Türk Mühendis ve Mimar Odalar? Birli?i (TMMOB) Ziraat Mühendisleri Odas? ?stanbul ?ube Ba?kan? Ahmet Atal?k, ba?ta bu?day, arpa, nohut, mercimek olmak üzere önemli ürünlerin daralan tar?m alanlar? içindeki paylar?n? Türkiye ?statistik Kurumu’ndan (TÜ?K) ald??? verilerle aç?klayarak, al?nmas? gereken önlemleri s?ralad?.
BELÇ?KA’NIN YÜZÖLÇÜMÜ 3 M?LYON HEKTAR
Tar?m alanlar?n?n son 16 y?lda 41 milyon 200 bin hektardan 37 milyon 800 bin hektara geriledi?ini anlatan Atal?k, en fazla tar?m alan? kayb?n?n tah?llar, di?er bitkisel ürünler ve sebze alanlar?nda ya?and???n? söyledi. Atal?k, “Avrupa Birli?i’nin (AB) göbe?indeki Belçika’n?n yüzölçümü 3 milyon hektar. Bizden 4-5 kat fazla tar?msal ihracat geliri olan Hollanda’n?n toplam yüzölçümü ise 4 milyon hektar. Çiftçinin her geçen y?l al?m gücü geriliyor. Bu da üretim alanlar?na yans?yor. Geçimini tar?mdan sa?layan insanlar para kazanamad??? ve maliyetler yüksek oldu?u için üretimden çekiliyor. Borcu artan çiftçi de bankalar?n tar?msal kredilerine yönleniyor ve borcu art?yor” dedi.
BU?DAYDAK? KÜÇÜLME 2 M?LYON HEKTAR
Tah?l grubu bitkiler içerisinde en büyük ekim alan?na bu?day ve arpan?n sahip oldu?unu belirten Atal?k, “Yakla??k yüzde 91’ini bu iki bitki olu?turuyor. Bu?daydaki küçülme 2 milyon hektar. Arpadaki küçülme ise 1 milyon hektara ula?m?? vaziyette” diye konu?tu.
“BU?DAY ?THALATINA 1.3 M?LYAR DOLAR ÖDED?K”
2018 y?l?nda Türkiye’nin 5.8 milyon ton bu?day ithalat?na 1.3 milyar dolar ödedi?ini hat?rlatan Atal?k, "Çiftçinin ekmekten vazgeçti?i 2 milyon hektarl?k bu?day arazisinde tekrar ekim olsa 6 milyon ton gibi ilave bir üretime kavu?uruz. ?thalat? kar??lad???m?z gibi 200 bin ton da elimizde bu?day olacak” ifadelerini kulland?.
2018’DE 655 B?N TON ARPA ?THAL ED?LD?
Çiftçinin ekmekten vazgeçti?i tar?m alanlar?n?n yeniden ekilmesi halinde ithalat?n önüne geçilece?ini vurgulayan Ahmet Atal?k, “655 bin ton arpa ithal ettik. Ekilmeyen 1 milyon hektarl?k araziyi arpayla bulu?tursak 2 milyon 600 bin ton civar?nda arpa elde edece?iz. 600 bin tonun ithalat? kar??lad???n? dü?ünürsek elimizde 2 milyon ton fazladan arpa kalacak. Yani çiftçinin ekmekten vazgeçti?i araziyi üretimle bulu?turdu?umuzda d??ar?ya ödedi?imiz dövizler halk?m?z?n refah? için ülke içinde kalacak” dedi.
KURU BAKLAG?LLERDEK? DARALMA 1 M?LYON 200 B?N HEKTAR
Desteklemenin kesildi?i anda tar?m alanlar?n?n küçüldü?ünü söyleyen Atal?k, “Kuru baklagilde ekim alanlar?m?z en yüksek seviyeye 1989 y?l?nda 2 milyon 100 bin hektara ula?t?. Ancak günümüze kadar 1 milyon 200 bin hektar küçülerek 900 bin hektara kadar geriledi. 1990 y?l? ba?lar?nda destekleme al?mlar?n?n sonland?r?lmas?n? takiben kazanamayan çiftçi kuru baklagil üretiminden vazgeçmeye ba?lad?” diye konu?tu.
NOHUT EK?M ALANI YÜZDE 42 KÜÇÜLDÜ
1990’dan 2018 y?l?na kadar nohut ekim alanlar?nda 376 bin hektarl?k küçülme oldu?unu söyleyen Atal?k, “Yani yüzde 42 daralm??. Mercimekte ise 723 bin hektar yani yüzde 72 küçülmü?, çok daha büyük. Türkiye bu ürünleri dünyaya ihraç eden bir ülkeyken özellikle 2010 y?l? sonras?nda ithalatç? bir konuma gelmi? vaziyette. 2018 y?l?nda ithal etti?imiz 93 bin ton nohuta yakla??k 120 milyon dolar ödedik. Türkiye ekmekten vazgeçti?i 376 bin hektarl?k alanda tekrar nohut ekse 460 bin ton ilave nohut üretmemiz mümkün. ?thal etti?imiz 93 bin ton bunun yan?nda son derece küçük bir miktar” ifadelerini kulland?.
PATATES ÜRET?M ALANI 136 B?N HEKTARA GER?LED?
Artan nüfusa kar??n ekim alanlar?n?n her geçen gün darald???n? söyleyen TMMOB Ziraat Mühendisleri Odas? ?stanbul ?ube Ba?kan? Ahmet Atal?k, “1999 y?l?nda en geni? haliyle 220 bin hektara ula?an patates ekim alan?m?z 2018 y?l? itibariyle 136 bin hektara geriledi. Nüfusumuz, ülkemize gelen göçmen ve turist say?lar?yla art?yor, buna kar?? maalesef her geçen y?l ekim alanlar?m?zda daralmalar oluyor” dedi.
SEBZE EK?M ALANI YÜZDE 15 KÜÇÜLDÜ
Kuru so?an, p?rasa ve patl?can üretim alan?nda yakla??k yüzde 35’lik daralma oldu?unu söyleyen Atal?k, “Sebze üretim alanlar?ndaki daralma da ciddi boyutlara ula?t?. 2005 y?l?ndan günümüze 930 bin hektardan 784 bin hektara inerek 146 bin hektarl?k bir küçülme oldu. Yani yüzde 15’lik bir daralma olmu?. Bu ürünler içerisinde kuru so?an, p?rasa ve patl?can ekim alanlar? yakla??k yüzde 35 alan?nda daralm??. Domates, salatal?k ve sivri biber ekim alanlar?m?z ise yüzde 10-17 aras?nda küçüldü” diye konu?tu.
KOOPERAT?F ÜYES? OLMAYAN Ç?FTÇ? KALMAMALI
Tar?m alanlar?n? korumak ve topra?a küsen çiftçiyi tekrar üretimle bulu?turmak için önerilerde bulunan Atal?k, “Ülkemizde kooperatifle?me sorunu var. Kooperatif üyesi olmayan bir tane çiftçi kalmamal?d?r. Kooperatiflerin say?lar? çok olmakla birlikte Avrupa Birli?i (AB) ile k?yaslad???m?z zaman verim ve etkinlik düzeyleri çok dü?ük” ifadelerini kulland?.
TARIMSAL K?T’LER YEN?DEN OLU?TURULSUN
Atal?k, “Kamu ?ktisadi Te?ebbüsü’nün (K?T) özelle?ti?i her alanda tar?msal üretimimiz gerilemi?tir. Bunlar?n önemini dü?ünerek tekrar tar?m?n sorun ya?an?lan alanlar?nda tar?msal K?T’lerin olu?turulmas? hem üretici hem tüketici hem de bu alandan geçimini sa?layan özel sektör için çok önemli ve verimli bir ad?m olacakt?r” dedi.
ARAZ? TOPLULA?TIRMA VE SULAMA SORUNU
Verim ve kaliteyi art?rmak için tar?msal altyap? eksiklerini tamamlamak gerekti?ini vurgulayan Atal?k, "Arazi toplula?t?rma ve sulama gibi altyap? eksikliklerimiz hala var. Bunlar?n en k?sa sürede çözülmesi gerekiyor. Çünkü parçal? arazi yap?s? çiftçiye fazladan mazot yakt?r?yor. Daha uzun süre o i?e vakit ay?rmas?na neden oluyor. Sulama do?rudan verimi art?r?yor, kaliteye çok önemli bir etkisi var. Dolay?s?yla ülkemizin daha dü?ük maliyetle üretim yapabilmesi, verimi ve kaliteyi art?rabilmesi için bu altyap?lar? art?k tamamlamal?y?z” diye konu?tu.