Sa?l?k Bakanl??? Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi ve Gazi Üniversitesi Çocuk Enfeksiyon Hastal?klar? Uzman? Prof. Dr. Hasan Tezer, salg?n?n bula?ma ?eklinin her ülkenin kendi ?artlar?na göre de?i?ece?ini söyledi.
Prof. Dr. Tezer, “Maske tak?lmayan bir ülkede 2’nci dalga belki bundan dolay? ç?kacakt?r. Hijyen kurallar?na dikkat edilmeyen ülkelerde bundan ç?kacakt?r. O yüzden hijyen elbette önemli; ama illa ki umumi tuvaletlerden ç?kacak diye bir ?ey söylemek çok zor. Maalesef Türkiye’de son aylarda vaka art??lar? özellikle dü?ünlerden, taziyelerden, asker u?urlamalar?ndan oldu. Her ülkenin kendi sosyal yap?s?na göre, uymad??? kurallara göre vaka art??lar? olacakt?r. Ama tüm dünyada vaka art??lar? var. ‘Bu acaba 2'nci dalga m?’ diye endi?eli bir bekleyi? ve ara?t?rma var. Belki de 2’nci dalga Avrupa’daki bu ülkelerde ba?lad?” diye konu?tu.
Sa?l?k Bakanl??? Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi ve Gazi Üniversitesi Çocuk Enfeksiyon Hastal?klar? Uzman? Prof. Dr. Hasan Tezer
‘H?JYEN KURALLARINA D?KKAT ETMEM?Z LAZIM’
Prof. Dr. Tezer, virüsün temas yoluyla bula?t???na vurgu yaparak, ?öyle konu?tu:
* Umumi tuvaletler riskli. Bu virüs sadece temasla, damlac?k yoluyla bula?t??? için bula? riskiniz olur. Ama d??k?yla idrarla ba?ka sekresyonlar?n?zla vücudunuzdan atabiliyorsunuz.
* Pozitiftiniz ama negatifle?tiniz, hala d??k?n?zla, idrar?n?zla, gözya??n?zla belki bu virüsü atabilirsiniz. Ama bunlar?n ?u ana kadar bula? üstüne çok etkili olmad???n? biliyoruz. Ama yine de bizim hijyen kurallar?na bu dönemde özellikle dikkat etmemiz laz?m.
‘2’NC? DALGA GELECEK G?B? ÖNLEM ALMALIYIZ’
Prof. Dr. Tezer, Türkiye’de 1’inci dalgan?n uzatmalar?n?n ya?and???n?, Avrupa’da birçok ülkenin birinci dalgay? bitirdi?ini ifade ederek, ?unlar? söyledi:
* 2’nci dalga tekrar ba?lar ve korktu?umuz gibi di?er virüs etkenlerinin de ç?kmas?yla birlikte vaka art??lar? daha fazla olabilir mi, yeni bir virüs oldu?u için bunu bilemiyoruz, toplumdaki tam duyarl?l??? bilemiyorsunuz.
* Elinizde a?? yok, kurallara uymaz, mesafenize, hijyen ?artlar?na dikkat etmezseniz ve maske takmazsan?z daha da vakalar yüksek olabilir. Tabii ki bu yönden çok dikkatli olmak laz?m.
* Kurallar özellikle bu okullar?n aç?laca?? dönemde çok önemli. Biz her zaman kötü senaryolar üstünde çal??mal?y?z. ?yi senaryo üzerinde çal???p rahat olmak her zaman bizi felakete sürükler.
* O yüzden kötü senaryolara çal??aca??z, önlemlerimizi alaca??z ondan sonra da 2’nci dalga belki de ya?anmayacak; ama biz 2’nci dalgaya girecek gibi önlemlerimizi almak zorunday?z. 2’nci dalga tüm dünyada ç?kmayabilir; ama biz ç?kacakm?? gibi hareket etmemiz laz?m.
* Avrupa’da veba salg?n? 1300’lü y?llarda oldu?u zaman toplumun bir k?sm?n? y?k?ma u?rat?yor. 100 y?l sonra 2’nci dalga geliyor.
* ?spanyol gribinde insanlar ‘bitti’ diye rahatlay?nca 2 y?l sonra ç?kan 2'nci dalgada insanlar?n büyük k?sm? kaybediliyor. O yüzden bizim haz?rl?klar?m?z? yapmam?z gerekiyor. Toplumun refah? için herkesin dikkat etmesi gerekiyor.
*Herkesin bu i?te elini ta??n alt?na koymas? laz?m ki bu süreci rahat bir ?ekilde atlatal?m.
‘KR?T?K SEV?YEDE DEVAM ED?YOR’
Vakalar?n Kurban Bayram? sonras? korktuklar? gibi çok yükselmedi?ini; ama kritik seviyede devam etti?ini kaydeden Prof. Dr. Tezer, ?u ifadeleri kulland?:
* Ek önlemlere ili?kin ?u a?amada önümüzü görmeden bir yorum yapmak çok zor; ama birkaç gün önce valilikler 28 ilde k?s?tlay?c? kararlar ald?lar, bunun etkili olmas?na bak?yoruz.
* Ama bunlar etkili olmazsa, bir anda vaka say?lar? art?p hastaneler t?kan?rsa, yo?un bak?mlarda yer olmazsa elbette bu hepimizi üzer ve yorar. Bu istedi?imiz bir durum de?il.
* Sa?l?k Bakan?m?z aç?klad?; yo?un bak?mlar?n yüzde 50’sinin yatak kapasitesi olarak dolu oldu?unu, solunum cihazlar?n?n yüzde 30’lu bir rakam?ndan bahsedildi; ama bunu dikkatli yorumlamak laz?m.
* Bölge bölge de?i?ebilir, baz? bölgelerde vaka say?s? çokken baz? bölgelerde uzun zamand?r hiç bildirilmeyen vakalar var. Bu yüzden her bölge kendi haz?rl???n? kötü senaryolara göre il baz?nda yapmal?.