Kendi filosu olmayan Orman Bakanl???, her y?l?n ilk çeyre?inde, yaz aylar?ndaki yang?n sezonunda havadan mücadele için uçak ve helikopter kiralama hizmeti almak için ihale düzenliyor.
3 y?l öncesine kadar Orman Bakanl???’n?n do?al tedarikçisi Türk Hava Kurumu’ydu. Ancak her ?ey 2019 y?l?nda Tar?m ve Orman Bakan? Bekir Pakdemirli’nin göreve gelmesiyle de?i?ti.
Cumhuriyetin 95 y?ll?k kurumu THK’n?n uçaklar?n? 3 y?ld?r kullanmamakta direnen Orman Bakanl??? , 2 y?ld?r yang?n söndürme uça?? tedarikinde de büyük sorun ya??yor.
2019 y?l?nda orman yang?nlar?yla mücadaleyi uçaks?z yapmak zorunda kalan Bakanl?k, 2020‘de yang?nla mücadele için 4 uçakl? bir planlama yapt? ancak 2 uçak bulabildi.
2021‘de ise 5 uçak için ihaleye ç?k?p 3 uçak için anla?ma yapabildi. Ancak ihaleyi alan CMC Savunma uçaklar? sözle?mede belirlenen 1 Haziran tarihinde getirmedi ya da getiremedi.
Türkiye’nin en güzel ormanlar? en az 30 gün yang?n uça?? bulunamad??? için savunmas?z kald?.
Bakanl?k alelacele, gizli kapakl? yeni bir ihale daha düzenledi. Ara?t?rmalar?n sonunda uçak bulunamad? ama iki Amerikan yap?m? CH-47 Chinook helikopter bulundu. Bu helikopterlere normalin 5 kat? fiyat verildi?i ortaya ç?kt?.
DÜNYANIN DÖRT B?R YANINDA UÇAK ARAMAYA BA?LADILAR
?hale, Haziran ay?nda getirmesi gereken uçaklar? zaman?nda getirmeyen ?irkete, 21-b usulüyle yine özel olarak davet edilen CMC Savunma’ya verildi.
THK kay?tlarda i?in orta?? gibi görünse de, as?l paran?n bu konuda ruhsat? bile olmayan CMC’ye aktar?ld???, THK’n?n ise sadece ruhsat kar??l??? i? orta?? olarak gösterilerek küçük bir pay ald??? kaydediliyor.
?K? HEL?KOPTER?N GÜNLÜK K?RASI 758 B?N TL
8 Temmuz’da imzalanan sözle?meye göre Mu?la’da konu?lanacak helikoptere 15 Temmuz-31 Ekim tarihleri aras?nda toplam 163.5 saat için 41 milyon 365 bin TL ödenecek. Buna göre bir helikoptere bir gün için ödenecek miktar tam 379 bin TL olacak.
Ayn? ?ekilde ?zmir’de konu?lanacak helikopter için de ayn? gün imzalanan sözle?meye göre 379 bin TL ödenmesi kay?t alt?na al?nd?. Bu iki helikopterin günlük kiras? ise ortalama 758 bin TL anlam?na geliyor.
Fiyat?n normalin en az 5 kat? civar?nda oldu?unu vurgulayan uzmanlar, Orman Bakanl???’n?n zaman?nda planlama yapmamas? ve yang?n sezonunun ortas?nda kiralama yapmak zorunda kalmas?n?n da fahi? fiyatta etkili oldu?unu kaydetti.
BAKANLIK BUNU GEÇEN YIL DA YAPTI
2019 y?l?nda yap?lan ihale de 18 helikopter için 5 ayl?k 105 milyon lira ödenmi?ti. Bu her bir helikopter için günlük ortalama 38 bin 126 lira ediyor.
Orman Bakanl???’n?n 13 ?ubat 2020’de açt??? ihalede de 25 helikoptere 6 ay için 142 milyon TL ödendi. Aç?k usülde yap?lan bu ihalede helikopter ba??na ödenen kira 31 bin 381 lira olmu?tu.
Su atma kapasiteleri hesapland???nda da 2019 ve 2020 y?l?ndaki bu rakamlar son ihaledekinin en az be?te biri düzeyinde kal?yor.
2020 y?l?nda da planland??? kadar uçak bulunamay?nca ikinci bir helikopter ihalesi açan Bakanl?k, 24 Haziran 2020’de imzalanan sözle?meye göre bir helikoptere 107 gün için 23.1 milyon TL yani günlük 216 bin lira ödemek zorunda kalm??t?.
Türk Silahl? Kuvvetleri envanterinde 12 Chinook helikopter bulunuyor.
3 YIL ÖNCE KURULAN CMC SAVUNMA’NIN H?Ç HAVACILIK DENEY?M? YOK
Orman Bakanl???’ndan pe? pe?e özel davetle ihaleler alan CMC Savunma son iki y?lda ortaya ç?kt?. Sektörde kimsenin tan?mad???, orman yang?nlar? konusunda hiçbir deneyimi olmayan CMC Savunma 2019 y?l?nda Ankara'da Can Çolak taraf?ndan 100 bin lira sermaye ile kurulmu?. Kay?tlarda, ?irketin, 2020 y?l?nda Baki Sezek’e, 2021’de de Cem Çolak’a devredildi?i görünüyor. Cem Çolak’?n ikametgah adresi Los Angeles görünüyor. Cem Çolak, CS Group bünyesinde yer alan ?stanbul merkezli çok say?da ?irketin uzun y?llard?r yönetiminde yer alan bir isim.
KATAR’DA OF?SLER? VAR
Enerji, bili?im, in?aat sektörlerinden faaliyet gösteren CS Group’un yan? s?ra Çolak 2015 y?l?nda 100 bin lira sermaye ile CMC Holding adl? bir ?irket kuruyor. Holdingin bünyesinde Trizyum ?n?aat ve CD ?n?aat adl? iki ?irket bulunuyor.
?irketin internet sitesine göre, CMC Holding'e ba?l?, Türkiye ve di?er ülkelerde kurulmu? ?irketler 4 ana ba?l?k alt?nda ?stanbul, Ankara, Londra, Dubai, Amsterdam, Los Angeles, Seul ve Doha ofisleri ile faaliyetlerini sürdürüyor. (SÖZCÜ)