Dokuz Eylül Üniversitesi Co?rafya E?itimi Ana Bilim Dal? Ba?kan? Prof. Dr. Hasan Çukur, haziranda meydana gelen sa?anak ve iklim de?i?ikli?inin nedenleri ile ilgili aç?klamalarda bulundu. Son dönemde a??r? hava olaylar? ya?and???na dikkat çeken Prof. Dr. Çukur, atmosfer kaynakl? do?a olaylar? ve afetlerin yüzde 500 oran?nda daha fazla meydana geldi?ini kaydetti. Kum f?rt?nalar?, hortumlar ve a??r? sa?anaklar?n nedenlerini anlatan Çukur, ?unlar? söyledi:
"Atmosferdeki enerji çok artm?? durumda. Atmosferde çok fazla enerji birikti?i için bu olaylar? ya??yoruz. Bu yüzy?l?n ba??nda yani 1920'lerde dünya nüfusu 2 milyar dolay?ndayd?. ?u an ise 7,8 milyara geldik. Nüfus 4 kat, kullan?lan su miktar? ise 5 kat artt?. Sanayi devrimi, fosil yak?tlar?n kullan?lmas?, kitlesel tüketimin ve ula??m hizmetlerinin artmas? sonucu çok fazla enerji kullan?r olduk. Bu enerjiyi atmosfere veriyoruz. Havaya bol miktarda partikül madde yay?yoruz. Bu partikül madde neticesinde güne?ten gelen enerjinin bir k?sm? yeryüzünde tutuluyor bir k?sm? yans?yor. Ya?am kalitesiyle birlikte daha çok üretme ve daha çok tüketme talebimiz artt?. Bu nedenle a??r? enerji kullan?r hale geldik. Do?adaki dengeleri göz ard? edersek her y?l bu hava olaylar?n? biraz daha artan ?ekilde ya?ayaca??z."
'SA?ANAK, HORTUM, FIRTINA VE KURAKLIK ARTACAK'
Türkiye'de hem ya???s?z gün say?lar?nda hem de a??r? sa?anaklarda art?? oldu?unu kaydeden Prof. Dr. Çukur, "Ya???s?z günlerde art?? var ama günlerce biriken su buhar? gümbür gümbür ya??yor. ?zmir'de 60-70 gün ya??? varsa bu say? 30-40 güne dü?mü? durumda. Ayn? ya??? miktar? bir haftada ya?m?yor, bir günde ya??yorsa normal ya???larda azalma, a??r? sa?anaklarda art?? var demektir. Bir günde 100 mililitrenin üzerindeki ya???lara a??r? sa?anak diyoruz. Marmara ve Trakya'dan ba?lay?p Güneydo?u'ya bir hat çekersek bu hatt?n güneyinde ya???s?z gün say?lar?nda ve a??r? sa?anaklarda art?? var. Yenilenebilir enerji kaynaklar?na yönelmek, binalar?m?z?n yal?t?m?n? yapmak, orman sahalar?n? geni?letmek zorunday?z. Kahve ve kakao plantasyonlar? için ormanlar? daralt?p tar?m alanlar? haline getirerek ihtiyac? kar??lamaya çal???yoruz. Yani dünyada ve ülkemizde bu süreç devam ederse seneye yine a??r? sa?anaklar olacak. Hortumlar artacak, a??r? sert rüzgarlar ve f?rt?nalar? ya?ayaca??z. Kurakl??? ve seli ya?ayaca??z. Toprak kaymas? olarak bildi?imiz kütle hareketleri ya?ayaca??z. Ülkemiz çok engebeli ve yüksek bir ülke. A??r? sa?anaklar oldu?unda yere dü?en ya??? ak??a geçiyor ve orman alanlar? azal?nca kütle hareketleri ile erozyon ya?an?yor" de?erlendirmesinde bulundu.
'SUYU ÇOK VER?ML? KULLANMALIYIZ'
Do?a olaylar?ndan daha az etkilenmek için yap?lmas? gerekenleri aktaran Prof. Dr. Hasan Çukur, "Do?a bilimiyle u?ra?anlar? dinlemek gerekiyor. Suyu çok verimli kullanmal?y?z. Biz tatl? suyumuzun yüzde 80'ini çiftçimizin hizmetine sunuyoruz. Çiftçi de geleneksel salma sulama yöntemiyle arazisini suluyor. Damla sulamaya geçildi?inde bu kadar fazla su tüketmeyerek birim alandan daha fazla verim alabiliriz. Binalar? yal?tmak çok önemli. ?ehirlerde su tasarruflu kullanmal?. Ormanlar sadece rekreasyon alan? de?ildir. Suyumuzu korumak ve s?cakl??? dengelemek için ormanlara ihtiyac?m?z var" dedi.