Sözcü Gazetesi yazar? Y?lmaz Özdil'in bugünkü yaz?s?:
"1937…
Atatürk, Ayd?n'dayd?.
Nazilli Sümerbank fabrikas?'n?n aç?l??? yapm??t?, askeri tatbikatlar? izlemek üzere trenle Ortaklar'a gelecekti, bugün me?hur çöp ?i?leriyle tan?nan Ortaklar, o zamanlar 40 haneli küçücük köydü.
Hanri orada ya??yordu.
7 ya??ndayd?.
Babas? incir kooperatifinin katibiydi.
Asl?nda, Yunan i?gali s?ras?nda ?zmir'de ya??yorlard?, 1492'den beri, 500 y?ld?r ?zmirli'ydiler, babas? Alsancak Gar?'n?n katibiydi, musevi oldu?u için görevden almam??lard?, bütün gayrimüslimlerin i?gale sessiz kalaca??n? dü?ünüyorlard?, halbuki Hanri'nin babas? Kuvay? Milliyeciydi, her ak?am arkada?lar?yla sohbet ediyormu? gibi ayn? kahveye gidiyor, Kuvvac?larla bulu?uyor, Yunan ordusunun Alsancak Gar?'ndan yapt??? silah ve asker sevk?yatlar?n? aktar?yordu.
Kurtulu? Sava??'ndan sonra Ortaklar'a ta??nd?lar, gencecik Türkiye Cumhuriyeti'nin ihracat hamlesi ba?lam??t?, kooperatiflerle üretim patlamas? ya?an?yordu, babas? incir kooperatifinin katibi olmu?tu.
Okuryazar olduklar? için, istasyon müdürü ve ö?retmenle birlikte Atatürk'ü kar??lama heyetindeydi.
Hanri a?lamaya ba?lad?, “ben de gelece?im, beni de götür” diyordu.
Do?up büyüdü?ü evde Atatürk'ten sevgiyle sayg?yla bahsedilmeyen gün olmad??? için, babas?n?n ceketinin ete?ine yap??m??, ortal??? aya?a kald?r?yordu, illa görmek istiyordu.
Babas? peki dedi, elele tutu?tular, kar??lamaya gittiler.
Ak?am çökmü?tü, hava kararm??t?.
Tren geldi.
Atatürk istasyona indi.
Sadece Ortaklar de?il, civardaki bütün köyler istasyona akm??t?, i?ne atsan yere dü?mezdi, sevinçle, co?kuyla alk??l?yorlard?.
Atatürk konu?ma yapmaya ba?lad?.
Ç?t ç?km?yordu, herkes can kula??yla dinliyordu.
Hanri babas?n?n elini b?rakt?, usul usul Atatürk'e yakla?t?.
Atatürk küçük adam?n saçlar?n? ok?ad?, konu?mas?na devam etti, konu?mas?n? bitirince elinden tuttu, babas?na da “gel” manas?nda eliyle i?aret etti, trene yürüdü.
Atatürk'ün vagonuna bindiler, Hanri'yi masas?na, kar??s?na oturttu, çevresindekilerle sohbete ba?lad?, rak? ve leblebi getirdiler, leblebi kasesini ?öyle hafifçe gülümseyerek Hanri'nin önüne uzatt?, Hanri hepsini yedi, yeni bir kase geldi, Hanri leblebileri avuçlad?, cebine koydu, üçüncü kase geldi, Hanri onlar? da cebe indirdi, çünkü be? karde?tiler, f?rsat bu f?rsat karde?lerine de leblebi götürmek istemi?ti, Atatürk bir yandan çevresindekilerle sohbet ediyor, bir yandan gözucuyla gülümseyerek izliyordu.
Bir ara Hanri'ye döndü, “ad?n ne?” diye sordu, “Hanri” cevab?n? ald?, “okul nas?l?” diye sordu, “neler ö?reniyorsunuz?” diye sordu, “okulda bir eksi?iniz, ihtiyac?n?z var m??” diye sordu, Hanri hepsini tek tek cevaplad?, ama o küçücük ya??nda bile çok dikkatini çeken bir ?ey olmu?tu, “Hanri”yi duyduktan sonra “niye Ahmet de?il, Mehmet de?il” diye sormam??t?, “Rum musun, Yahudi misin” diye sormam??t?, bu maalesef çok s?k ya?ad?klar? bir konuydu, o k?sac?k hayat tecrübesinde bile, kendisini ilk defa Atatürk'ün yan?nda az?nl?k olarak hissetmemi?ti.
?
“Ben i?te o gün Türk oldum” dedi.
?
Hanri Benazus.
?
“Ne mutlu Türküm diyene” kavram?n?n vücut bulmu? hali.
?
1930'da ?zmir'de do?du, ?zmir Atatürk Lisesi'nde okudu, ç?rakl?ktan ba?lad?, Türkiye'nin ilk beyaz et entegre tesislerinden birini kurmay? ba?ard?, ?zmir'in en önemli i?adamlar?ndan biri oldu, Altay'?n ba?kanl???n? yapt?, 80'li y?llar?n sonlar?nda f?rt?nalarla geçen çal??ma hayat?ndan çekildi, kendisini Atatürkçülük felsefesine adad?.
?
Bugün 91 ya??nda.
Türkiye'nin gelmi? geçmi? en büyük Atatürk foto?raflar? koleksiyonuna sahip.
?
Türkiye Cumhuriyeti devletinin ar?ivinde bile Hanri Benazus'un koleksiyonundaki foto?raflar yok.
?
30 bine yak?n Atatürk foto?raf? toplad?.
10 binden fazlas?n?n künyesi var, nerede, ne zaman, kim taraf?ndan çekildi?i belli, geriye kalan 20 bin foto?raf?n yeri ve takvimi belirsiz.
?
Foto?raflar bankalar?n kasalar?nda özel koruma alt?nda saklan?yor, 100 y?l önce çekilerek bas?lm?? foto?raflar bozulmas?nlar diye özel havaland?rma yap?l?yor, özel ilaçlamalar yap?l?yor.
?
“?lk sat?n ald???n foto?raf? hat?rl?yor musun a?abey?” diye soruyorum, bugün gibi hat?rl?yor, solda gördü?ünüz foto?raf… 1947 y?l?nda, henüz 17 ya??ndayken ald?, o zamanlar çal??t??? yerde ayl?k maa? alm?yordu, haftal?k al?yordu, yoksulluk dönemiydi, her kuru?a ihtiyac? vard? ama, bo?az?ndan kesti, bu foto?rafa bir haftal???n? verdi.
Atatürk'ün 23 Eylül 1925'te Re?itpa?a vapuru'nda çekilmi? foto?raf?yd?, güvertedeki rüzgardan saçlar? savrulmu?tu.
?
Atatürk foto?raf? sat?n almak için günübirlik ABD'ye bile gidip geldi!
?
1984 y?l?yd?, bir Amerikal? foto?rafç?dan telefon geldi, New York'tan ar?yordu, Manhattan'da 42'nci cadde'de dükkan? vard?, “Atatürk foto?raflar? birikti?inizi duydum, benim elimde iki foto?raf var, san?r?m bugüne kadar dünyada hiç kimse görmedi” dedi.
Me?er, foto?rafç?n?n babas? gazeteciydi, 12 Ekim 1921'de Ankara'ya gelmi?, Atatürk'le Çankaya Kö?kü'nde röportaj yapm??, ortada ve sa?da gördü?ünüz foto?raflar? çekmi?ti, bu kareler hiç yay?nlanmam??t?, orijinal cam negatifleri o?lundayd?.
Hanri Benazus ?üphelendi, acaba doland?r?c? m? diye dü?ündü, bütün imkanlar?n? devreye soktu, ara?t?rd?, evet do?ruydu, foto?raflar hem orijinaldi, hem bugüne kadar hiç görülmemi?lerdi.
??ini gücünü b?rakt?, ilk uça?a atlad?, Zürih üzerinden New York'a uçtu, LaGuardia havaliman?'na indi, taksiye bindi, 42'nci cadde'ye gitti, çantayla getirdi?i paray? foto?rafç?ya elden teslim etti, foto?rafç? öyle istemi?ti, cam negatifleri ald?, hemen kap?dan taksiye bindi, LaGuardia havaliman?'na gitti, ilk uça?a atlad?, Türkiye'ye döndü.
?
(Kaç parayd??
Gülümsüyor, “miktar olarak küçük çapl? bir servetti ama, Türkiye'ye kazand?rd???m o foto?raflar?n kar??l??? olarak para nedir ki” diyor.)
?
(2018 y?l?nda Mustafa Kemal kitab?m?n koleksiyon bask?s?n? yapm??, koleksiyon bask?s?n?n geliriyle Anadolu'daki köy ilkokullar?na ve sat?n alma imkan? olmayan ö?rencilere ücretsiz da??tmak üzere çocuk versiyonunu haz?rlam??t?k. Kendisinden rica etmi?tim, bir saniye bile dü?ünmeden bütün ar?ivini s?n?rs?z açm??t?. Mustafa Kemal kitab?n?n çocuk versiyonunda yeralan Atatürk foto?raflar?n?n tamam? Hanri Benazus taraf?ndan ücretsiz verildi.)
?
Ömrü boyunca bir kare foto?raf? bile satmad?, asla satm?yor.
?
Yurtiçinde yurtd???nda Atatürk foto?raflar? sergileri aç?yor.
Kitaplar yaz?yor, konferanslar veriyor.
Bütün birikimini, bütün imkanlar?n?, bütün vaktini, toplumu Atatürk foto?raflar?yla bulu?turmak için harc?yor.
Maddi manevi, en ufak bir beklentisi yok.
Sergilerde isminin kullan?lmas?n? bile talep etmiyor, vatanda?larla Atatürk bulu?sun benim için fazlas?yla yeter diyor.
?
Ve geçen hafta, muhte?em bir geli?me ya?and?.
Ankara büyük?ehir belediye ba?kan? Mansur Yava? “gözümüz gibi bakaca??z” diyerek rica etti, Hanri Benazus kabul etti.
“Atatürk Ankara'da” temas?yla müze kurulacak.
Hanri Benazus, Atatürk'ün Ankara'da çekilmi? foto?raflar?n? bu müzeye ba???layacak.
?
Bu çok önemli bir geli?me.
Çünkü, Atatürk foto?raflar?n? asla satmayan Hanri Benazus'un bir ba?ka prensibi daha var, foto?raflar? asla kal?c? olarak vermiyor.
ABD'de Atatürk foto?raflar?yla müze kurmak için istediler, vermedi.
“Koleksiyonumdaki foto?raflar daima Türkiye'nin kalacak, sergi açacaks?n?z geçici olarak veririm, kal?c? olarak b?rakmam” dedi.
Lozan Üniversitesi istedi.
Yine ayn? gerekçeyle vermedi.
“Sergi aç?lacaksa dünyan?n her yerine seve seve veririm, kal?c? olarak asla vermem, ilelebet Türkiye'nin olacak” dedi.
?
Dolay?s?yla, Ankara büyük?ehir belediyesinin davetini kabul etmesi, gerçekten tarihi bir olayd?r, ilktir… De?erli ba?kan Mansur Yava?'?n Atatürk'e ve e?i benzeri olmayan koleksiyona yak???r bir müzeyi bir an önce kurmas?n? sab?rs?zl?kla ve heyecanla bekliyoruz.
?
Ve bir büyük haberim daha var… ?zmir büyük?ehir belediyesi, Türkiye'nin en büyük, en kapsaml? Atatürk müzesini haz?rl?yor, yerini söylemeyeyim, sürprizi kaçmas?n, vatanda??n kolayca ula?abilece?i, efsane bir adres oldu?unu söyleyebilirim.
De?erli ba?kan Tunç Soyer rica etti, Hanri Benazus kabul etti, Atatürk foto?raflar? koleksiyonunun geni? bölümünü bu müzeye verecek, bu sayede nesillerden nesillere özenle aktar?lacak.
?
S?rada ba?ka ne var diye soruyorum Hanri Benazus'a…
“Atatürk'e borcum var” diyor, “O'nun sayesinde Türk oldum, O'nun sayesinde onurlu yurtta? oldum, ömür biter, borcum ödenmez.