?stanbul Büyük?ehir Belediyesi (?BB), Bilimsel Dan??ma Kurulu; vaka ve ölüm say?lar?ndaki art???n kayg? verici seviyeye ula?mas? üzerine acilen al?nmas? gereken tedbirleri 6 ba?l?kta aç?klad?. 1 Nisan 2021 itibariyle, günlük vaka say?s?n?n 40 bin 806, vefat say?s?n?n ise 176 olarak Sa?l?k Bakanl??? taraf?ndan aç?kland???n? belirten ?BB Bilimsel Dan??ma Kurulu taraf?ndan yap?lan aç?klamada; Türkiye'nin son 24 saatteki yeni vaka say?s? ile dünyada 5. s?raya ç?kt??? vurguland?. ?stanbul'da ?ubat ay? sonunda 100 bin nüfus ba??na 89.8 olan vaka s?kl???n?n 4 kat att??? Samsun'dan sonra 2. s?raya yerle?ti?i kaydedildi.
DÖRT HAFTALIK KAPANMA
?BB Bilimsel Dan??ma Kurulu acilen al?nmas? gereken tedbirleri ?öyle s?ralad?:
– Pandeminin ba?lang?c?ndan beri uygun strateji en az dört haftal?k kapanmad?r. ??sizlere asgari ücret, kay?t içi ve kay?t d??? çal??anlara tam ücret, i?yeri sahiplerine yeterli ekonomik ve sosyal destek vermek ?art?yla sa?l?k, g?da, savunma, güvenlik, ilaç gibi hayati önemdeki sektörler hariç olmak üzere; tüm i?yerlerinde çal??ma durdurulmal?, mümkün olan her yerde evden çal??maya geçilmelidir. Herkese (evine en yak?n markete, f?r?na ve eczaneye gitmek d???nda) daha uzun mesafelere hareket k?s?tlamas? getirilmelidir.
– Restoran ve kafelerin kapat?lmas? için Ramazan ay? beklenmemeli, ivedilikle paket servise geçilmelidir. Otel restoranlar? da kapat?lmal?, odaya servis yap?lmal?d?r. Al??veri? merkezleri, hal? saha, yüzme havuzlar?, spor salonlar? kapat?lmal?d?r.
– Halk?m?z?n dini ihtiyaçlar?n? ve ibadetlerini güvenli bir ?ekilde yerine getirebilmeleri için dini otoriterlerce neden toplu ibadet yap?lamayaca?? konusunda toplum bilgilendirilmeli, ev içi sürdürülebilecek uygun çözümler sunulmal?d?r.
A?ILANMA SÜREC? HIZLANMALI
– Salg?n?n bitmesi için en büyük umudumuz a??lanmad?r. Günlük yap?lan a?? h?z? artt?r?lmal?.. A?? ki?ileri salg?n hastal???n bula?mas?ndan de?il hastal???n ?iddetinden ve olumsuz sonuçlar?ndan korumaktad?r. A?? olmu? ki?i hastal??a yakalanabilir ve hastal??? bula?t?rabilir. Bu aç?dan a?? olunmas?n?n yan?nda maske, mesafe ve hijyen gibi salg?n kurallar?na tam uyulmas? gerekmektedir.
– Ba?ta ö?retmenler, okul çal??anlar?, toplumla yak?n temasta bulunan meslek mensuplar? olmak üzere tüm toplum h?zla a??lanmal?d?r. Di?er ülkelerde oldu?u gibi a??lanma için gelenlerin di?er hastalarla temas etmeyecekleri güvenli a??lama mekanlar? olu?turulmal?d?r. Örne?in Aile Sa?l??? Merkezleri'mizin ço?unda bekleme alanlar? yetersizdir. Bu konuda ?BB olarak sa?l?k merkezlerimizde sorumluluk almaya haz?r oldu?umuzu tekrarlamak isteriz.
TEST SAYISI ARTTIRILMALI
– PCR test say?m?z en az iki kat artt?r?lmal?, hangi varyantlar?n görüldü?ü, kümelenmeler ve bula? kaynaklar? düzenli aral?klarla aç?klanmal?d?r. Ö?retmenlere, okul çal??anlar?na, halkla yak?n ileti?ime giren tüm meslek mensuplar?na (güvenlik görevlileri, polisler, ?oförler, g?da sat?c?lar? gibi) düzenli PCR testi uygulanmal?d?r.
– Hastane ve aile hekimli?i merkezleri d???nda herkesin güvenle gelip test yapt?rabilece?i alanlar olu?turulmal?d?r. Test sonuçlar?, mutasyon özellikleri, vakalar?n ya?, cinsiyet özellikleri, bula?ma kaynaklar? il il aç?klanmal? ve bölgesel farkl?l?klar? içeren önlemler h?zla hayata geçirilmelidir.
KARANT?NA VE SEYAHAT KISITLAMASI
– Pozitif saptanan olgulardan ev ko?ullar? müsait olmayan ki?iler için otel, yurt ve misafirhaneler tahsis edilmelidir. Ülkeye giri?te karantina uygulamas? yap?lmal?, yüksek ve çok yüksek riskli illere giri? ve ç?k??lar kontrol alt?na al?nmal?d?r.
– Belli bir gelir grubunun alt?ndaki halka muhtarl?klar arac?l???yla çal??anlara günde iki, di?erlerine günde bir olmak üzere ücretsiz maske sa?lanmal?d?r. Ayr?ca sat??ta olan maskelerin kalite kontrolü yap?lmal?d?r.
SA?LIK ÇALI?ANLARINA DESTEK
– Sa?l?k Bakanl??? taraf?ndan ilimizdeki veriler resmi olarak aç?klanmam??t?r. Ancak sahadan ald???m?z bilgilere göre pandemi hastanelerinde ve di?er hastanelerin ilgili kliniklerinde Covid yataklar?n?n tamamen doldu?unu, yo?un bak?mlarda çok k?s?tl? yer kald???n? göstermektedir. Haziran ay?ndan itibaren tam mesai uygulamas? ile salg?n sürecinde yo?un emek sarf eden sa?l?k çal??anlar?n?n i? yükü azalt?lmal?, ek atamalarla h?zla say?s? artt?r?lmal?, temas süreleri k?salt?lmal?, en az dört hafta süreyle esnek mesai uygulamas?na geçilmelidir.
– K?s?tlama mümkün olmayacak ise hastanelere talebi azalt?c? ek stratejiler devreye konmal?, telet?p uygulamas? yayg?nla?t?r?lmal?d?r. Can? pahas?na risk üstlenen sa?l?k çal??anlar?na emeklerinin kar??l??? olan ücretler ödenmeli, Covid 19 meslek hastal??? say?larak gerekli tazminatlar verilmelidir.
“HIZLI ARTI?A RA?MEN KISITLAMALAR GEV?ET?LD?”
Kurulun aç?klamas?nda ayr?ca; ?ubat ay?n?n ortas?ndan itibaren saptanan h?zl? art??a ra?men, 2 Mart'ta hükümet taraf?ndan kontrollü normalle?me kararlar? al?nd??? ve ayn? tarihte bir ?çi?leri Bakanl??? genelgesi yay?nland??? hat?rlat?ld?. Genelge ile kapal? olan restoran ve kafeler yüzde 50 kapasiteyle aç?ld???na, il risk durumuna göre soka?a ç?kma k?s?tlamas?ndan toplu etkinliklere kadar çe?itli alanlarda mevcut k?s?tlamalar?n gev?etildi?ine dikkat çekildi. Pandeminin ba?lad??? geçen y?l?n oranlar?n?n bu y?la göre yüzde 10 seviyelerde olmas?na kar??n, camilerin kapal? oldu?u, toplu ibadetlere izin verilmedi?i hat?rlat?lan bildiride ayr?ca ?u detaylar payla??ld?:
“30 Mart 2021'de bunlara ek olarak ?stanbul ?l H?fz?s?hha Kurulu'nca ‘'daha önce faaliyeti durdurulan hal? saha, yüzme havuzu vb. tesislerin (seyirci al?nmamak kayd?yla), internet kafe/salonu, bilardo salonu, lunapark, hamam, sauna, masaj salonu gibi i?letmelerin aç?lmas?na karar vermi?tir. Ayr?ca ülke genelinde, yakla?an Ramazan ay? süresince camilerde toplu teravih namazlar? k?l?naca?? aç?klamas? yap?lm??t?r. Halk?m?z?n sa?l??? söz konusuysa ve bir hafta içinde salg?n nedeniyle 1000 vatanda??m?z ölüyorsa ekonomik veya siyasi gerekçelerle tedbirlerin gev?etilmesine seyirci kal?nmamas? gerekti?i dü?üncesindeyiz. Vaka ve ölüm say?lar? artar, sa?l?k çal??anlar?m?z tükenmi? ve sa?l?k kapasitemiz doluluk s?n?r?na ula?m??ken tedbirlerin azalt?lmas? büyük bir çeli?ki yaratmaktad?r.”
“HES KODU UYGULAMASI YETERS?Z”
Kurul, Sa?l?k Bakan? Fahrettin Koca'n?n 31 Mart'ta yapt???, “?ngiltere varyant?n?n Türkiye'deki vakalar?n yüzde75'ini olu?turuyor” aç?klamas?n? da hat?rlatarak, ?ngiltere varyant?n?n bula??c?l?k h?z?n?n çok yüksek oldu?u, yay?l?m?n?n durdurulabilmesi için çok daha ciddi tedbirlere ihtiyaç duyuldu?unu kaydetti. Aç?klamada; mekanlara giri?te HES kodu uygulamas? ko?ulu getirilmi? olsa da salg?n? durdurma konusunda yetersiz kal?nd??? belirtildi. Aç?klamada “Bu uygulama ile sadece kendisine PCR testi yapt?rm?? ve pozitif bulunmu? olgular saptanabilmektedir. Oysa bilinmektedir ki bu hastal?kta olgular?n yüzde 20-30'nun hiç belirti vermemekte, belirti veren olgularda ise yap?lan PCR'larda yüzde 50'lere varan yanl?? negatiflik gözlenmektedir. Daha da endi?e verici olan ise birçok ki?inin geçim s?k?nt?s? ve zorunlu k?s?tlama uygulamalar? yüzünden ula??m araçlar?ndan men edilmemek için test dahi yapt?rmadan hastal?kla toplum içinde dola?mas? gerçe?idir” ifadelerine yer verdi.