?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Dr. Cemil Tugay’?n seçim vaatleri aras?nda yer alan 25 bin sosyal konut hedefinin ilk etab?n? olu?turan Menemen Sosyal Konut Projesi kamuoyuna tan?t?ld?. Toplant?y? izleyen Sabanc? Üniversitesi Finans Kürsüsü Ba?kan? Prof. Dr. Özgür Demirta?, Ekonomist Dergisi Haber Müdürü Aram Ekin Duran ve gazeteci, ekonomist Dr. ?eref O?uz projeyi de?erlendirdi. Projenin, toplumda ev alma umudu kalmayan orta ve alt gelirli kitlelere ev sahibi olma ?ans? yarataca??n? söyleyen uzmanlar, sosyal konut projesinin Türkiye’ye örnek olaca??n? ifade etti.
Demirta?: Projeyi çok be?endim
Projenin orta ve alt gelirli grubun ev sahibi olmas? için önemli oldu?unu dile getiren ekonomist Prof. Dr. Özgür Demirta?, “Normal ko?ullar alt?nda, ekonomide bir sürü fraksiyon var. Bu fraksiyonlarda ben mümkün oldu?u kadar özel sektörün i?in içinde olmas? gerekti?ini savunan bir insan?m. Ama bazen, baz? durumlarda bir hata ba?ka bir hata olarak sonuç verebiliyor veya siz hiçbir hata yapmasan?z bile ekonominin gidi?at?nda baz? aksakl?klar ortaya ç?kabiliyor. Burada da özel sektör daha fazla, daha zenginlere yönelik konut üretti. Do?an?n ak??? bu ?ekildeydi. Kar marj?n?n yüksek oldu?u kesimlerde olmak istediler. Böyle olunca daha alt gruba ya da orta dire?e bakt???m?zda, onlara yönelik konutlar?n daha az kald???n? görüyoruz. Bu da o insanlar için fiyat? olmas? gerekti?inden daha yükse?e çekiyor. Ben bu tip projelerin hem belediyeler taraf?ndan, hem merkezi hükümet taraf?ndan daha da önceliklendirilmesi gerekti?ini dü?ünüyorum. Bu projeler özellikle al?m gücünde erime ya?ayan insanlar?n bar?nmas?na olanak sa?layacakt?r. O yüzden ben projeyi çok be?endim, say?lar?n?n artarak devam etmesini diliyorum” ?eklinde konu?tu.
Demirta?: Dünyan?n dört bir taraf?na yay?lmas? gerekti?ini dü?ünüyorum
Ba?kan Dr. Cemil Tugay’?n 25 bin konut hedefinin hayata geçirilmesin önemli bir etki yarataca??n? ifade eden Özgür Demirta?, “Türkiye’de konut olay? say?ca yüksek bir konu. Konut, sadece bar?nma olarak tercih edilen bir ?ey de?il. Ekonominin içinde bulundu?u durumdan ötürü insanlar bunu bir yat?r?m arac? olarak da görüyorlar. Yani kendi oturmayacak olsa bile bunu almak istiyor. Bu da tabi fiyatlarda bir parça yukar? hareket olu?turuyor. Enflasyon olan ülkelerde, gayrimenkul enflasyondan korunma arac? olarak görülüyor. O yüzden bu fiyat art??lar? al?m gücünün üstüne ç?kt??? zaman, böyle çözümlere ihtiyaç duyuluyor. 25 bin konut, büyük bir rakam. Buna ula??lmas? çok olumlu etki yapar. Bunun di?er belediyeler taraf?ndan da yap?lmas? gerekti?ini dü?ünüyorum. Sadece Türkiye de?il. O kadar global bir konu ki, biz burada ülkenin, ?ehirlerin isimlerini de?i?tirelim sorun ayn? ?ekilde devam ediyor. Bu tip çözümlerin, dünyan?n dört bir taraf?na yay?lmas? gerekti?ini dü?ünüyorum” dedi.
O?uz: Türkiye için bir rol model olaca??na ve ba?ar?laca??na inan?yorum
Menemen Sosyal Konut Projesi’ni TOK? modelinden ç?k?? olarak de?erlendiren ekonomist Dr. ?eref O?uz, “Bu proje aç?kças? ba?ar?l?rsa, Türkiye’de konut edindirme anlay???nda bir devrim yaratacak. Çünkü bizde TOK? modeli, ortaya müteahhiti koydu?umuz ve onun karl?l??? üzerine çal??an bir sistemdi. Bu çal??mad?; sosyal konut üretemedi. Hatta sosyal konut konusunda devletin aç?klad??? 200 bin konut da yap?lamad?; 7 milyon talep oldu. Bu da ?unu gösteriyor, demek ki ihtiyaç var. Bu model ise asgari ücrete endeksli bir yap? içerisinde eri?ilebilir bir sosyal konut olarak ilk olacak. E?er bu ba?ar?l?rsa demek ki bundan sonra yerel yönetimler, arsa üretme konusundaki kabiliyetlerini de kullanarak vatanda?a konut üretebilecekler. Ben Menemen projesinin, Türkiye için bir rol model olaca??na ve ba?ar?laca??na inan?yorum. Sadece 3 bin 100 aileyi ev sahibi yapmayacak, TOK? modelini y?k?p yerine ev sahibi olmak isteyen insanlar? koyup di?er bütün unsurlar? etraf?na serpecek anlay?? de?i?ikli?ine gidecek. O yüzden çok heyecanl? bir proje. ?n?allah ba?ar?lacak” ifadelerini kulland?.
Duran: Türkiye’de yayg?nla?mal?
Ekonomist Dergisi Haber Müdürü Aram Ekin Duran ise, “Türkiye’de uzun y?llard?r en büyük problemlerden birisi konut sahibi olmak. Zira in?aat sektörü çok geli?mi? olsa bile, konut maliyetleri, arsa maliyetleri, in?aat maliyetleri Türkiye’de orta ve alt gelir gurubunu ev sahibi olma aç?s?ndan neredeyse imkans?z bir pozisyona sürükledi. Özellikle son birkaç y?ldaki yüksek enflasyon, uygulanan yanl?? para politikalar? in?aat sektörüne a??r bir darbe vurdu. Yoksul kesim, orta s?n?f, ücretli çal??anlar için ev sahibi olabilmek rüya haline geldi. Bu noktada, dünyada da pek çok ba?ar?l? örne?i olan sosyal konut projelerinin Türkiye’de yayg?nla?mas? çok kritik bir önemde. Hele ki ?zmir gibi, ?stanbul gibi deprem tehlikesiyle ya?ayan büyük metropollerimiz, ekonominin merkezi olan büyük kentlerimiz aç?s?ndan bu böyle” ?eklinde konu?tu.
Duran: “Alt gelirliye ev ?ans? yaratacak”
?zmir Büyük?ehir Belediyesi’nin ilk etapta 3 bin 100 ailenin faydalanabilece?i yeni konut projesinin birkaç aç?dan çok önemli bir örnek te?kil edece?ini söyleyen Duran, “ E?er ba?ar?yla tamamlan?rsa, yerel yönetimlerin kendi finansal kaynaklar?yla, kendi çabalar?yla tabi ki kamunun deste?iyle olu?turacaklar? sosyal konut projeleri Türkiye’nin geneline yay?labilir. Çok fahi? fiyatla sat?lan TOK? konutlar? gibi asl?nda tam olarak hedefini bulmayan projelerdense bu tür sosyal konut projeleri, uygun taksitler ve vade seçenekleriyle orta ve alt gelir grubu aç?s?ndan ba?lar?n? sokacaklar? bir eve sahip olma ?ans? yaratacakt?r. Biz de gazeteciler olarak bu süreci takip edece?iz. Çünkü sosyal konut dünyada pek çok politikayla birlikte yürüyen bir alan. Umar?m Türkiye’de ileriki y?llarda bu ve benzeri projelerin say?s? artar. Biz insanlar?m?za uygun ko?ullarda, rahat ve güvenli ya?ayabilecekleri konutlar sunan bir ülke haline geliriz” diye konu?tu.