEREK?YOR
Ege Üniversitesi (EÜ) T?p Fakültesi Anatomi Anabilim Dal? Ö?retim Üyesi ve EÜ Giri?imsel Anatomi Plastinasyon Uygulama Ara?t?rma Merkezi Müdür Yard?mc?s? Prof. Dr. Servet Çelik, 20 y?l önce bir kadavra üzerinde çal??abildiklerini vurgulay?p, "2010'dan sonraki y?llarda ufak ufak ba???lar artmaya ba?lad?. 3-4 y?lda bir kadavra gelirken, y?lda 1-2'lere ç?kmaya ba?lad?. Son y?llarda da ba??? konusunda biraz daha iyi duruma geldik. ?zmir gibi büyük?ehirlerdeki üniversitelerde ba??? say?s? y?lda 5-6 olabiliyor. Ba???lar artmaya ba?lad? ama hala yeterli düzeyde de?il. Bat?daki standartlara ula?mam?z için sadece EÜ T?p Fakültesi'ndeki 400 1’inci s?n?f ö?rencisinin y?lda 40 tane kadavrayla çal??mas? laz?m" dedi.
'HEK?M?N ?LK HASTASI KADAVRA OLMALI'
T?p fakültesi ö?rencilerinin beden üzerinde uygulama yapmas?, el becerisini kazanmas?n? istediklerini dile getiren Prof. Dr. Çelik, "Beden ba???? eksik olunca e?itim, ö?rencinin bire bir el becerisi kazanmas?ndan ziyade kadavralar?n, organlar?n, kaslar?n, yap?lar?n önceden anatomi hocalar? taraf?ndan haz?rlan?p, ö?renciye gösterilmesine, yani müze format?na dönmü? oluyor. En az?ndan gerçekçi bir dokuyu görmelerini, bunun yan?nda ölmü? ki?inin bedeniyle kar??la?malar? onlar? psikolojik olarak da hekimli?e haz?rl?yor. Hekimin ilk hastas? kadavra olmal?" diye konu?tu.
Türkiye’de bire bir kadavrayla çal??an ö?renci say?s?n?n az oldu?unu söyleyen Prof. Dr. Çelik, "Bir y?lda 15-20 civar?nda ö?rencinin belli bölgeleri inceleme ?ans? oluyor. Günümüzde kadavrada çal??may? b?rak?n, kadavra görmeden mezun olan çok say?da sa?l?k profesyoneli var. Ço?u fakültede sadece var demek için bir veya iki tane kadavra var. Beceri kazanamadan hekimler mezun oluyor. Anatomi asistanlar?, uzmanlar?n?n dahi ço?unun kadavrada çal??ma ?ans? olmuyor" ifadeleri kulland?.
'Ö?RENC?LER EN AZINDAN B?R KADAVRA GÖRSÜN D?YE ALIMLAR YAPILIYOR'
Beden ba????n?n artmas?n?n hekimlerin el becerisinin ve yap? bilgisinin artmas?n? sa?layaca??n? aktaran Prof. Dr. Çelik, "Ayr?ca kadavra üzerinde yap?lacak ara?t?rmalar?n t?bbi cihazlar?n, yeni ameliyat tekniklerinin geli?tirilmesi gibi imkanlar sa?l?yor. Dolay?s?yla daha kaliteli sa?l?k hizmeti olarak ülkemize katk?da bulunuyor" diye konu?tu.
‘KADAVRALARA C?DD? BEDELLER ÖDÜYORUZ’
Kadavra bulunmad???nda ithal etmek durumunda kal?nd???n? vurgulayan Prof. Dr. Çelik, "?thal kadavralara ciddi bedeller ödemek zorunda kal?yoruz. Bunlar ülkemizin paras?. ?htiyac? kar??layacak kadar ithalat da yap?lam?yor. ??in do?rusu bir bedene fiyat biçilmesini de do?ru bulmuyoruz ama çok say?da fakültemiz, ö?rencimiz var. ?htiyaçtan dolay? da bakanl?k bu yola gitmek zorunda kald?. Ö?renciler en az?ndan bir kadavra görsün diye üniversitelerde al?mlar yap?l?yor" dedi.
'KADAVRA EN ?Y? E??T?M MATERYAL?'
EÜ T?p Fakültesi Anatomi Anabilim Dal? Ö?retim Üyesi ve Giri?imsel Anatomi Plastinasyon Uygulama Ara?t?rma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Okan Bilge, kadavra gerçek dokunun, yap?n?n ö?rencilere aktar?labilece?i en iyi e?itim materyali oldu?una dikkati çekip, "Kadavralar? ba??? öncelikli sonras?nda da sahipsiz cenazelerden kar??lamaya çal???yoruz. Avrupa standartlar? en fazla bir kadavrada 10 tane ö?rencinin çal??abilece?i ve bu ö?rencilerin de bire bir kendilerinin diseksiyon yaparak anatomiyi ö?renmeleri ?eklinde. Ancak 400'ün üzerindeki ö?renci nüfusunda bunu gerçekle?tirmemize imkan yok" dedi. Cerrahi bran?ta uzmanl?k e?itimi alan asistanlar?n hasta üzerinde de?il kadavra üzerinde cerrahi teknikleri ö?renmelerinin çok daha güvenilir ve etik oldu?unu söyleyen Prof. Dr. Bilge, kadavraya bu anlamda da çok büyük ihtiyaç oldu?unu belirtti.
'BA?I? KADAVRALAR EN AZ 5 YIL KULLANILIYOR'
Toplumun kadavra ba???? konusunda bilinçlenmesinin olumlu geri dönü?ü art?rd???n? vurgulayan Prof. Dr. Bilge, insanlar?n bedenlerini ba???lad?klar?nda ileride ne olaca??n? ö?renmek istediklerini söyledi. Prof. Dr. Bilge, ?öyle sürdürdü: "Ba??? kadavralarda ailelerden 5 y?l süre istiyoruz. Çünkü düzgün saklanabilmesi ve bozulmas?n?n önlemesi için bedenin yakla??k 6 ay ilaçl? bir ?ekilde kalmas? gerekiyor. Ancak 6 aydan sonra kullan?labiliyor. 3-4 sene bedeni kullanabilmek için süreye ihtiyac?m?z var. Sonras?nda ba???ç? ailelerimize iade ediyoruz. Onlar da gömülmesini sa?l?yorlar. Baz? aileler süresiz ba??? yap?yor cenazeyi geri istemiyorlar. Ayr?ca sahipsiz cenazelerimiz var. Sahipsiz cenazelerde süre söz konusu olmad??? için en iyi ?artlarda saklamaya çal??arak olabildi?ince fazla kullanmaya devam ediyoruz. 10-20 y?l kullanabiliyoruz. Sonras?nda belediyeye teslim edilip gömülmeleri sa?lan?yor.