Yaz aylar? ile mevsim normalleri üzerinde seyreden hava s?cakl?klar? baz? sa?l?k problemlerini de beraberinde getiriyor. Çok fazla güne? ???n?na maruz kal?nmas? nedeniyle s?cak çarpmas?, bay?lma, kalp krizi ve beyin kanamas?n?n yan? s?ra cilt kanserinde art?? ya?anabiliyor. Kavurucu s?caklarda güne? ???nlar?na do?rudan maruz kal?nmamas? gerekti?ini belirten ?zmir Atatürk E?itim ve Ara?t?rma Hastanesi Dahiliye Klini?i Hekimi Uzman Dr. Gül?ah Balc?, "?zmir'de yaz mevsiminin gelmesiyle beraber kavurucu s?caklar ba?lad?. ?eker, kalp, böbrek ve kalp hastalar?m?z ve özellikle 70 ya? üstü ya?l?lar?m?z ekstra risk alt?ndalar. Bu gruptaki ki?ilere 11.00-16.00 saatleri aras?nda kesinlikle d??ar? ç?kmamalar?n? öneriyoruz. Ba? dönmesi, bulant?, kusma, fenala?ma hissi, yüzde k?zarma, bay?lma hissi gibi ?ikayetleri varsa, vücut ?s?s?n?n 40 derecenin üzerine ç?k?yor ve vücudun kendi ?s?s?n? ayarlayamamas? nedeniyle 'güne? çarpmas?' dedi?imiz ciddi bir durum olu?uyor. Böyle bir bulgular varsa e?er, hastalar?m?za en yak?n sa?l?k kurulu?una h?zla ba?vurmalar?n? öneriyoruz. Bu durum yan? s?ra damarlar?n geni?lemesi ile beyinde baloncuk olu?mas?na ya da beyin kanmas? geçirilmesine de neden olabilir. O baloncu?un patlamas? ölümle sonuçlanabilir" dedi.
Balc?, ?öyle devam etti:
"Bu tür olumsuz durumlarla kar??la??ld???nda sa?l?k kurulu?u gelene kadar, ki?inin bilinci yerindeyse güvenli bir yere uzanmas? gerekir. E?er bir bay?lma durumu varsa gölge ya da daha serin bir yere yat?r?l?p, ayaklar? havaya kald?r?labilir. Ancak, bilinç kayb?yla seyrediyorsa h?zl?ca 112'yi aramal?y?z. A??r? s?caklarda zorunlu olarak d??ar? ç?kan ki?iler, günde 2,5-3 litreye kadar s?v? tüketmeli. Çünkü, fenala?ma, ba? dönmesi gibi hisler de genellikle s?v? kayb?ndan kaynaklanmaktad?r. Besinler yine çok önemli. Özellikle ?zmir gibi s?cak ?ehirlerdekilerin kesinlikle yüksek kalorili, ya?l? g?dalar tercih etmelerini istemiyoruz. Bunlar?n yerine zeytinya?l? yiyecekler tercih edilmeli. S?v? dengesinin ve vücutta s?v? hapsinin sa?lanmas? için kas kitlesi de çok önemli bu nedenle egzersiz yap?lmal?."
'SICAK HAVALARDA SIVI TÜKET?M? ÇOK ÖNEML?'
S?cak havalarda s?v? tüketiminin çok önemli oldu?unu söyleyen Dr. Balc?, "Besin tüketiminde ise su içeri?i fazla olan kabak, salatal?k, kavun, karpuz ölçülü olmak ko?uluyla hafif sebzeler tercih edilmeli. Tek kalorili, ya?l? yiyecekleri önermiyoruz. Egzersiz çok önemli ancak sabah erken saatlerde veya da ak?amüstü güne? batt?ktan sonra tercih edilmeli. Özellikle ?eker hastalar?m?z aç?s?ndan s?cak havalar?n art???yla birlikte s?v? kayb? artmakta ve bu kan ?ekerlerinde yükselmeye veya dü?ü?lere sebep olmakta. Bu nedenle özellikle yüksek s?cak havalarda hastalar?n s?k s?k kan ?ekeri takibi yapmalar? önemli. Tansiyon hastalar?nda için terleme ve s?cakl?k art??? ile birlikte hem s?v? kayb? hem de tuz kayb? ya?an?yor. Hastalar?n s?v? kayb? ile tansiyon dü?üklü?ü, vücutta tuz kayb? ya?an?yor ve tansiyon yüksekli?i olabiliyor. Bu sebepten dolay? s?v? al?m?na ve tuz tüketimini k?s?tlamaya ekstra dikkat etmeleri gerekiyor. Ayr?ca böbrek, kalp yetmezli?i ve ritim bozuklu?u hastalar? ço?unlukla idrar söktürücü kullanabiliyor. Bu nedenle hastalar?n s?cak havalarda i?i ekstra önem kazan?yor ve ilgili hekimlerince yak?n takibi gerekiyor" diye konu?tu.
'GÜNE?TE FAZLA DURMAK DNA HASARINA YOL AÇIYOR'
?zmir Atatürk E?itim ve Ara?t?rma Hastanesi Deri ve Zührevi Hastal?klar Klini?i Hekimi Prof. Dr. K?ymet Handan Kelekçi de güne?in, özellikle D vitamini için ciltten sentezlendi?i için vücudumuz için faydal? oldu?unu belirtip, "Güne?in dik geldi?i saatler olan 11.00-12.00 aras?nda 15 dakika gibi k?sa süreli güne?te kalmak yeterli olur" diye konu?tu.
Güne?te fazla kalman?n DNA hasar?na yol açt???na dikkati çeken Prof. Dr. Kelekçi, "Deri kanserleri, melanoma ya da di?er deri kanserlerini art?rd??? da art?k kan?tland?. Dolay?s?yla 15 dakikadan daha fazla kal?nd??? zaman güne?teki bu zararl? ???nlar?n deri kanseri olu?turma riski art?yor. Çocuklarda deri ince oldu?u için daha da dikkat etmek gerekiyor. Güne?ten dolay? deride olu?an yan?klar ve su toplamalar? ileride deri kanseri riski olu?umunu art?rd??? biliniyor" dedi.
'M?NERAL ?ÇER?KL? GÜNE? KREMLER? TERC?H ED?LMEL?'
Güne? koruyucu kremleri güne?e ç?kmadan yar?m saat önce sürmek ve iki saatte bir yenilemek gerekti?ini belirten Prof. Dr. Kelekçi, “Çocuklarda daha da önemli. Güne? koruyucusuna kar?? hassasiyeti olanlar veya kullanmak istemeyenler için fiziksel korunma da var. Gölgede kalmak, ö?len saatinde 15 dakikadan uzun süre güne?te durmamak, ?apka, gözlük, güne?ten koruyucu maske ve ?emsiye kullanmak bunlardan baz?lar?. Uzun süre güne?te kalmak ciltte lekelenme ve alerjik reaksiyonlar da yol açabiliyor. Lekelenme de önemli bir kozmetik bir problem. Özellikle kad?nlarda s?k görüyoruz. Güne? koruyucu kremlerde özellikle mineral filtreli güne? koruyucu maddelerin oldu?u ve Çevre Çal??ma Grubu (EWG) onayl? kremlerini kullanmam?z daha sa?l?kl? olur diye dü?ünülüyor. Aerosol formlar? olan güne? kremlerinin de akci?erlerden kan dola??m?na geçti?i ve vücuttan at?l?m?n?n zor oldu?u için tercih etmemek gerekiyor. Mineral içeri?i olan i?te çinko oksit, titanyum dioksit gibi maddeleri içeren güne? korucular? tercih etmek laz?m. Ayr?ca güne? koruyucular?n 15 faktörden daha fazlas?n? kullanmam?z gerekirken 60 üzeri olanlar?nda ekstra bir yarar sa?lamad??? saptand?. Bu nedenle 15 üzeri kullanmak ama 60'tan daha fazlas?n? kullanmamak gerekiyor” diye konu?tu.