Sa?l?k Bakan? Fahrettin Koca’n?n uzun zamand?r ücretsiz olmas? için kampanya yürütülen HPV a??s?na dair 8 ay önce verdi?i sözler havada kald?. Rahim a?z? kanserine kar?? koruma sa?layan bu a??lar?n ücretsiz yap?lmas? için yürütülen kampanyalar sonras? Koca, 2022 Kas?m’da TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda aç?klama yapm?? ve “Belirlenen bir grupla a??lamaya ba?layaca??z ve kapsam?n? kademe kademe geni?letece?iz” demi?ti.
Ancak araya ?ubatta Kahramanmara? merkezli depremlerin girmesiyle bu konuda mücadele veren sa?l?k emekçilerinin deprem bölgesine gitmesi, sonras?nda da seçimlerin yap?lmas?yla HPV a??lar?yla ilgili verilen mücadele aksad?. Bakan Koca’n?n kas?m ay?ndaki aç?klamalar?na ili?kin herhangi bir düzenleme aç?klanmad?.
Hem bu a??larla ilgili kamuoyunun bilgilenmesini sa?lamak hem de ücretsiz a??lama yap?lmas? için gündem olu?turmak amac?yla iki senedir mücadele yürüten eczac?lardan Cem K?l?nç’?n sozcu.com.tr’ye verdi?i bilgiye göre, aradan geçen 8 ayda ise bu a??n?n tek bir dozu yüzde 29 ila yüzde 52 aral???nda zamlanarak 2 bin 500 TL’yi a?t?.
Bu a??n?n Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) taraf?ndan kar??lanmas? için sivil toplum kurulu?lar?n?n onlarca dava aç?p, kazand???n? an?msatan K?l?nç, HPV a??s?n?n ulusal a?? takvimine al?nmas?n? ve BAE dahil olmak üzere birçok ülkede ücretsiz uygulanan bu a??n?n Türkiye’de de ücretsiz olarak uygulanmas?n? talep ettiklerini söylüyor.
3 DOZUNUN F?YATI 8 B?N TL’YE DAYANDI
Ço?unlukla cinsel ili?ki yoluyla bula?an, bunun yan? s?ra umumi tuvaletler gibi ortak alanlarda da bula?man?n ya?anabildi?i HPV virüsü için, Türkiye’de uygulanan a?? ‘gardasil a??s?.’
?u anda bulunan gardasil a??s? ise Gardasil-9 olarak biliniyor ve bu a?? Türkiye'deki HPV a??s? ulusal a?? takviminde ve SGK ödeme listesinde bulunmuyor.
Yaln?zca kad?nlarda de?il, erkeklerde de kanser türlerine yol açan; bu yüzden de hem k?z hem erkek çocuklar?na yap?lan bu a?? 9-14 ya? aras?na 2 doz, 14 ya? üstüne ise 3 doz uygulanmas? gerekiyor.
Tek dozunun fiyat? 2023 Ocak’ta 1993 TL olan bu a??, ilaç fiyatland?rmas?nda kullan?lan Euro kuru 2023 Temmuz itibar?yla yüzde 30,5 oran?nda art?r?l?nca zamland? ve 2 bin 575 TL’ye ç?kt?.
Yani 9-14 ya? aral??? için bu a??n?n maliyeti ocak ay?nda 3 bin 989 TL iken temmuz itibar?yla 5 bin 150 TL’ye ç?kt?; 14 ya? üstü için ise 2 bin 979 TL’den 7 bin 725 TL’ye ula?t?.
TOPLUMSAL BASKI MÜCADELEYLE KIRILDI AMA…
Fiyatlar?n geldi?i seviyenin yan? s?ra bu a??da ya?anan zorluklardan bir tanesi de virüsün cinsel yolla bula??yor olmas?ndan dolay? bireylerin hissetti?i toplumsal bask?.
Bu yüzden Cem K?l?nç sozcu.com.tr’ye yapt??? aç?klamas?nda, fark?ndal?k olu?turmak amac?yla köylerde, mahallelerde ve üniversitelerde yapt?klar? etkinliklere kat?lan insanlar?n bu virüsle ilgili sorunlar?n? cinsel yolla bula?t??? için dile getiremedi?ini ve haklar?n? talep edemedi?ini anlat?yor.
Ancak yürüttükleri mücadele sonras? bu konuyla ilgili taleplerin me?ru zemin kazanarak yayg?nla?t???n? vurgulayan K?l?nç, “Bu mücadele sonuç verdi ve Sa?l?k Bakan? Koca da konuyla ilgili aç?klama yapt? ancak o günden bu yana herhangi bir geli?me ya?anmad?” dedi.
BAKAN ‘YOL HAR?TAMIZ HAZIR’ DEM??T?, 8 AY GEÇT?
Sa?l?k Bakan? Koca, 24 Kas?m 2022’de Meclis’teki Plan ve Bütçe Komisyonu görü?melerinde rahim a?z? kanserine sebep olan HPV'nin tespiti ve bula?man?n engellenmesi amaçl? a??yla ilgili yol haritalar?n?n haz?r oldu?unu söylemi?ti.
“HPV taramalar?nda yerli test kiti uygulamas?na önümüzdeki günlerde geçiyoruz. HPV a??s? içinse ya? gruplar?n? dikkate alan bir plan haz?rl???nday?z” diyen Koca, ?öyle demi?ti:
“HPV a??s?n?n uygulanmas? konusunda da bir çekincemiz asla yok ancak ülkemizin sosyal gerçekliklerinden kopuk kararlar al?nmas?n?n kimseye de bir faydas? yok.
Bu aç?dan, yapt???m?z planlamaya göre, ya? gruplar?n? ve medeni hâl durumlar?n? dikkate alan bir plan haz?rl???nday?z; belirlenen bir grupla a??lamaya ba?layaca??m?z? ve kapsam?n? kademe kademe geni?letece?imizi ifade etmek isterim.”
MAHKEME SGK’NIN ÖDEMES?NE HÜKMETM??T?
Öte yandan, may?s ay?na gelindi?inde ise yeni bir geli?me olmu?; Kad?n üyesinin, rahim a?z? kanseri yapan virüs su?lar?n? önleme oran? yüzde 99,7 olan HPV a??s?n?n Sosyal Güvenlik Kurumu taraf?ndan ödenmemesi üzerine mahkemeye ba?vuran Birlik ve Dayan??ma Sendikas?, açt??? davay? kazanm??t?.
Buna göre mahkeme, SGK’n?n HPV a?? ücretini ba?vuru tarihinden itibaren yasal faiziyle ödemesine hükmetmi?ti. Geçen sene bakan?n aç?klamas?ndan önce, HPV a??s?n?n ücretsiz olmas? gerekti?ini savunan kad?n derneklerinin açt??? davalar sonucu emsal bir karar verilmi?; karara göre SGK’n?n a?? bedelini geri ödemesine hükmedilmi?ti. SÖZCÜ