Türkü ERB?L/SONKALE?ZM?R (ÖZEL HABER)-?klim krizinin olumsuz etkileri ve derinle?en ekonomik kriz nedeniyle girdi maliyetleri iyice artan tar?m sektörünün gelece?i ile ilgili Eski ?zmir Ziraat Odas? Ba?kan? ve Ziraat Yüksek Mühendisi Ferdan Çiftçi'den dikkat çeken tespitler geldi.
SONKALE'ye konu?an Çiftçi, hükümetin tar?m desteklerinin yetersiz kald???n? belirterek, ?zmir özelinde "Su k?tl???" uyar?s? yapt?.
(Ferdan Çiftçi)
"GÜN GEÇT?KÇE YOKSULLA?IYOR, ÜRET?MDEN KOPUYOR"
Son y?llarda giderek derinle?en ekonomik krizin ve iklim krizinin çiftçiye zor günler ya?att???n? belirten Çiftçi, "Zor günler hem üreticiye hem tüketiciye yans?yor. Bunlar?n hafiflemesi için öncelikle do?ru tar?m politikalar?n?n uygulanmas? gerekiyor. Çiftçiyi destekleyen, yaln?z b?rakmayan, do?ru tar?m sistemlerini aktaran, zor günlerinde yan?nda olan, do?ayla dost, üretime te?vik eden, küçük üreticiyi koruyan, tar?m alanlar?n? ve su kaynaklar?n? koruyan politikalara ihtiyaç var. Çiftçi gün geçtikçe yoksulla??yor, üretimden kopuyor. Rakamlar da bu durumu destekliyor. Tar?m alanlar?n?n azald???n? da rahat bir ?ekilde görebiliyoruz" diye konu?tu.
"2025 YILI DESTEKLER? DERMAN OLMAYACAK"
Çiftçi, tar?msal desteklerin yeterli olmad???n? ve karma?a içerisinde sürdü?ünü belirtti. Tar?m ve Orman Bakanl???'n?n 2025 y?l? için aç?klad??? 135 milyar TL'lik destek ödemesi hakk?nda konu?an Çiftçi, "23 y?ll?k kesintisiz bir iktidardan bahsetti?imiz için bu dönemde tar?m politikalar?n birkaç senede farkl?l?k gösterdi?ini ama üreticinin yaras?na merhem olmayan bir süreçle buralara geldi?ini görüyoruz. 2025 y?l? destekleri de üreticinin derdine derman olmayacak. B?çak kemikte. Art?k her yerde çiftçi isyan ediyor. Daha 2024 desteklerinin ancak yat?r?ld???n? görüyoruz. Üretici bu destekleri yeni ald? üstelik tamamlanm?? da de?il. Bu nedenle desteklerin art?r?lmas? ve zaman?nda ödenmesi ayn? zamanda da küçük üreticiyi öncelemesi gerekiyor" ifadelerini kulland?.
"NASIRLI ELLER?N?N KAR?ILI?INI ALAMIYOR"
Girdi maliyetlerinin üretici için her geçen gün art???n? vurgulayan Çiftçi, "Mazot, gübre ve elektrikte yüzde 50'leri 60'lar? bulan art??lardan bahsediyoruz. Bu da üreticiyi zorluyor. Ekonomik ko?ullar?n kötü, al?m gücünün dü?ük olmas?ndan dolay? tüketici zarar görüyor ve sofras?na güvenli g?day? götürmekte zorlan?yor. Hem de üretici nas?rl? ellerinin, eme?inin kar??l???n? alam?yor. Bu nedenler üretimden kopu?u derinle?tiriyor" diye konu?tu.
"PAZARA ATE? DÜ?ECEK"
Tar?mda iklim de?i?ikli?ine ba?l? zararlar?n üreticiyi derinden etkiledi?inin alt?n? çizen Çiftçi, "Geç donlar Türkiye'nin her taraf?na yay?lan bir zarara sebep oldu. Ba?larda yüzde 80'lerin üzerinde zararlanma söz konusu. Bu üreticinin yaln?zca bu sezon kayb? de?il önümüzdeki bir iki sezon daha kay?p demek. Bu durum tüketiciye de yüksek g?da fiyatlar? olarak yans?yacak. Pazara ate? dü?ecek, zaten bir ate? var bu ate? iyice yükselecek. Emeklinin, i?çinin, dar gelirlinin mutfa??nda tenceresini kaynatmas? zorla?acak" aç?klamalar?nda bulundu.
"S?YASETEN ÇIKI? YOLU OLMALI"
Tar?m?n yaln?zca ekonomik bir sektör de?il ayn? zamanda sosyal yönleri olan bir sektör oldu?unun alt?n? çizen Çiftçi, "Tar?m, tüketicinin mutfa??n? destekleyen de bir sektör. G?da güvenli?imizi sa?layamad???m?z zaman ba??ms?zl???m?z? da sa?layamay?z demektir. Sa?l?kl? güvenli g?daya sadece meyve ve sebze de?il; et, süt, proteinleri dü?ündü?ümüzde sa?l?kl? nesiller yeti?tirebilmek için ?art. B?rak?n nesiller yeti?tirmeyi biz çocuklar?m?z?n karn?n? doyurabilecek noktadan uzak durumday?z. Dünyada g?da fiyatlar? endeksinde en üst s?ralarday?z. Bu da tüketicinin bu süreçte çok fazla ma?dur olaca?? ve evine ekmek götürmekte zorlanaca??n? gösteriyor. Bunu için de ekonomik politikalar?n, tar?m politikalar?n?n düzelmesi ve siyaseten bir ç?k?? noktas? yolu olmas? gerekiyor. Bunun yolu yaln?zca teknik yöntemlerle olacak i? de?ildir. Siyaseten al?nacak kararlarla ?ekillenmesi gereken ve Türkiye çap?nda örülmesi gereken bir politika setiyle sa?lanabilir" ifadelerini kulland?.
"SUYU VER?ML? KULLACA?IZ"
?zmir'in su kaynaklar? konusunda s?k?nt?lar ya?ad???n? belirten Çiftçi, üretimde su kullan?m? hakk?nda da önemli detaylara de?indi. Çiftçi sözlerini ?öyle tamamlad?:
"?zmir'de su k?tl???n? bu yaz daha fazla ya?ayaca??z. Geçti?imiz günlerde Tar?m ve Orman Bakanl??? taraf?ndan yay?mlanan karara göre üreticilere yaln?zca iki kez sulama hakk? verilece?i söylendi. Bu yeterli de?il. Kuyulardan çekilen sular için de denetim artacak. Su k?tl???ndan ötürü kuyularda da 200-250 metre aras?nda sular çekilmi? durumda. Bu konuda üreticilere de i? dü?üyor. Eski ve bilindik yöntemlerle tar?m yapmayaca??z. Suyu verimli kullanaca??z. Tasarruf de?il verim. Salma sulama yöntemlerinden vazgeçip damlama sulama yöntemlerine geçece?iz. Çiftçi zaten zor ko?ullarda üretim yapt??? için devletin burada çiftçiyi desteklemesi gerekiyor. Bir kredilendirmeden bahsetmiyorum, bu noktay? geçmi? olmam?z gerekiyor. Bas?nçl? sulama sistemlerinin üreticiye ücretsiz olarak desteklenmesi, kullan?mlar?n?n da denetlenmesi gerekiyor. Çiftçi art?k bilgiye ula??yor. Tar?m ve Orman Bakanl???'n?n, Tar?m ?l Müdürlükleri'nin ziraat mühendisleri ve teknikerleri vas?talar? ile yay?n hizmetlerinin sa?lanmas? ve desteklerle bütünle?tirilmesi gerekiyor. Ancak bunlar? yaparsak ba?ar?l? olabiliriz."