Habertürk yazar? Kübra Par, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Ba?kan? Muharrem Akkaya'ya, hapse mahkûm edilen ve bu cezan?n kesinle?mesi durumunda siyasi yasakl? hâle gelecek olan ?stanbul Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Ekrem ?mamo?lu'nun cumhurba?kan? adayl??? ile ilgili ihtimalleri sordu. Muharrem Akkaya, cumhurba?kan? seçilen ki?inin, seçimin ard?ndan hakk?nda 'siyasi yasak' karar? ç?kt???nda kazansa dahi mazbata verilemeyece?ini kaydetti.
?mamo?lu'na verilen cezalar?n ard?ndan konu?ulan 'cumhurba?kan? adayl???' konusuyla ilgili YSK Ba?kan? Akkaya'ya sorular yönelten Par'?n ald??? yan?tlar ?öyle:
Soru: Malum Ekrem ?mamo?lu ile ilgili bir mahkeme karar? ve yarg? süreci var. Aday olacak m? bilmiyoruz ama ben genel prensipleri soray?m. Bir cumhurba?kan? aday?, seçim takvimi aç?kland?ktan ve adayl??? YSK taraf?ndan resmen kabul edildikten sonra siyasi yasakl? hale gelirse adayl??? dü?er mi? Öyle bir durumda onu aday gösteren parti veya partiler yerine farkl? bir ismi aday gösterebilir mi?
YSK Ba?kan? Muharrem Akkaya: Ya?anacak süreçlere ba?l? Kübra Han?m. Adayl?k süreci kesinle?meden cezas? kesinle?irse yerine ba?ka bir aday gösterebilirler. Fakat kesinle?tikten sonra listeye dokunmam?z mümkün de?il. Seçime girer ama kazansa bile mazbatas? verilmez.
Soru: Adayken ceza al?rsa adayl??? dü?mez mi?
YSK Ba?kan? Muharrem Akkaya: Hay?r adayl??? dü?mez, isterse yar??abilir ama seçilmesi durumunda mazbatas? verilmez. Bunun ya?anm?? örnekleri de var. Mesela en son Ceylanp?nar Belediye Ba?kan? 2019’da seçilmi?ti ama seçildikten sonra hakk?nda yarg? karar? oldu?u için mazbatas?n? iptal ettik. Muhtarl?k seçimlerinde de bu s?kl?kla ya?anabiliyor.
Soru: Peki o durumda seçimi kim kazan?yor?
YSK Ba?kan? Muharrem Akkaya: ?kinci en çok oyu alana mazbata veriyoruz.
Soru: Diyelim sadece iki cumhurba?kan? aday? yar???yor. Biriyle ilgili siyasi yasak karar? ç?karsa ve o ki?i yar??tan çekildi?ini aç?klarsa kalan aday tek ba??na yar??abilir mi?
YSK Ba?kan? Muharrem Akkaya: Evet, o durumda tek adayla referandum ?eklinde yap?yoruz. Tek aday da olsa yine en az yüzde 50+1 oy almas? gerekiyor. Kanunda özellikle ikinci tur için bu aç?kça yaz?lm??, "Tek aday kal?rsa referandum ?eklinde yap?l?r" diye…
Soru: ?lk turda ya?an?rsa?
YSK Ba?kan? Muharrem Akkaya: Tabii yine ayn? ?ekilde 50+1’i almas? gerekir.
Soru: Yani örne?in Erdo?an tek ba??na kal?rsa “Cumhurba?kan? olmas?na ‘Evet’ mi yoksa ‘Hay?r’ m? referandumuna dönü?üyor. Peki yüzde 50+1’i yakalayamazsa ne oluyor?
YSK Ba?kan? Muharrem Akkaya:O durumda seçilemez. Yeni bir süreç ba?lar.
Soru: Daha iyi anla??ls?n diye soraca??m. Resmen adayken ceza alan ki?inin adayl?ktan çekilme hakk? var de?il mi?
YSK Ba?kan? Muharrem Akkaya: Tabii çekilebilir. Tamamen iradi bir durum. ?sterse yar??abilir ama seçilirse mazbata alamaz.
Soru: Mahkeme karar? seçim sonras? kesinle?irse ne olur? Diyelim hakk?nda yarg? süreci devam eden aday seçildi, cumhurba?kan? olarak yemin edip göreve ba?lad? ve 2 ay sonra siyasi yasak karar? kesinle?ti, o durumda ne olur?
YSK Ba?kan? Muharrem Akkaya: Öncelikle o durumda olay bizden yani YSK’dan ç?km?? oluyor. Karar mercii TBMM’dir. Fakat Cumhurba?kanl??? dokunulmazl??? ve sorumsuzlu?u oldu?u için etkilenmez, dönem sonuna b?rak?l?r. Milletvekillerinin de çok ba??na geliyor biliyorsunuz. Anayasa’daki istisnai hükümler d???nda milletvekilli?i dü?müyor.