?stanbul Büyük?ehir Belediyesi (?BB) “Rayl? Sistemlerde Büyük Hamle” toplant?s? düzenledi. CHP Genel Ba?kan Yard?mc?s? Onursal Ad?güzel, ?Y? Parti Genel Ba?kan Yard?mc?lar? Arzu Ön?en ile Bahad?r Erdem, milletvekilleri, ilçe belediye ba?kanlar?, ?BB Meclis üyeleri, siyasi parti temsilcileri ve ?BB üst yönetimi toplant?ya kat?ld?.
Haliç Kongre Merkezi’ndeki toplant?da konu?an ?BB Ba?kan? ?mamo?lu, CHP ?stanbul ?l Ba?kan? Canan Kaftanc?o?lu ve ?Y? Parti ?stanbul ?l Ba?kan? Bu?ra Kavuncu’nun da etkinlikte haz?r bulundu?unu belirterek, her iki isimle de 2019 yerel seçimlerinde birlikte çal???p, ortak mücadele verdiklerini hat?rlatt?. 31 Mart ve 23 Haziran 2019 seçimlerini kaybeden kesimlerin, ma?lubiyetlerinin faturas?n? Kaftanc?o?lu ve Kavuncu’ya kesmeye çal??t???n? vurgulayan ?mamo?lu, “Her iki ba?kan?m?zla ki?isel olarak u?ra?maya ve onlar? cezaland?racak yollar icat etmeye devam ediyorlar. Sizleri asla yaln?z b?rakmayaca??z; yedirtmeyiz. Birlikte daha güçlüyüz” dedi.
“VATANDA? ‘ÇILGIN PROJE’ DE??L, ÇÖZÜM ?ST?YOR”
Covid-19 dönemi öncesinde yapt?klar? ara?t?rmalarda kentin en önemli sorunlar?n?n, ula??m ve trafik olarak s?raland???n? aktaran ?mamo?lu, vatanda??n bu yönde çözüm bekledi?ini kaydetti. Geçmi? dönemde ?ehri yöneten idarecilerin, ?ehrin gerçek sorunlar? yerine, 18’nci yüzy?ldan kalma “ç?lg?n projelere” yöneldi?ini ifade eden ?mamo?lu, “Bu kenti y?llarca yönetenler, ?ehrin bu en büyük ve en hayati sorununu çözmek yerine tam bir israf düzeni kurmu?lard?” diye konu?tu. “Her yerde metro, her yere metro” slogan?yla kampanya ba?latanlar?n, i? gerçekten metro yapmaya gelince s?n?fta kald???n? belirten ?mamo?lu, sözlerini rakamsal bilgilerle gerekçelendirdi. ?mamo?lu, “Dünyan?n benzeri büyüklükteki ?ehirleri y?lda 25-30 kilometre rayl? sistem in?a ederken, bizden önceki 25 y?l boyunca y?ll?k ortalama metro in?aat?, 5 kilometreyi bulmam??t?” bilgisini payla?t?.
“?HALELER, USULSÜZ VE F?NANSMANSIZ HAYATA GEÇ?R?LMEYE ÇALI?ILDI”
Bu ?ekilde çeyrek yüzy?ll?k büyük bir zaman harcand???n? kaydeden ?mamo?lu, konu?mas?nda, süreç içinde yap?lan yanl??lar? tek tek s?ralad?. Hayat? kolayla?t?racak kal?c? çözümler yerine, pahal? ve geçici i?lerle u?ra??ld???n? ifade eden ?mamo?lu, yap?lan ihalelerin usulsüz, finansmans?z hayata geçirilmeye çal???ld???n? söyledi. Büyük çapl? projelerin ?BB kaynaklar? ile yap?labilmesinin imkans?z oldu?una dikkat çeken ?mamo?lu, “Kendi kayna??n?zla yapmaya kalkarsan?z, ?stanbul’da hayat? kolayla?t?racak ve trafik sorununu minimuma indirecek etkin bir rayl? sistem a??n?n in?a edilmesi, belki 100 y?l? bulur. Dolay?s?yla ba?ka kaynaklardan fon bulmak ve çe?itli finans modellerini geli?tirmek zorundas?n?z. Dünyan?n her taraf?nda bu tür makro projeler, belediye bütçesi d???ndaki fonlarla yap?l?r” diye konu?tu.
“KAMU YÖNET?M? C?DD?YET?NE UYMAYAN ??LER BUNLAR”
2017’de e? zamanl? ihale edilen 7 farkl? metro hatt?n?n bütçesinin, bugün itibariyle yakla??k 27 milyar lira oldu?unu bildiren ?mamo?lu, bu rakam?n ?BB’nin 2021 y?l? toplam bütçesine yak?n oldu?unu vurgulad?. Rasyonel davranmayan eski yöneticilerin projeleri ihale etmeyi dü?ündü?ünü, ama kaynak bulmay? dü?ünmedi?ini ve bulamad???n? belirten ?mamo?lu, finansman d???nda unutulan bir ba?ka konunun da uygulama projeleri oldu?unu hat?rlatt?. ?mamo?lu, bu duruma, ihale edilen Mahmutbey-Bahçe?ehir-Esenyurt hatt?n? örnek olarak verdi. Söz konusu hatt?n in?aat?na hiç ba?lanmad???n? aktaran ?mamo?lu, “Maalesef kamu yönetimi ciddiyetine uymayan i?ler, usuller, uygulamalar bunlar. Öyle oldu?u içindir ki, finans kurumlar? bu hatlar? fonlamaktan uzun süre uzak durdular. Ard?ndan da geçici olarak i?ba??na gelen Say?n Mevlüt Uysal yönetimi, ayn? y?l, bu hatlardaki in?aatlar? tümden durdurmak mecburiyetinde kald?” hat?rlatmalar?nda bulundu.
“7 HAT, 29 ARALIK 2017’DE B?R YAZIYLA DURDURULMU?TU”
?mamo?lu, o dönemdeki manzaray?, ?u sözlerle dile getirdi:
“23 Haziran 2019’da görevi teslim ald???m?zda, ?stanbul’da duran hatlar dahil, toplam 12 rayl? sistem hatt?n?n uzunlu?u 140,90 kilometre idi. Bir gecede ihale edilmi? olan 7 hat, 29 Aral?k 2017’de bir yaz?yla durdurulmu?tu. Bu 7 hatla birlikte, ödenek yetersizli?inden yar?m kalm?? veya hiç ba?lamam?? 10 hatta, toplam 103,4 kilometrelik metro in?aat?, 1 ile 2,5 y?l? a?k?n bir süredir ilerlemeden duruyordu. ?antiyelerin durdurulmas?n?n toplam proje maliyetlerine etkisi ise, ne yaz?k ki yakla??k 11 milyar lira olmu?tu. Kredisi olup da yap?m? devam eden 2 rayl? sistem hatt?n?n toplam uzunlu?u ise 37,50 kilometre idi. Ço?u ba?lang?ç seviyesinde, neredeyse terkedilmi? ?antiyeler devrald?k. Çe?itli semtlerde, merkezi noktalarda, etraflar? panellerle çevrilmi?, bölge sakinleri için hayati riskler yaratan büyük çukurlar devrald?k.”
BULUNAN F?NANSMANLA HAREKETE GEÇ?R?LEN PROJELER? SIRALADI
?mamo?lu, tek tek harekete geçirdikleri rayl? sistem projeleriyle ilgili de ?u bilgileri payla?t?:
Avrupa ?mar ve Kalk?nma Bankas?, Karadeniz Ticaret ve Kalk?nma Bankas? ve Societe Generale Bankas? ile A?ustos 2019 ‘da 175 milyon Euro’luk anla?ma imzaland?. 10 Ekim 2019’da Ümraniye-Ata?ehir-Göztepe Metro Hatt?’nda yap?m i?leri yeniden ba?lat?ld?.
Deutsche Bank ile Ekim 2019 y?l?nda 110 milyon Euro’luk kredi anla?mas? imzaland?. 7 Ocak 2020’de, Çekmeköy-Sancaktepe-Sultanbeyli Metro Hatt?’n?n 1’nci k?s?m in?aat? yeniden ba?lat?ld?. Öncelikle hatt?n 1’nci k?sm? olan Çekmeköy-Sancaktepe ?ehir Hastanesi aras?ndaki çal??malar tamamlanacak. Eurobond ihrac? ile el edilen fondan, projeye, 60 milyon Euro’luk ek bir finans daha sa?land?. Böylece bu finans ile hatt?n Sultanbeyli’ye kadar olan çal??malar? da h?zland?r?ld?.
Frans?z Kalk?nma Ajans? ile ?ubat 2020’de 86 milyon Euro’luk kredi anla?mas? imzaland?. 20 ?ubat 2020’de, Kaynarca-Pendik-Tuzla 1’nci k?s?m çal??malar? yeniden ba?lat?ld?. Ek olarak Eurobond ihrac?ndan kullan?lacak 34 milyon Euro’luk finansmanla hatt?n 1’nci k?sm? olan Pendik Merkez-Kaynarca-Hastane aras? in?aatlar? tamamlanacak.
2016 y?l?nda ba?lat?lan Eminönü-Alibeyköy-Tramvay Hatt? projesinin 100 milyon Euro’luk kredisi bitmi? ve yap?m i?leri tümden durmu?tu. Mart 2020’de, projeye ?BB öz kaynaklar?ndan fon aktar?ld? ve in?aatlar yeniden ba?lat?ld?.
2017 y?l?nda ba?lat?lan Rumelihisarüstü-A?iyan Füniküler Hatt? projesi, Mart 2019 itibariyle, ödenek yetersizli?inden dolay? tamamen durmu?tu. Haziran 2020’de, öz kaynak yarat?larak, bu hatta da in?aatlar yeniden ba?lat?ld?.
Yine 2016 y?l?nda ba?lat?lan Dudullu-Bostanc? Metro Hatt? projesinin kredisi bitmi?, Mart 2019 itibariyle yap?m i?leri tamamen durmu?tu. Haziran 2020’de öz kaynak yarat?larak, bu hatta da in?aatlar yeniden ba?lat?ld?.
Eurobond ihrac?ndan elde edilen fondan, Kirazl?-Halkal? Metro Hatt? projesine, 170 milyon Euro finans sa?land?. Bu finans ile hatt?n yap?m i?lerine bu ay içerisinde yeniden ba?lanacak.
Yine Eurobond ihrac?ndan elde edilen fondan, Mahmutbey-Bahçe?ehir-Esenyurt Metro Hatt? projesine de 220 milyon Euro’luk finans aktar?ld?. Bu finans ile yap?m i?lerini yeniden ba?latma çal??malar? kapsam?nda, tasar?m i?leri devam etmektedir.
Göreve gelindi?ine in?aat? devam eden iki projeden birisi olan ?kitelli-Ataköy Metro Hatt?’nda ise k?sa sürede yüzde 64 oran?nda ilerleme ba?ar?ld?. Bu sene 2.1 kilometrelik k?sm?n?, önümüzdeki y?l ise tamam? hizmete aç?lacak.