?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer’in “Ba?ka Bir Tar?m Mümkün” vizyonu do?rultusunda olu?turdu?u, kurakl?k ve yoksullukla mücadele üzerine temellenen ?zmir Tar?m? stratejisi kapsam?nda 2021’de önemli ad?mlar at?ld?. Tar?m alan?ndaki yol haritas?n? “yerli tohuma ve yerli hayvan ?rklar?na sahip ç?kmak, ürünleri i?leyerek katma de?erini yükseltmek, üreticiyi kooperatifler bünyesinde faaliyet göstermeye te?vik etmek ve ürünü ulusal ve uluslararas? piyasada pazarlamak” ?eklinde dört temel ilkeye dayand?ran Büyük?ehir Belediyesi, bu y?l üretici kooperatiflerinden 164 milyon liray? a?an al?m yapt?.
Üç fabrika yat?r?m?
?zmir Büyük?ehir Belediyesi 2021’de Bay?nd?r’da 100 milyon lira yat?r?m maliyetiyle günlük 100 ton süt i?leme kapasitesine sahip Süt ??leme Fabrikas?’n?n temelini att?. 130 ki?iye istihdam yaratacak bu fabrikayla y?lda 44 milyonu keçi, koyun ve manda sütü olmak üzere toplam 110 milyon liral?k ürün al?narak üreticiye destek olunacak. Günlük 6 ton et i?leme kapasitesine sahip Ödemi? Et ??leme Tesisi ise 10 milyon liral?k yat?r?mla hayata geçirildi ve üretim ba?lad?. 75 ki?iye istihdam olana?? sa?layan tesisin üreticiye y?lda 85 milyon liral?k deste?i olacak. Bergama’da 25 milyon liral?k yat?r?mla günlük 10 ton kapasiteli Meyve Sebze Kurutma ve ?oklama Tesisi için haz?rl?klar yine 2021’de ba?lat?ld?. 80 ki?iye istihdam olana?? sa?lanacak bu yat?r?mla üreticiye y?lda 10 milyon lira destek verilecek. Tesis 2022 y?l? içinde faaliyete geçecek.
?zmir Tar?m? Geli?tirme Merkezi kuruldu
2021’de ?zmir Tar?m? stratejisi do?rultusunda önemli bir ad?m daha at?ld?. Sasal?'da iklim de?i?ikli?i nedeniyle gelecekte olabilecek kurakl??a kar?? toplumun bilgilendirildi?i, tar?mda do?ru yöntemlerin uygulama seralar?yla anlat?ld??? ?zmir Tar?m? Geli?tirme Merkezi (?ZTAM) kuruldu. Kent tar?m?n?n markala?mas? için ARGE ve ihracat biriminin de yer ald??? ?ZTAM’da bulunan Tar?msal Biyoco?rafya Laboratuvar?’nda çiftçiye hangi havzada hangi üretim modellerini uygulamalar? konusunda ücretsiz dan??manl?k hizmeti veriliyor.
Atal?k tohumlar koruma alt?na al?nd?
?zmir Büyük?ehir Belediyesi 2021’de ilki 2011’de Seferihisar’da kurulan Can Yücel Tohum Merkezi’nin ikincisini Bornova Â??k Veysel Rekreasyon Alan?’nda hayata geçirdi. Atal?k tohumlar?n korunmas?na ve yerel üretiminin sürdürülebilirli?ine yönelik önemli i?levler sa?layan merkez, özellikle de yok olmaya yüz tutmu? tohum/gen çe?itlili?ini gelecek ku?aklara aktarmay? amaçl?yor. Merkezde kuruldu?undan bugüne kadar 300 ö?renciye e?itim verildi.
Bu y?l da üreticiye omuz verildi
H?zla geli?en süt üretim kapasitesiyle Türkiye’nin en önemli tar?msal üretim havzalar?ndan ?zmir’de manda yeti?tiricili?ini yeniden canland?ran Büyük?ehir Belediyesi, bu y?l Bergama, K?n?k ve Tire ilçelerinde manda yeti?tiricili?i e?itimleri düzenledi. Bergama’daki üreticilere 134 adet manda deste?i verildi. 318 üreticiye ise bin 241 küçükba? hayvan hibe edildi.
Artan maliyetler nedeniyle yem ihtiyac?n? kar??lamakta zorlanan 433 üreticiye yakla??k bin 443 ton kuzu büyütme ve süt yemi deste?i sa?land?. Su kaynaklar?n?n verimli kullan?lmas? için 2020’de ba?lat?lan iklim dostu yem tohumu da??t?mlar? bu y?l da devam etti. 2 bin 456 kilo süt otu tohumu, 2 bin 513 kilo Macar fi? tohumu ve 2 bin 280 kilo yem bezelyesi tohumu deste?i verildi. Bu y?l ayn? zamanda 60 ton karak?lç?k bu?day? 3 bin dekar araziye ekildi. Ödemi? Demircili Köyü Tar?msal Kalk?nma Kooperatifi’nin yakla??k 20 y?ldan beri at?l durumda olan ta?l? tip un de?irmeni yenilenerek yeniden devreye al?nd?.
2021’de 348 bin zeytin ve meyve fidan?, 62 bin nergis so?an?, 100 bin salep yumrusu, 60 bin salep fidesi, 40 bin lavanta fidesi da??t?larak yeni üretim alanlar? olu?turuldu.
Terra Madre Anadolu çal??malar? h?zland?r?ld?
Büyük?ehir Belediyesi ?zmir Enternasyonal Fuar? (?EF) ile e?zamanl? 2-11 Eylül 2022 tarihleri aras?nda “Terra Madre Anadolu” ad?yla yap?lacak uluslararas? gastronomi fuar? için çal??malar?n? h?zland?rd?. En büyük g?da hareketi Slow Food'un (Yava? G?da) önderli?inde iki y?lda bir ?talya’n?n Torino kentinde yap?lan fuar ilk defa ?zmir'de düzenlenecek.
Küçük ölçekli bal?kç?lara destek
Bu y?l küçük ölçekli bal?kç?lara tekne bak?m malzeme deste?i de verildi. Yar?mada’da bulunan 22 Su Ürünleri Kooperatiflerine kay?tl? 389 bal?kç?ya 541 adet 2.5 litrelik antifouling boya ve 621 kilo epoksi macun deste?i sa?land?.
Beyda? Baraj?’n?n kurulmas?yla bölgedeki tar?m arazilerinin sular alt?nda kalmas? ve yöre halk?n?n önemli bir k?sm?n?n topraks?z kalmas? nedeniyle kurulan Beyda? Su Ürünleri Kooperatifi’ne iki fiberglas tekne deste?i verildi.
Çe?me kavunu co?rafi i?aret ald?
2021’de Çe?me kavunu için Türk Patent ve Marka Kurumu’na yap?lan ba?vuru kabul edildi ve Çe?me kavunu “co?rafi i?aretli ürün” statüsüyle dünya pazarlar?nda yerini ald?. Karaburun ve Çe?me yöresinde yeti?en hurma zeytini için yap?lan co?rafi i?aret ba?vurusu için ise sonuç bekleniyor.
Halk?n Bakkal? dokuz ilçede
Kooperatif eme?i do?al ürünleri yurtta?larla bulu?turan Halk?n Bakkal?, kentin 9 farkl? noktas?nda hizmet vermeye ba?layarak sekiz ?ubeye ula?t?. Türkiye'nin çe?itli ?ehirlerinden 27 kooperatifin üretti?i yakla??k 300 çe?it ürünü ?zmirlilere sunan Halk?n Bakkal?, online sat?? uygulamas?n? da ba?latt?. Üretici ve tüketiciyi arac?s?z bulu?turan, Kadifekale, Kültürpark, Buca’da aç?lan yerel üretici pazarlar?n?n dördüncüsü ise Bergama’da aç?ld?.
Zeytin Bar?? Yolu projesi ba?lat?ld?
Büyük?ehir Belediyesi bu y?l ilk kez kentin geleneksel lezzetleri ve co?rafi destinasyona özgü yerel ürünlerinin marka de?erini art?rarak gastronomi turizminde yer almas?n? sa?lamak amac?yla Zeytin Bar?? Festivali düzenledi. Üretici ve tüketiciyi bir araya getiren festivalde Ba?kan Tunç Soyer, ?zmir'in kültür ve turizm rotalar?n? Gelibolu Yar?madas? ile bulu?turacak Zeytin Bar?? Yolu projesinin haz?rl?klar?n?n ba?lad???n? da aç?klad?.
Tar?m makineleri hibe edildi
Üretici kooperatiflerinin altyap?lar?n? güçlendirmek için ?zmir Büyük?ehir Belediyesi, son teknoloji tar?m makinalar? hibe etmeye devam etti. Bergama, Selçuk, Ödemi?, Kiraz, Menderes ilçelerindeki kooperatiflere süt tank? deste?i verildi.
Ar?c?l?k projesi h?z kesmedi
?zmir Büyük?ehir Belediyesi, Menderes Tahtal? Havzas?’nda yürüttü?ü ar?c?l?k faaliyetlerini de yo?unla?t?rd?. 2021 y?l?n?n May?s ay?nda kovanlar havzaya yerle?tirildi ve nektar ak?m döneminde havzada bulunan hay?t bitkisinden elde edilen ballar?n sa??m? yap?ld?. “?klim De?i?ikli?i ve Ar?c?l?k Çal??tay?" da düzenleyen Büyük?ehir Belediyesi, bu y?l da ar?c?l?k malzemesi deste?ini sürdürdü.
Tar?msal sulama yat?r?mlar? h?z kazand?
Kurakl??a kar?? modern sulama yöntemlerinin yayg?nla?t?r?lmas? kapsam?nda çal??malar h?z kazand?. Büyük?ehir Belediyesi Menemen, Menderes ve Ödemi?’te üç sulama kooperatifinin tar?msal sulama altyap?s?n? modernize etti. Ödemi? Birgi YAS-YÜS Sulama Tesisi ile Menderes Çamönü YAS Damla Sulama Tesisi’nin aç?k kanallar? kapal? borulu sistem olarak yenilendi. Bu y?l yap?m?na ba?lanan “Dikili Yah?ibey Sulama Göleti Damla Sulama Tesisi” 2023 y?l? sulama sezonunda devreye al?nd???nda 7 bin dekar tar?m arazisi sulama suyuna kavu?acak. Bergama’da alt?, Dikili, Kemalpa?a, K?n?k, Menderes, Ödemi? ve Urla’da birer adet olmak üzere 12 sulama göleti yap?m? için çal??malar?n? sürdüren ?zmir Büyük?ehir Belediyesi, Ödemis? Y?lanl? Sulama (YÜS) Tesisi’ne dayan?kl? ve yüksek kapasiteli su depolama havuzlar? kurdu ve bin metre uzunlu?undaki eski usul sulama sistemini de kapal? devreye dönü?türerek sulama hatt?nda ya?anan su kay?plar?n? önledi.
Zararl?lar ile mücadele
Kestane, narenciye, zeytin ve zeytinya?? üretimlerini olumsuz etkileyen hastal?k ve zararl?lara kar?? mücadele sürdürüldü. Alia?a, Selçuk, Menderes, Bay?nd?r, Karaburun, Foça ve Seferihisar’da zeytin ve narenciye üreticilerine, üründe verimi ve kaliteyi dü?üren zirai zararl? ve hastal?klara kar?? kullan?lmak amac?yla DAP, bordo bulamac? ve feromon da??t?ld?. Kiraz, Beyda?, Tire ve Ödemi? ilçelerinde kestane kanserine kar?? 6 bin litre ard?ç katran?, 2 bin 545 kilo gözta??, 8 bin 185 litre çama??r suyu, 4 bin 224 adet koruyucu gözlük da??t?ld?. Karaburun’da üretim yapan 124 üreticiye zeytin sine?i tuzaklar? haz?rlayabilmeleri amac?yla toplam bin 419 kilo DAP (Diamonyum Fosfat) verildi.
F?st?k çam?n? kurtarmak için
Kozak Yaylas?’nda f?st?k çam?ndaki verim dü?üklü?ünün nedenlerini bulmak üzere kapsaml? bir proje yürüten ve bölgeye iki?er adet hava kalitesi ölçüm ve meteoroloji istasyonu kuran ?zmir Büyük?ehir Belediyesi, iklim ve hava kirlili?ine yönelik birçok parametreyi tam zamanl? izlemeye ve ölçmeye ba?lad?. Bölgeden toprak, yaprak, kozalak ve ya?mur suyu örnekleri toplayan ara?t?rma ekibi, verim dü?üklü?ünün olas? nedenlerinden biri olarak görülen çam kozalak emici böce?ine (Leptoglossus occidentalis) kar?? özel olarak geli?tirilen tuzaklar? da Ekim ay?nda belirlenen pilot bölgelere yerle?tirdi.
Toprak analiz çal??malar?
A??r? gübreleme ve sulama suyunun yanl?? kullan?m?ndan kaynaklanan ürün kay?plar?n?n ve çorakla?man?n önüne geçebilmek için bilimsel analize dayal? tar?msal üretimi te?vik eden Büyük?ehir Belediyesi, bu y?l 763 toprak analizi yaparak üreticileri do?ru gübreleme ve sulama gereksinimleri konusunda yönlendirdi.