Rusya'n?n Ukrayna’y? i?galinde birinci ay geride kal?rken, tüm dünyan?n gözü kula?? bugün ?stanbul’da ba?layan müzakerelere çevrildi. Rus ve Ukraynal? heyetlerin görü?meleri 10.30’da Dolmabahçe’de ba?lad?. Yakla??k 4,5 saat süren görü?melerin ard?ndan Rus ve Ukrayna heyetinden ilk aç?klamalar geldi.
Ukrayna heyetinden yap?lan ilk aç?klamada, ‘Güvenlik garantisi üzerinde henüz anla?ma sa?layamad?k.’ ifadeleri kullan?ld? Ukrayna, Rusya ile yap?lan bar?? görü?melerinde güvenlik garantileri kar??l???nda tarafs?z ülke olma teklifinde bulundu. Tarafs?z ülke statüsü teklifine göre Ukrayna, askeri ittifaklara kat?lmayacak ve ülke s?n?rlar? içerisinde yabanc? bir askeri üs bulundurmayacak.
‘TÜRK?YE ANA GARANTÖRLERDEN B?R?’
?stanbul’da yap?lan görü?melerin ard?ndan aç?klama yapan Ukraynal? yetkili, ülkesinin Rusya’n?n 2014 y?l?nda ilhak etti?i K?r?m’?n durumu hakk?nda 15 y?ll?k bir isti?are süreci ba?latmay? da teklif etti?ini söyledi.
Anla?ma tam bir ate?kes durumunda yürürlü?e girecek.
Ukraynal? yetkili garantör ülkeler aras?nda ?srail, Polonya, Kanada ve Türkiye’nin yer alabilece?ini de söyledi. Yap?lan aç?klamada, ‘Ukrayna, Türkiye’yi ana güvenlik garantörlerinden biri olarak görmektedir’ denildi.
‘GARANTÖR ÜLKELER DE GÖRÜ?MELERE KATILSIN’
Ukrayna heyeti, 2-3 hafta sonra yap?lacak bir sonraki müzakerelerde garantör ülkelerin de yer almas?n? istediklerini aç?klad?.
Ukraynal? müzakereci, Rusya ile anla?ma konusunda Ukrayna’da bir referanduma ihtiyaç duyulaca??n? belirtti. ‘K?r?m ve benzer durumdaki bölgeler ayr?ca de?erlendirmelidir.” dedi.
Ukrayna taraf?ndan yap?lan aç?klamada, Rusya ile nihai bir anla?man?n yürürlü?e girmesi için Ukrayna’da ‘tam bar?? ortam?’ olmas? gerekti?i vurguland?. Ukrayna heyeti, Rus heyete taleplerini ilettiklerini ve resmi yan?t beklediklerini de aç?klad?.
RUSYA’DAN ?LK AÇIKLAMA
Ayn? anda Rus heyetinden de ilk aç?klama geldi. Rus heyetinden yap?lan aç?klamada, görü?meler ‘yap?c?’ olarak nitelendirildi. Rus müzakereci Vladimir Medinsky, Ukrayna’n?n taleplerini Putin’e ileteceklerini belirtti. Medinsky, Putin ve Zelenskiy’in bir araya gelme ihtimali ile ilgili olarak, “Putin ve Zelenskiy görü?mesi ancak D??i?leri Bakanl??? düzeyinde yap?lan bir anla?man?n ard?ndan gerçekle?ebilir” dedi.
UKRAYNA DEVLET TELEV?ZYONU DUYURDU
Ukrayna devlet televizyonu, Ukrayna ile Rusya aras?ndaki müzakerelerin el s?k??madan ba?lad???n? duyurdu. Devlet televizyonunda, “So?uk bir kar??lama oldu, el s?k??ma olmad?” ifadeleri kullan?ld?. Rus heyetinin görü?meler için daha resmi olan tak?m elbiseleri seçti?i görülürken, Ukraynal? müzakereciler kamuflaj desenli k?yafetleriyle masada yerini ald?.
Ukrayna Devlet Ba?kanl??? Ofisi Ba?kan Yard?mc?s? Kirilo Timo?enko ve Ukrayna Devlet Ba?kan? Dan??man? Mihailo Podolyak da görü?mede yer ald?.
‘H?ÇB?R ?EY Y?Y?P ?ÇMEY?N’
Ukraynal? müzakerecilerin, zehirlenme haberlerinin ard?ndan bugün Rusya ile yap?lan bar?? görü?melerinde yememeleri, içmemeleri ve hatta hiçbir ?eye dokunmamalar? konusunda uyar?ld??? bildirildi.
Ukrayna D??i?leri Bakan? Dmytro Kuleba yapt??? aç?klamada ‘Rusya ile müzakereye giden herkese hiçbir ?ey yiyip içmemelerini ve tercihen yüzeylere dokunmamalar?n? tavsiye ediyorum.’ dedi.
Reuters, kaynaklara dayand?rd??? haberinde Rus oligark Roman Abramoviç’in de görü?melerde bulundu?unu yazd?.
Konu hakk?nda bilgi üç kaynak taraf?ndan verildi.
Kremlin, Abramovich’in önceleri bar?? görü?melerinde yer ald???n? ancak art?k görü?melerin müzakere ekipleri taraf?ndan yürütüldü?ünü aç?klam??t?.
Görü?meleri yak?ndan takip eden Abramoviç, ?brahim Kal?n’?n yan?nda oturdu
Daha önce de Bat? ülkelerinin yapt?r?m uygulamaya ba?lad??? ve geçen hafta içinde toplam de?eri 1 milyar dolardan fazla olan gemileri Eclipse ve Solaris’i Türkiye karasular?na getiren Chelsea'nin sahibi Roman Abramoviç’in iki ülke aras?nda yo?un bir diplomasi trafi?ine dahil oldu?u ortaya ç?km??t?. Abramoviç’in defalarda Moskova’ya gidip geldi?i ve Rusya Devlet Ba?kan? Vladimir Putin ile görü?meler yapt??? aç?klanm??t?.
KREML?N’DEN ABRAMOV?Ç AÇIKLAMASI
Kremlin bugün Rus milyarder Roman Abramoviç ile ilgili aç?klama yapt?. Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, Abramoviç’in resmi olarak müzakerelere kat?lmad???n? söyledi. Peskov, “Rusya ve Ukrayna taraf?yla belli ba?lar? kurma sürecine dahil oldu. Müzakere heyetinin resmi bir üyesi de?il fakat bugünkü ?stanbul’daki toplant?da bizim taraf?m?zda yer ald?” dedi.
Peskov, Abramoviç’in her iki taraf?n da onay?n? ald???na dikkat çekti.
MÜZAKERELER SÜRERKEN UKRAYNA’DAN ?LK AÇIKLAMA
Ukrayna Devlet Ba?kan? Volodimir Zelenskiy’in siyasi dan??man? Mykhailo Podolyak, heyetlerin “müzakere sürecinin temel hükümlerini tart??t?klar?n?” söyledi.
Podolyak, Sal? günü Türkiye’de Ukrayna ve Rusya aras?ndaki görü?melerde güvenlik garantileri ve insani sorunlar? çözmek için ate?kes düzenlenmesinin tart???ld???n? söyledi.
Podolyak, “?u anda baz? önemli konularda yo?un isti?areler devam ediyor, bunlardan en önemlisi Ukrayna için uluslararas? güvenlik garantileri konusunda anla?ma, çünkü bu anla?ma ile Ukrayna’n?n ihtiyaç duydu?u ?ekilde sava?? sona erdirebilece?iz” dedi.
‘B?RKAÇ SAAT ?Ç?NDE AÇIKLAMA YAPILMASINI UMUYORUZ’
Podolyak sözlerin “?kinci konu, biriken tüm insani sorunlar? çözmek için ate?kes” ifadeleriyle devam etti. Podolyak, son dönemde ‘sava??n t?rmanmas?ndan’ dolay? endi?e duyduklar?n? dile getirirken, ayr?nt? vermeden ya?ananlar?, “sava? kurallar?n?n ihlali” olarak nitelendirdi.
Rus müzakereci Vladimir Medinsky Sal? günü Rus devlet televizyonuna verdi?i demeçte, Rusya ile Ukrayna aras?nda ?stanbul’da yap?lan görü?melerin ard?ndan birkaç saat içinde bir aç?klama yap?lmas?n? umdu?unu söyledi.
Abramoviç, Cumhurba?kan? Erdo?an ile k?sa bir süre sohbet etti.
?BRAH?M KALIN’IN TEKL?F? GÜNDEMDEYD?
Öte yandan, iki ülke aras?nda bugün gerçekle?en görü?melerin detaylar?yla ilgili de kamuoyuna haberler yans?maya devam ediyor. Geçti?imiz hafta ?brahim Kal?n, Ukrayna'n?n NATO'ya kat?lmayaca??n?n garantisi, silahs?zlanma ve Rus dilinin koruma statüsü de dahil olmak üzere kilit konularda “anla?maya yak?n” oldu?unu söylemi?ti. ?ki ülke aras?ndaki en büyük anla?mazl???n ise K?r?m ve Donbas bölgelerinin kaderi oldu?u belirtiliyor.
Türk hükümetinin en etkili ve deneyimli d?? politika isimlerinden biri olan 50 ya??ndaki Kal?n'?n K?r?m ve Donbas'?n, ?ngiltere'nin Hong Kong üzerindeki kontrolüne benzer ?ekilde, Moskova'n?n uzun vadeli bir kiralama kapsam?nda tutulmas? yönünde bir öneri sundu?u belirtildi. Ukrayna, 2014'teki olaylardan önce Karadeniz'deki Sivastopol deniz üssünü Rusya'ya kiralam??t?.
Putin'in Kal?n'?n teklifini de?erlendirdi?i ancak Ukrayna ve Rusya'n?n askeri ba?ar?s?zl?klar?na duydu?u öfkenin yan? s?ra Zelenskiy'e duydu?u ki?isel öfkenin kararlar?nda etkili olabilece?i konu?uluyor.