Savunma Sanayi Ba?kanl???, orman yang?nlar?yla mücadelede kullan?lmak üzere, 20 uçak kiralamak için yay?nlad??? ihale ?artnamesinde dikkat çekici detaylar ortaya ç?kt?. 28 Mart tarihli, “Küçük Tanker Uça?? Tedarik Projesi” ba?l?kl? ihale ilan?nda 2-4 ton tank kapasitesi ?art? konuldu. Bu ?art nedeniyle 4 bin 900 litrelik THK uçaklar? ihaleye giremedi.
EN FAZLA 3 YA? ?ARTI
Sözcü'nün haberine göre; SSB'nin 2-4 ton ?art?na uyan dünyada iki uçak bulunuyordu. Biri “PZL Dromader” uçaklar?, di?eri ise “AT-802”. ?halede iki uçak tipi rekabet edecek gibi duruyordu. ?artnameye konulan “yeni veya üretim tarihinin üzerinden en fazla 3 y?l geçmi?” ?art?yla Dromader uçaklar? da elendi. Zira bu süre zarf?nda dünyada üretilen yeni bir Dromader yoktu. Fabrikas? uzun süredir üretmiyordu. Böylece ihaleye sadece ABD taraf?ndan üretilen AT-802 (Air Tractor-Hava Traktörü) uçaklar? kald?.
?artnamede alternatifleri daha da daraltan ?u maddeler de yer al?yor:
600 saatin alt?nda uçu? saati,
En az 10 adedi amfibik veya yüzdürme tak?ml?,
En az 5 adedi e?itim amaçl? olarak iki pilot koltuklu,
?ki koltuklu uçaklar?n en az 3 adedi amfibik veya yüzdürme tak?ml? olacakt?r.
Savunma Sanayi Ba?kanl??? taraf?ndan haz?rlanan ihale ?artnamesindeki ?artlara uygun dünyadaki tek uçak modeli Air Tarctor AT-802.
?SPANYA'YLA ANLA?ILDI ?DD?ASI
?hale için son teklif verme süresi 9 May?s ancak sektörü yak?ndan takip eden uzmanlar, AT-802 uçaklar? için ?spanya'yla anla??ld???n? ?artnamenin de buna uygun olarak düzenlendi?ini iddia ediyor. Yani iddia do?ruysa, önce anla?ma sonra anla??lan uça?a göre ihale yap?lm?? olacak.
Uzmanlar bu uçaklar? Türkiye'ye getiren firman?n uçu? i?letme ruhsat? olmad??? için, kendi uçaklar?yla ihaleye sokulmayan THK'n?n ta?eron olarak kullan?laca??n? da ileri sürüyor. ?hale tarihinin May?s ay? olmas?n?n, yang?n uça?? tedariki için çok geç bir tarih olarak de?erlendiren uzmanlar, yang?n söndürme uça?? ihalelerinin çok daha erken sonuçland?r?lmas? beklenir.
Uzmanlar, “yeni ya da son 3 y?l içinde üretilme” ?art?n? da ku?kuyla yakla??yor ve ?u hat?rlatmay? yap?yor: Eski uçak yoktur, bak?ms?z uçak vard?r. Türk ordusunun iki avc? uça??n?n ikisinin de (F-4’ler ve F-16’lar) tamam?na yak?n? 30-40 ya?lar?ndad?r.
??TE O UÇAK:
AT-802, 3 bin 102 litre tank kapasitesine sahip. Sat?? fiyat? 2.5-3 milyon dolar civar?nda de?erlendiriliyor. THK’n?n uçaklar?n? kullanmamakta direnen ve halen bir yang?n uça?? filosu bulunmayan Türkiye, sadece geçti?imiz y?l orman yang?nlar?yla havadan mücadele için harcad??? 1.2 milyar liraya bu uçaklardan 34 tane sat?n alabilirdi.
NEDEN YEN? ?ARTNAME HAZIRLANDI?
Bu y?l ilk kez yang?n söndürme ile havadan mücadele için tedarik görevi verilen SSB, ihaleleri 2 Aral?k 2021’de açt?. SSB'nin açt??? bu ihalelerde 2-4 ton ?art? ve yeni olma ?art? yoktu. SSB 4 ay sonra bu ihaleyi sonuçland?ramay?nca, sürpriz bir ?ekilde yeni ihaleye ç?kt? ve ?artnameyi de?i?tirdi. Neden yeni ?artname haz?rland??? aç?klanmad?.