?zmir'de Büyük?ehir Belediyesi Ula??m Koordinasyon ?ube Müdürlü?ü'nün (UKOME) belirledi?i fiyatlara uymayan baz? özel servis firmalar?, özellikle birden fazla ö?rencisi bulunan aileleri büyük s?k?nt?ya u?rat?yor. Kar??yaka ilçesinde ya?ayan ve bir özel okulun 2'nci s?n?f ö?rencisi Kerim ?ncesu (8), 16 ya??ndaki lise ö?rencisi ikizler Ege Lal ve Berke ?ncesu'nun velisi, Doktor Aylin ?ncesu da servis ücretleri nedeniyle ma?duriyet ya?ayan ailelerden biri oldu. Servis belirlerken herhangi bir alternatifleri olmad???n? söyleyen Aylin ?ncesu, okulun hangi firmayla anla?t?ysa o servisi seçmek zorunda olduklar?n? belirterek, "Her y?l, özel servislerin de il baz?nda UKOME kararlar?na uymas? gerekti?ini ö?rendim. Buna göre kilometre ba??na ve çocuk say?s?na göre servis ücretleri belirleniyor. Ama bu rakamlarla benim ödedi?im miktar aras?nda tam bir uçurum oldu?unu fark ettim" dedi.
3 çocuk nedeniyle do?an ma?duriyetinin 8 bin 294 lira oldu?unu vurgualayan ?ncesu, ?öyle devam etti:
"Ben geçen y?l birinci çocuk için senelik 6 bin 450 lira servis ücreti ödedim. ?kinci ve üçüncü karde?e ise yüzde 5'er indirim yap?ld?. Onlar için de 6 bin 120'?er lira ödedim. Ama UKOME'nin karar?na göre birinci çocu?a servis ücreti olarak 3 bin 750, ikinci çocu?a yüzde 10 indirimden 3 bin 360 lira ödemem laz?m. Üçüncü çocu?a da 3 bin 300 lira ödemem laz?m. Arada muazzam bir fark var. 3 Kas?m 2019'da ?l Tüketici Hakem Heyeti'ne ba?vurdum. 10 Aral?k 2019 tarihinde sonuçland?. Uyu?mazl?k bedeli 8 bin 294 lira olarak belirlendi. Bu miktar?n firma taraf?ndan bana ödenmesi gerekiyor. Daha önce k?z karde?im ilçeye ba?vurup paras?n? ald?. Firma bu paray? ödemek zorunda. Tüketici hakem heyeti benim hakl? oldu?umu gördü."
DENET?M ?STED?
Anne ?ncesu, tüm velilere UKOME kararlar?n? takip etmelerini önerdi. "Bizim servis seçme hakk?m?z yok. Geçen y?l yak?n yerler 4 bin 500 lirayd?. Halbuki Çiçekliköy'deki bir devlet okulunun geçen seneki servis ücreti sadece 200 lira. 2 kat?ndan fazla fark var. Kurallar?n belirlenmesinin yan?nda denetlenmesini talep ediyoruz. Fiyatlar? belirleyen var ama denetleyen yok" dedi.
Bu y?l okul de?i?ikli?i yapan küçük o?lu Kerim'i kendi imkanlar?yla okula getirip götürdüklerini anlatan ?ncesu, ?unlar? söyledi:
"Bu y?l servis ücreti 7 bin 800'e ç?kt?. 3 çocu?u hesaplarsan?z ayr? bir okul paras? ediyor. Bu fiyat fark?n? firmaya sordu?umda biz S plaka almak zorunday?z diyor. Hostes bulundurduklar?n? söylüyorlar. Bunlar aradaki fiyat fark?n? aç?klamaz. Servis fiyatlar?ndaki art??, özellikle ço?ul çocu?u olan velileri zora sokuyor. Yetkililerin bu konuda bir denetim yapmas?n? istiyorum."
'BA?VURAN A?LELER KARLI ÇIKIYOR'
Servis ücretlerindeki tek yetkili kurumun UKOME oldu?una dikkat çeken ?zmir Otobüsçüler ve Umum Servis Araçlar? ??letmecileri Esnaf Odas? Ba?kan? Hasan Basri Bostanc? da özel ya da devlet, tüm okullar?n ayn? tarifeye uymak zorunda oldu?unu anlatt?. Velileri tüketici hakem heyetine ba?vurmaya davet eden Bostanc?, "Servis firmalar? UKOME kararlar?n?n d???nda bir ücret isteyemezler. Ald?klar? paralar? da iade etmek zorundalar. Ba?vuran aileler karl? ç?k?yor. Ba?vurmayanlar ise mecburen bu ücretleri ödüyor. Kesinlikle UKOME fiyatlar? taband?r. ?zmir'de bu y?l servis ücretlerinde yüzde 12 civar?nda art?? oldu. ?zmir'deki fiyatlar ?stanbul'un yüzde 25 alt?nda. Büyük?ehirler aras?nda en ucuz ta??mac?l?k ?zmir'de" dedi.
'BA?VURULAR YETERL? DE??L'
?zmir Barosu Tüketici Komisyonu Üyesi Avukat Salih Emrah Ertan da ?öyle konu?tu:
"Tüketicinin hakk?n? aramas? gerekir. Büyük?ehir belediyesi ile birlikte servisçiler esnaf odas?n?n sitesinde bu tarifeler yay?nlan?yor. Veli kar??la?t?rma yapt???nda fazla ödedi?ini dü?ünüyorsa ba?l? bulundu?u il ve ilçenin tüketici hakem heyetine ba?vurabilir. Haks?z ?art varsa, sözle?mede tüketicinin aleyhine kanuna ayk?r? düzenleme varsa de?erlendirilip karar verilir. Bu y?l bize gelen ba?vurular yeterli de?il. Tüketiciler bu konuyla ilgili çok bilgi sahibi de?il. Belki de servis firmalar?yla münaka?a ya?amak istemiyorlar. Velilerin servis seçme ?ans? yok. Tüketici hakem heyetine ?ikayet ederse çocu?unun ba??na bir ?ey gelebilir diye korkuyor. ?yi hizmet alamayaca??n? dü?ünüyor. Servis firmas?yla ili?kisi bittikten sonra da ödedi?i paralar?n iadesi için hakem heyetine ba?vurabilirler. 5 y?l zaman a??m? var. Veli ödedi?i tarihten geriye dönük 5 y?l için para talep edebilir. Kilometre ve karde? kriteri var. Veliler bunlara da dikkat etsin."