Tütün üreticisi 80 liraya mal ettiği tütüne alıcı şirketlerin 55 lira fiyat vermesine isyan ederek Denizli’nin Kale ilçesinde miting düzenledi. Yaklaşık 5 bin üreticinin katıldığı mitingde, tütünün kilo maliyetinin 80 lirayı bulduğunu hatırlatan çiftçiler en az 100 lira fiyat istediklerini açıkladı. Üreticilere destek veren CHP Genel Başkan Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca, “Bundan sonra fiyatı üreticiler belirleyecek” derken; CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu ise, “Üreticinin kasketi 20 yıldır yerde sürünüyor” dedi.
İYİ Parti Denizli Milletvekili Yasin Öztürk ise tütün ürünlerindeki vergilere dikkat çekti; “Devlet üç tel sigaranın vergisini almasın üreticiye destek olarak versin” diye konuştu.
4 İLDEN ÜRETİCİLER DENİZLİ’DE HÜKÜMETE SESLENDİ
Mayıs ayında boş sözleşmeye imza atmak zorunda bırakılan tütün üreticileri alım öncesi verilen 55 liralık kilo fiyatına isyan etti.
Denizli, Muğla, Manisa, Aydın ve Uşak'tan gelen çiftçiler Denizli'nin Kale ilçesinde büyük bir miting gerçekleştirerek hükümete seslendi.
‘100 LİRANIN ALTINDA TESLİM ETMEYECEĞİZ'
Kalabalığa konuşan Kaleli üretici Muttalip İbileme, ürünlerini 100 liranın altında fiyatla teslim etmeyeceklerini belirtti.
İbileme, “Bizler yaz günü güneşin altında kavrulurken, milyon dolarlık yatlarına binip ülke ülke gezenlerin gönderdikleri temsilciler burada bizlerin yanında güneş gözlüklerini dahi çıkarmadı” dedi.
“Artık eylem zamanıdır. Yarın tütünü teslim zamanı geldiğinde fiyatını soracağız” diyen İbileme, “Hala aynı fiyatta direnirlerse 100 liranın altında teslim etmeyeceğiz. Para onlarınsa tütün bizimdir, vermeceğiz. Kavruk yüzlü insanların şimdiye kadar ses çıkarmadığına bakmasınlar. Bizim boynumuz kesmeye gelir ama kesmeye gelmez” diye konuştu.
Bir başka üretici 100 liranın altında hiçbir fiyatı kabul etmeyeceklerini belirtirken, bir kadın üretici ise “Bir kilo tütünden onlar bin 925 lira kazanırken biz 55 lira kazanıyoruz. 100 liranın altında kimse fiyat vermesin” diye konuştu.
‘TÜTÜNLERİNİZİ TESLİM ETMEYİN'
CHP Genel Başkan Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca üreticileri şirketlere mahkum etmeyeceklerini belirtti.
“Mazot, gübre, ilaç, yevmiye, dönüm başı ödenen kiralar en az üç katına çıkmış ama tütüncünün ekmeğine bir kat zammı bile çok görmüşler” diyen Karaca, “Tütünlerinizi Mayıs sonuna kadar kesinlikle teslim etmeyin” dedi.
“Haziranda en az 100 liradan tütünlerinizi 6’lı masanın iktidarı alacak” diyen Karaca, şöyle devam etti:
“Yetmeyecek tütününü fiyatını kim belirliyor. Şirket…
Bunu yanık yüzlü tütün kokulu eli karton karası siz üreticiler bu fiyatı belirleyecek. Sizleri hiçbir şekilde bir şirketin iki dudağının arasına mahkûm etmeyeceğiz.
Aynı zamanda sizin maliyetlerinizin de düşmesi lazım. Öncelikle mazotunuzdaki ÖTV, KDV kaldırılacak. Yatlarda vergisiz mazot varsa tütün üreticisi de vergisiz mazot kullanacak.”
‘SAHA ŞİRKETLERE KALDI’
İYİ Parti Denizli Milletvekili Yasin Öztürk yaptığı konuşmada; “Tekel 2008 de özelleştirildi. Saha şirketlere kaldı. O şirketlerden başka tütününüzü alan olmayınca size de çok ucuz fiyata fiyat verdiler” dedi.
“Bugün sattığınız tütünün fiyatı ile sigaranın fiyatına bakın” diyen Öztürk, şöyle devam etti:
“Geçmişte Demirel döneminde bir kilo tütün bir karton uzun Samsun ediyordu. Bugün bir karton uzun samsun 320 lira hiç olmazsa yarısını verin. 160 lira olsun.
Bir pakette 20 tane sigara var. 20 tane sigaranın üç tanesi sizin, dağıtıcının ve bakkalın… Geri kalan 17 tanesi kimin? Yüzde 83 vergi alınıyor. 17 sigara telini vergi olarak alacağına üç tanesine çiftçine destek olarak geri veremez misin?
Yeni reji sistemini şirketler devam ettiriyor. Onları bitirmek için Tekel'i yeniden kurmalıyız ki piyasada fiyat regülasyonu sağlanabilsin.”
‘KÖYLÜNÜN KASKETİ 20 YILDIR YERDE'
CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakıroğlu ise, üreticinin artık açıklanan fiyatlara sevinemediğinin altını çizerek şu ifadeleri kullandı:
* Uşakta bir çoban ateşi yakıldı. Bugün bu ateşin etrafında daha büyük kalabalıklar toplanmaya başladı. Bugün TBMM'nin temelinden tabanına tütün üreticilerinin alın teri vardır.
* 2006’da bu ülkenin üreticileri 497 milyon dolarlık tütünü yurt dışına satıyordu. Yarısı kadar 240 milyon dolarlık da tütün alıyordu. Sene 2020, 279 milyon dolarlık ihracatımız var yarıya düşmüş… 563 milyon dolarlık ithalat var. İki katına çıkmış. Geçmişte aldığımızın iki katını yurt dışına satıyormuşuz şimdi ancak iki katını yurt dışından alıyoruz.
* Akhisar'da tütün üreticilerine kız vermiyorlar. Geçmişte bir yıllık tütün parasıyla düğünler dernekler cemiyetler kurulurdu. Gelinen durum bu… Nasıl bu hale geldik, bunu sorgulayalım.
ÖNCE KOTA GETİRİLDİ, ‘ÜRETEMEZSİN’ DEDİLER
* Önce kota getirildi. Üretemezsin dediler. Daha sonra yurt dışından gelen ürüne fon vardı onu sıfırladılar. Türkiye'deki üreticiler açken yurt dışındakiler desteklendi. Sonra Tekel özelleştirildi. Sonra dediler ki sözleşmeli üretim yapacaksınız… Sizi sözleşme yapmaya zorladılar.
* O sözleşmeleri okuyamazsın zaten minnacık yazılar var. Onlarca madde var. Okuduğun zaman zaten üretimi bırakırsın. Buradaki bütün maddeler ihracatçının lehine. Üreticinin lehinize madde yok. Çıkarına madde yok. Burada ürününüzü kaç paraya satacağınızı da yazmıyorlar.
* Hani Mısır Piramitleri var ya, o piramitleri köleler yapmış. Ama bir köle sabah kalktığı zaman ne yiyeceğini öğle ne yiyeceğini aksam istihkakının ne olduğunu biliyordu. 2 bin sene önce… Türkiye'de tütün üreticileri ürettiği malın ne kadar edeceğini bilmiyor. Bu düzenin adı kölelik düzenidir.
* Kasket köylünün ve çiftçinin sembolüdür. 10 binlerce kasketli Akhisar'ın sokaklarını doldurur tütün fiyatının açıklanmasını beklerdi. İyi kötü fiyatı bilirlerdi. Baş fiyat bir büyük rakı fiyatı olurdu. Eğer fiyatlar iyiyse on binlerce kasket havaya atılırdı. Eğer kötüyse kasketler yere çalınırdı. Arkadaşlar köylünün kasketi 20 yıldır yerde. Yerden kalkmıyor.