Terör örgütü Taliban’dan dolay? on binlerce Afgan göçmen, ?ran üzerinden kaçak yollarla Türkiye’ye geliyor. Gazetemize konu?an ?ranl? gazeteciler ise gelen göçmenlere ve ülkelerinin göçmen politikas?na ili?kin “?ran güvenlik güçleri ile insan kaçakç?lar? birlikte çal???yor. ?ran, Türkiye’ye kar?? göçmenleri kullan?yor. Türkiye’nin Afganistan’da elini k?s?tl?yor. Türkiye’ye geçmek için ?ran’da 300 bine yak?n göçmen bekliyor. ?ran, Türkiye s?n?r?n? aç?k b?rak?yor. Türkiye’ye gelen göçmenler aras?nda Taliban üyeleri de var” diyor. Ülkelerini arkalar?nda b?rakarak göç yolunca giren Afganlar, ba?ta ?ran ve Türkiye olmak üzere özellikle kom?u ülkelere gitti. Türkiye’ye gelen göçmenlerin Afganistan’a s?n?r kom?usu olan ?ran’da kalmay?p niçin ve nas?l Türkiye’ye geldiklerini, ?ran’?n göçmen geçi?lerine neden izin verdi?ini ?ranl? gazetecilerle konu?tuk...
TAHA KERMAN?: K?MSE ?RAN’I KONU?MUYOR
Türkiye’de ya?ayan ?ran as?ll? gazeteci Taha Kermani, Türkiye’ye yo?un bir ?ekilde göçmen gelmesinde ?ran’?n büyük pay? oldu?unu belirterek “Afganlar ?ran’a bir pasaport bir de kaçak olmak üzere iki ?ekilde girebiliyor. Özellikle Kâbil dü?meden önce rahat bir ?ekilde pasaportla ?ran’a geçi?ler oluyordu. ?ran y?llard?r yapt??? gibi yine ülkeye giri?leri o dönemde de kaydedip Bat?’ya ‘Bu kadar göçmen var’ diyordu. Ama göçmenlerin Türkiye’ye geçi?leri kay?t alt?na al?nmas? tercih edilmiyor” dedi. Göçmenlerin Türkiye’ye nas?l geldi?ine ili?kin ise “Türkiye’den ?ran’a büyük miktarda tekstil gibi ambargoda normal yollarla ithal edilemeyen her ?ey ta??n?yor. Bu kaçakç?lar, ?ran’dan Türkiye’ye bo? dönmemek için ?ran’?n merkezi ?ehirlerinden Türkiye s?n?r?na kadar göçmenlerin transfer i?lerini yap?yor. Bu ?ekilde Tahran ve Me?hed gibi kentlerde kaçakç?larla görü?en göçmenler Türkiye s?n?r?na getiriliyor. Buralarda bir dakikada birkaç insan kaçakç?s?n?n telefonuna ula?mak mümkün. ?ran güvenlik güçleri ile insan kaçakç?lar?n?n birlikte çal??t??? olas?l??? çok yüksek. Nas?l kaçak çay, mazot geliyorsa ayn? ?ekilde göçmenler de getiriliyor” bilgilerini verdi.
‘GÖÇ DALGASI GEL?YOR’
?ran’?n Türkiye’ye kar?? göçmenleri koz olarak kulland???n? vurgulayan Kermani ?öyle konu?tu: “?ran s?n?r?ndan 100'e yak?n göçmenin ayn? anda Türkiye’ye geçti?ini yans?tan bir video, sosyal medyaya dü?tü?ünde Ankara siyasetini sars?yor. ?ran bunu çok iyi biliyor. Bu da Türkiye’nin Afganistan’da elini k?s?tl?yor. ?ran, göçmenleri Bat?’ya kar?? da kullanacaksa bunu yine Türkiye üzerinden yapar. Türkiye kamuoyunda sanki s?n?r kom?u ?ran de?il de Afganistan. Kimse ?ran’? konu?muyor. Taliban’?n gitmesi mümkün de?il. Bir direni? ba?lam?? durumda. ?stikrar da sa?lanacak gibi de?il. ?ran elini güçlendirmek için Taliban ile hareket ediyor. ?ran, rakip ülkelerden Türkiye’yi zorlayabilecek faktörlerinden olan göçmenleri elinde haz?r bulunduruyor. Türkiye’ye geçmek için ?ran’da 300 bine yak?n göçmenin bekledi?i iddia ediliyor. Bir hafta içinde bir göç dalgas?n?n daha olma ihtimali yüksek.”
MEHD? SHABAN?: TÜRK?YE DAHA CAZ?P GEL?YOR
Türkiye’de ya?ayan ?ran as?ll? gazeteci ve yönetmen Mehdi Shabani, “Ekonomik kriz ve ambargo bu kadar sertle?meden önce Afganlar, en az?ndan ekonomik ve kültür yak?nl???ndan ?ran’da ya?amaktan daha memnundu. Ama ?u an göçmenlere ekonomik yönden özellikle Türkiye daha cazip geliyor. ?ran hem içerideki Afgan nüfusu azaltmak için Türkiye s?n?r?n? aç?k b?rak?yor hem de Afganistan’daki müzakere masas?nda göçmenleri elinde bir koz olarak kullan?yor. Türkiye ile ?ran aras?nda göçmenlere ili?kin bir görü?me yap?ld???n? duymad?k. 2021 ba??ndan beri birkaç kez Taliban’?n üst düzey heyeti ?ran’a gelip müzakere masas?nda konu?tular. ?ran, Taliban’a destek veriyor” diye konu?tu.
‘TAL?BAN TAL?BAN’DIR, DE???MEZ’
?ran’da resmi bir haber ajans?nda çal??an T.A. ise “Birkaç y?l önce ‘Terörist Taliban’ diye yaz?yorduk ama ?u an Taliban’a kar?? kötü haber yapm?yoruz. Göçmenlere dair hiçbir yetkiliden bir aç?klama yap?lmad?, bilgi verilmiyor. ?ran’da ekonomik durum kötü oldu?u için Türkiye’ye geçi?lere izin veriliyor. Türkiye’ye gelen göçmenler aras?nda Taliban üyeleri de var. Bunun bilgisini al?yoruz. ?ran hükümeti, Taliban ile iyi geçinmek istedi?i için ses ç?karm?yor. Taliban, 20 y?l önceki Taliban ile ayn?. ?ran hükümeti, ‘Taliban de?i?mi?’ diyor ama bu do?ru de?il, de?i?en bir ?ey yok. Onlar?n ideolojileri, zihniyetleri hiçbir zaman de?i?mez” aç?klamas?nda bulundu.