Türk-??’in 1 May?s bildirisinde, reel ücretlerin ve sat?n alma gücünün art?r?lmas? istendi. Kapsay?c? ekonomik ve sosyal politikalar?n benimsenmesinin gerekti?i ifade edilen bildiride, “Türkiye çokuluslu ?irketlerin ‘ucuz emek deposu’ de?ildir’’ denildi.
1 May?s Emek ve Dayan??ma Günü bugün tüm yurtta çe?itli etkinliklerle kutlanacak. Ba?ta ?stanbul, Ankara ve ?zmir olmak üzere birçok kentte mitingler yap?lacak. Bu 1 May?s’ta da emekçinin halinde de?i?en bir ?ey yok. Zaten dü?ük olan ücretler enflasyon kar??s?nda iyice eridi. Asgari ücret açl?k s?n?r?n?n alt?nda kald?. Sigortas?z çal??t?rma çok yayg?n. Yakla??k 13.1 milyon i?çi sendikas?z.
1 May?s’ta emekçilerin genel durumu özetle ?öyle:
- ??çi sendikas?z: Çal??ma ve Sosyal Güvenlik Bakanl???’n?n son verilerine göre Türkiye’deki toplam i?çi say?s? 15.2 milyon. Toplam sendikal? i?çi say?s? ise 2.1 milyon. Sendikala?ma oran? yüzde 14.32. Türkiye’deki i?çilerin 13.1 milyonu sendikas?z. Memurlarda durum biraz daha iyi. Toplam memur say?s? 2.6 milyon, toplam sendikal? memur say?s? 1.7 milyon. Sendikala?ma oran? yüzde 64.66. Memurlar?n da 1 milyona yak?n? sendikas?z.
- Açl?k ücreti: Türk-??’in ara?t?rmas?na göre, açl?k s?n?r? 5 bin 323 TL. Açl?k s?n?r?n?n alt?ndaki asgari ücret ise 4 bin 253 lira. Asgari ücret ile açl?k s?n?r? aras?nda 1070 lira fark var. 17 bin 340 lira olan yoksulluk s?n?r? ile asgari ücreti kar??la?t?rabilmek bile olanaks?z. Bekâr bir çal??an?n ya?ayabilmesi için ayl?k yapmas? gereken asgari harcama tutar? 6 bin 965 lira. Asgari ücret ile olmas? gereken asgari ücret aras?nda 2 bin 712 lira fark var. ?ktidar, ücretteki büyük erimeye kar??n y?l?n ikinci yar?s?nda asgari ücrete art??a ise kap?y? kapatm?? durumda.
- Söz tutulmad?: ?ktidar kamudaki ta?eron i?çileri kadroya al?rken, K?T’ler ba?ta olmak üzere çe?itli kurumlardaki yakla??k 80 bin i?çiyi kapsam d???nda b?rakt?. Bu i?çilere de kadro sözü verildi. Ancak aradan geçen 4 y?la kar??n kadroya al?nmad?lar.
- Çifte standart: Belediyelerdeki binlerce ta?eron i?çi kadro yerine belediye ?irketlerine al?nd?. Bu i?çiler kadroya geçirilen i?çilerin haklar?ndan yararlanamad?klar? gibi ilave tediye yani ikramiye de alam?yorlar.
- Geçici kald?lar: Orman i?letmelerinde, ?eker fabrikalar?nda, demiryollar?nda, çay i?letmelerinde çal??t?r?lan binlerce geçici i?çiye de sözlere kar??n y?llard?r kadro verilmiyor.
- Meslek hastal???: Covid-19 salg?n? binlerce çal??an? etkilemesine, ya?amlar?n? yitirmelerine neden olmas?na kar??n emekçiler için meslek hastal??? olarak kabul edilmedi.
- Kâ??t üstünde: ?? sa?l??? ve güvenli?i ile ilgili yasal düzenleme yap?lmas?na kar??n uygulamada hiçbir ilerleme sa?lanamad?. En son Tuzla’da mühürlü, kaçak fabrikada 3 ki?i ya?am?n? yitirken, 9 ki?i de yaraland?.
- Kay?t d??? çal??t?rma: Sigortas?z i?çi çal??t?rma çok yayg?n. Kay?t d??? istihdam oran? yüzde 30’lara yakla??yor. Özellikle yabanc?lar?n kay?t d??? çal??t?r?lmas? oldukça yayg?n.
- ??sizlik yüksek: TÜ?K verilerine göre i?sizlik oran? yüzde 10.7. Resmi verilere göre yakla??k 3.5 milyon ki?i i?siz. Geni? tan?ml? i?sizlik oran? ise TÜ?K’e göre, yüzde 21.8. Genç nüfusta i?sizlik oran? yüzde 20.7. ??sizlik oran? erkeklerde yüzde 9.3, kad?nlarda ise yüzde 13.4. D?SK’in ara?t?rmas?na göre ise i?siz say?s? yakla??k 8 milyon. Geni? tan?ml? kad?n i?sizli?i de yüzde 28.8.
- Sözle?meliler ve 3600 ek gösterge: Kamudaki binlerce sözle?meli personel de y?llard?r kadro bekliyor. 3600 ek göstergenin ç?kmas? da beklenti konusu olan bir ba?ka düzenleme. ?ktidar bu iki konuda da sürekli “ç?kacak” diyerek umut da??t?yor.