Kahramanmara? merkezli depremlerinin ard?ndan yer bilimcilerin i?aret etti?i Bingöl’de çe?itli çal??malar yapan Bingöl Üniversitesi Enerji Çevre ve Do?al Afet Ara?t?rmalar? Merkezi Müdürü doktor Kenan Akbayram, Kuzey Anadolu fay zonu üzerinde bulunan Yedisu fay?na dikkat çekti.
75 kilometrelik fay?n 7.2 büyüklü?ünde bir deprem üretece?ini hesaplad?klar?n? aktaran Dr. Akbayram, ?HA muhabirine aç?klamalarda bulundu.
Akbayram, “Bingöl’ün sismik tehlikeleri yüksek, çok say?da fay? var. Bu faylar?n bir k?sm?n?n önümüzdeki dönemde deprem üretece?ini dü?ünüyoruz. Daha do?rusu bilimsel verilerimiz bunu gösteriyor. Bunlardan en önemlisi bizim Yedisu fay? ad?n? verdi?imiz Bingöl’ün Kuzey Anadolu Fay zonunun geçti?i bölümlerinde bulunan bir fay. Bu fay deprem üretirse 75 kilometrelik bir fay bu, 7.2 büyüklü?ünde deprem üretece?i hesapland?. Bu deprem Bingöl merkezde, ilçelerinde ve çevre ?ehirlerde etkili olabilecek bir deprem olabilir. Haz?rl?klar?m?z do?rultusunda da bu etki azalabilir, haz?rlanmazsak artabilir. Bunun yan?nda Bingöl içerisinde baz? ba?ka faylar var, davran??lar?n? çok iyi bilmiyoruz ama aktif olduklar?n? biliyoruz. Bunlardan bir tanesi Palu ile Bingöl aras?ndaki literatürde Gökdere segmenti diye geçen Do?u Anadolu fay zonunun parças?. Bu fayda son 160 y?lda k?r?lmad???n? bildi?imiz tek fay parças?. Dolay?s?yla buras? sismik bo?luk dedi?imiz bir yer, depremi ya?ayacak bir yer. Nazimiye’den gelen bir fay zonu var maalesef. Nazimiye-Karakoçan’? kat ediyor, Bingöl’e geliyor. Onun da deprem davran??? hakk?nda çok bilgimiz yok. Bunun d???nda Bingöl’ün kuzey ilçelerinde maalesef fay var. Genç ilçemizde yeni tespit etti?imiz bir fay var” diye konu?tu.
"B?NGÖL’ÜN ZEM?N? ÜZER?NDE ÇALI?IYORUZ"
Birçok üniversitenin destekleriyle Bingöl’ün zemini üzerine çal??ma yapt?klar?n? belirten Dr. Akbayram, "Peki bu faylar? böyle bekleyecek miyiz, haz?rlanm?yor muyuz? Asl?nda haz?rlan?yoruz. TUB?TAK deste?inde Bingöl Üniversitesi, Tunceli Munzur Üniversitesi, Erzurum Atatürk Üniversitesi, MTA ortakl???nda bir proje yürütüyoruz. Bu projede deprem zararlar?n? azaltmak için sismik tehlike analizleri yap?yoruz. Yani Bingöl’ün zeminini çal???yoruz, dinamik parametlerini çal???yoruz. Proje bir y?ld?r yap?l?yor. Projede iki jeofizik yöntemin bölgesel sonuçlar?n? ald?k. Elimizde iyi bir veri taban? var. Üçüncü bir jeofizik yöntem uygulayaca??z bu yaz. O yöntem uyguland?ktan sonra Bingöl’ün dinamik parametleri, dinamik haritalar? ç?kacak. Bu zemin dinamik haritalar?n?n üzerine Bingöl Üniversitesinde yap?lan baz? in?aat mühendisli?ine yönelik doktora tezleri var. Bu doktora tezlerinin önemi, buradaki hasar görebilirli?i çal??mas?. Bu tezler de Diyarbak?r Dicle Üniversitesi ve ?stanbul Teknik Üniversitesinde yap?ld?. Birisi bitti, birisi de bitmek üzere. Yani Bingöl’ün riskli binalar?n? tehlike analizlerimizi de dahil ederek tespit edebiliyor durumday?z. Bu bize ?u ?ans? veriyor, bunu yapt???m?z zaman zay?fl?klar?m?z? net bir ?ekilde ortaya koyabiliyoruz, nereler zay?f, nerelerin y?k?lma riski var olas? depremlerde, nereleri dönü?türmemiz, nereleri güçlendirmemiz, nereleri y?kmam?z gerekti?ini ö?renmi? olaca??z. Ve biz bunu kamu kurumlar?yla da sonuçlar?m?z? payla?aca??z” ?eklinde konu?tu.
"B?NGÖL’DE 8 BÜYÜKLÜ?ÜNDE B?R DEPREM OLACA?INA DA?R HESAP YOK"
Bingöl’de 8 büyüklü?ünde bir deprem beklemediklerini aktaran Dr. Akbayram, “Bas?nda çok ciddi dezenformasyon olabiliyor. Bunun nedenini ben anl?yorum. ?uan herkeste bir deprem korkusu var. Maalesef çok say?da insan?m?z 2 ay önceki depremlerde vefat ettiler. Çok say?da bina, çok say?da ?ehrimiz etkilendi. Fakat Bingöl’de 8 büyüklü?ünde bir deprem beklendi?ine dair söylenti geli?ti ve bu da bana adreslendi. Böyle bir ifadem yok. Bu ifade bir tak?m sorunlardan kaynakl? olu?mu? olabilir. Bingöl’de 8 büyüklü?ünde bir deprem olaca??na dair hesap yok’’ ifadelerini kulland?.