Çevre ve ?ehircilik Bakan Yard?mc?s? Prof. Dr. Mehmet Emin Birp?nar, Gümü?hane’nin merkeze ba?l? Dumanl? Köyü’ndeki Ta?köprü Yaylas?’nda yasal izinle yap?lan define kaz?s? çal??mas?nda toprak doldurulup yok edilen, eski haline dönü?türülmesi için çal??ma ba?lat?lan, Çevre ve ?ehircilik Bakan? Murat Kurum’un do?al S?T alan? ilan edilece?ini duyurdu?u Dipsiz Göl’de incelemelerde bulundu.
‘ÇEVRE FELAKET? OLARAK GÖRÜLÜYOR’
?ncelemelerin ard?ndan aç?klamada bulunan Birp?nar, ya?ananlar? çevre felaketi olarak nitelendirerek, “Buras? bir çevre felaketi olarak görülüyor. Gölün yok olmas? hiç istenmeyen bir durum. Do?al yap?n?n bozulmas? ba?ka etkileri de beraberinde getiriyor. Burada bir define arama hikayesi var. Define aramak için bir yönetmelik var, buradan izinler al?n?yor. Hazine iddia edilerek, burada bir arama yap?l?yor. Bu yap?l?rken de gölün do?al yap?s? bozuluyor. Gölün suyu da tahliye ediliyor. Sonras?nda ise gölün restore edilme süreci ba?l?yor. Biz gölün küçük ve büyüklü?üne bakm?yoruz, restore edilerek tekrar eski hale getirilmesi ve bu tip olaylar?n tekrar ya?an?lmamas? için ne yap?lmas? gerekti?i üzerine duruyoruz” dedi.
‘ESK? HAL?NE GET?RECE??Z’
Define kaz?s? izinlerinde her ne olursa olsun ÇED raporu isteyeceklerini kaydeden Birp?nar, ?öyle konu?tu:
“S?T alan?nda olsun veya olmas?n, Türkiye´nin herhangi bir yerinde define aranacaksa mutlaka ÇED raporu al?nmas?n? talep edecekler. Da??n tepesinde olsa, gölün içerisinde de olsa bu tip bir faaliyet öncesinde mutlaka ÇED raporu isteyece?iz. Bunun yan?nda üniversite raporu da istenecek. Bilimsel bir rapor olmadan bu tip aramalara müsaade etmeyece?iz. Buras? S?T alan? de?ildi. Türkiye´de yüzde 9,7 alan?nda S?T alan? var. 2023 hedeflerimiz aras?nda ise bunu yüzde 17´ye ç?kartmak istiyoruz. Say?n Cumhurba?kan?m?z da konuya çok hassas. Buray? S?T alan? yap?lmas? için Say?n Bakan?m da ilan etmi?ti. Biz bu bölgede Santa Harabeleri olan S?T alan?n? geni?leterek, bu alan? da içine alaca??z. Toplam 2 bin hektarl?k S?T alan? bölgesi olacak. Bu bölgeyi de S?T alan? ilan edip, bu tarz olaylar?n tekrar ya?an?lmas?n?n önüne geçmeye çal??aca??z. Gölü eski haline getirmek için üniversitemizden yararlanarak, bir rapor haz?rlanmas?n? isteyece?iz. Gölün yeralt?nda m? yoksa yüzeysel mi beslendi?ini çok k?sa bir süre içerisinde tespit edilecek. Dipsiz Gölü, tekrar eski haline getirece?iz. Ke?ke bunlar ya?anmasayd?. Bundan sonra süreci yak?nda takip edece?iz.”
DEF?NE ?Ç?N YOK OLMU?TU
Gümü?hane merkeze 50 kilometre uzakl?kta, deniz seviyesinden 2140 metre yükseklikte olan, manzaras?yla ilgi çeken Ta?köprü Yaylas?’ndaki kayna?? ve akar? olmayan Dipsiz Göl’de ‘define’ söylentisi üzerine ismi aç?klanmayan 2 ki?i, kaz? için ba?vuruda bulundu. Trabzon Kültür Varl?klar?n? Koruma Bölge Kurulu ve Çevre ve ?ehircilik ?l Müdürlü?ü’nün olumlu görü?leri üzerine Gümü?hane Müze Müdürlü?ü’nce ilgili ki?ilere define arama ruhsat? verildi. Gümü?hane Valili?i ile Kültür ve Turizm Müdürlü?ü’nün onay? ile 6 Kas?m’da jandarma yetkililerinin e?lik etti?i kaz?da, suyu tahliye edilen göl alan?, i? makineleri ile kaz?ld?. Jandarmalar, kaz? alan?na kimsenin yakla?mas?na izin vermedi. Kayna?? ve akar? olmayan, Buzul Ça??’ndan kalma, 12 bin y?ll?k krater Dipsiz Göl’de tamamlanan kaz? çal??malar?n?n ard?ndan ekipler, alandan ayr?ld?. Gümü?hane Valili?i, göl alan?n?n eski haline getirildi?ini aç?klad? ancak Dipsiz Göl alan?n?n toprakla doldurularak, kapat?ld??? görüldü. Su kalmayan göl, ta? ve toprak y???n? haline döndü.
SORU?TURMA BA?LATILDI
Kültür ve Turizm Bakanl???, Dipsiz Göl’de gerçekle?tirilen kaz? çal??malar?n?n, gölün kurumas?na neden oldu?unu ve ilgililerin, haklar?nda ba?lat?lan soru?turma kapsam?nda görevden uzakla?t?r?ld???n? duyurdu.
ÇALI?MALAR TAMAMLANDI
Yasal izinle yap?lan kaz? çal??mas? s?ras?nda toprak doldurulup, yok edilen Dipsiz Göl’ün eski haline dönü?türülmesi için ba?lat?lan göl taban?n?n haz?r hale getirilme çal??malar? da tamamland?. Suya dayan?kl? kireçli, killi toprak dökülüp, i? makinesi ve silindir e?li?inde taban? haz?rlanan gölün, su takviyesi yap?lmadan, bölgede beklenen ya???lar?n ard?ndan eriyecek karla do?al haline dönmesi beklenecek. Gölün do?al haline gelmemesi halinde ise yap?lacak incelemeler sonucu yakla??k 2 metrelik derinli?e sahip alana, tankerlerle su takviye edilip, edilmeyece?ine karar verilecek. DHA