GÜNCEL POLİTİKA YEREL YÖNETİMLER EKONOMİ SPOR MAGAZİN RÖPORTAJLAR YAZAR CAFE FOTO GALERİ VİDEO GALERİ
Güncel
3 Şubat 2025 Pazartesi 10:01

Uzman isimden tsunami uyar?s?...

Dokuz Eylül Üniversitesi’nin (DEÜ) Deprem Ara?t?rma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü ve Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisli?i Bölümü Ö?retim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Ege Denizi'ndeki son depremlerin magmatik kaynaklar ve hidrotermal aktivite nedeniyle tetiklenmi? depremler oldu?unu ve yeni bir volkanik aktivite ba?lang?c?n? gösterdi?i söyledi.

Türkiye'nin bu depremlerden etkilenme derecesinin dü?ük oldu?una dikkati çeken Sözbilir, "Bu bölgedeki denizalt? faylar?n?n 7'den büyük deprem üretmesi durumunda Ku?adas?-Bodrum-Datça k?y?lar?n?n tsunami tehlikesi aç?s?ndan modellenmesi ve buna göre önlem al?nmas? gerekmektedir" dedi.

Afet ve Acil Durum Yönetimi Ba?kanl??? (AFAD) Deprem Dairesi verilerine göre; Ege Denizi'nde önceki günden beri en büyü?ü 4.8 olan 200'ü a?k?n deprem oldu. Depremleri de?erlendiren DEÜ DAUM Müdürü ve Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisli?i Bölümü Ö?retim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, "Son günlerde Ege Denizi'nde Santorini Adas?'n?n hemen kuzeyinde büyüklükleri 3 ile 4.8 aras?nda de?i?en deprem f?rt?nas? ?eklinde bir aktivitenin devam etti?i anla??lmaktad?r. Bu depremlerin jeolojik ortam?na bakt???m?zda Atina- Santorini- Datça- Bodrum hatt? boyunca yay ?eklinde bir geometriye sahip aktif bir volkanik ada yay? içinde geli?ti?ini görüyoruz. Güney Ege Volkanik Ada Yay? olarak bilinen bu yay ?ekilli ortamda de?i?ik büyüklükte Santorini, Milos, Nisiros gibi volkanik adalar bulunur. Bu adalar? olu?turan volkanlar çevresinde tarihsel ve aletsel dönemde çok say?da depremler, tarihsel dönemlerde bu adalarda volkanik patlamalar geli?mi?. Bu nedenle, bu adalar? olu?turan volkanlar?n günümüzde de aktif oldu?u kabul edilmektedir" diye konu?tu.

'DEN?Z ALTINDAK? FAYLAR DA DEPREM ÜRETMEKTE'

Bunun yan?nda, bölgede bu volkanik ç?k??lar? kontrol eden deniz alt? diri faylar bulundu?una da dikkati çeken Prof. Dr. Sözbilir, "Bu diri faylar da ayn? ?ekilde volkanik yay geometrisine uygun olacak ?ekilde, Yunanistan ile Türkiye aras?ndaki Ege Denizi alt?ndaki kabu?u k?rarak, deprem üretmekte ve böylece bölgedeki gerilmeyi kar??lamaktad?r. Ege kabu?unun alt?nda ise Girit Adas? güneyinden geçen ve Ege dalma batma zonu olarak bilinen yay ?ekilli levha s?n?r? bulunur. Bu s?n?r?n güneyinde ise Afrika levhas? Ege levhas?n?n alt?na y?lda 20 milimetre h?zla dalmaktad?r. Bu nedenle Girit Adas? ile Rodos Adas? aras?nda da çok say?da deprem meydana gelmektedir" ifadelerini kulland?.

'SON DEPREMLER YEN? B?R VOLKAN?K AKT?V?TE BA?LANGICINI GÖSTER?YOR'

Yunan meslekta?lar?n?n son 10 y?lda Ege Denizi alt?ndaki faylarla ilgili yapt??? yay?nlara da de?inen Prof. Dr. Hasan Sözbilir, ?unlar? söyledi:

"Santorini kuzeyinde, Santorini-Amorgos fay sisteminin varl???n? ortaya ç?karm?? ve bu fay sistemi boyunca önemli bir aktivitenin olaca??n? ve bu aktivitenin aktif volkanizma ile ili?kili olabilece?ini belirtmi?lerdir. Geçen y?l yap?lan bir çal??mada da 9 Eylül 1956 y?l?nda meydana gelen 7.5 büyüklü?ündeki ve 25 kilometre odak derinli?indeki Amorgos depreminin deniz taban?nda 75 kilometre uzunlu?unda yüzey k?r??? geli?tirdi?i ve yak?n adalarda tsunamiye neden oldu?u anla??lm??t?r. Kay?tlarda 1956 depreminden sadece 13 saniye sonra odak derinli?i 45-90 kilometre olan ve büyüklü?ü 6 ila 7.2 olan 2’nci bir deprem daha meydana geldi?i bilinmektedir. Bu depremlerde Santorini ve Amorgos’ta 3 bin 200 binan?n hasar gördü?ü ve 54 ki?inin can verdi?i kay?tlardan anla??lmaktad?r. Son günlerde ocak sonu, ?ubat ba??nda meydana gelen depremler de Santorini-Amorgos fay? ve bu fay?n yak?n çevresindeki faylar?n tetiklendi?i anla??lmaktad?r. 1956 y?l?nda Amorgos fay?n?n k?r?ld???n? dü?ündü?ümüzde son bir haftad?r meydana gelen depremlerin magmatik kaynaklar ve hidrotermal aktivite nedeniyle tetiklenmi? depremler olduklar? ve yeni bir volkanik aktivite ba?lang?c?n? gösterdi?i kabul edilebilir. Bu nedenlerle, bölgedeki Anafi-Astypalea fay sistemi, Los fay sistemi ve Kinairos fay?n?n yak?n gelecekte y?k?c? deprem üretme ihtimali yüksek görünmektedir"

'TÜRK?YE'N?N BU DEPREMLERDEN ETK?LENME DERECES? DÜ?ÜKTÜR'

Türkiye için rahatlatan aç?klamalarda bulunan Prof. Dr. Sözbilir, "Bu fay sistemlerinin Türkiye k?y?lar?na uzakl??? 150-200 kilometreyi buldu?undan, Türkiye’nin bu depremlerden etkilenme derecesi dü?üktür. Fakat bu bölgedeki deniz alt? faylar?n?n 7’den büyük deprem üretmesi durumunda Ku?adas?-Bodrum-Datça k?y?lar?n?n tsunami tehlikesi aç?s?ndan modellenmesi ve buna göre önlem al?nmas? gerekmektedir" dedi.