Stockholm Bar?? Ara?t?rmalar? Enstitüsü (SIPRI) taraf?ndan aç?klanan y?ll?k rapora göre küresel savunma harcamalar?ndaki yükseli? e?ilimi devam ederek, 2018 y?l?nda 1 trilyon 800 milyar dolara ula?t?.
?sveç merkezli kurumun raporuna göre 2017'de en çok askeri harcama yapan ülkeler s?ralamas?nda dokuzuncu s?rada olan Almanya 2018'de sekizinci s?raya yükseldi. Almanya bu dönemde savunma bütçesi için 49 milyar 500 milyon dolarl?k bir pay ay?rd?.
Türkiye ise 15'inci s?radaki yerini korudu. S?ras?n? korumas?na kar??n bir önceki y?la göre askeri harcamalara yüzde 24 daha fazla bütçe ay?ran Türkiye, 19 milyar dolarl?k harcamas?yla ilk 15 ülke aras?nda en fazla art?? gösteren ülke oldu.
Ankara'n?n askeri harcamalar?ndaki art?? ile ilgili konu?an SIPRI ara?t?rmac?s? Nan Tian, "Türkiye h?zl? askeri teçhizat teslimat? konusunda giderek daha fazla harcama yap?yor ve bir yandan da yüklü miktarda silah sat?n al?yor" ifadesini kulland?. Tian ek olarak "Türkiye ayr?ca Suriye'deki Kürt gruplara kar?? askeri harekât?n? geni?letiyor, bu da çok fazla paraya mal oluyor" ?eklinde konu?tu.
ABD birinci s?rada
SIPRI'n?n 2018 verilerini kapsayan raporuna göre dünyada askeri harcamalara en büyük bütçeyi ay?ran ülke yine Amerika Birle?ik Devletleri oldu. Y?ll?k harcamas? 649 milyar dolara ula?an ABD'deki yükseli? yüzde 4 oldu.
SIPRI Silah ve Askeri Harcama Program? direktörü Aude Fleurant, söz konusu art???n Ba?kan Trump yönetiminin bir önceki y?l kararla?t?rd??? silah al?m programlar?n?n 2018'de uygulamaya geçirilmesinden kaynakland???n? kaydetti.
Ancak ABD'nin toplam harcamalar? halen zirve noktas?na ula?t??? 2010 y?l?n?n gerisinde. 2010 y?l?nda Washington'?n askeri harcamalar? ?u andaki miktardan yakla??k be?te bir oran?nda daha fazlayd?.
Çin ikinci s?rada
Dünyada silahlara harcanan toplam miktar?n tek ba??na yüzde 36's?n? olu?turan ABD'yi Çin takip ediyor. Pekin'in 2018 y?l?nda askeri harcamalar için ay?rd??? bütçe olan 250 milyar dolar, küresel harcamalar?n yüzde 14'üne denk geliyor.
Çin'in harcamalar?ndaki yükseli? e?ilimi devam etmesine kar??n 2018'deki yüzde 5'lik art??, 1995 y?l?ndan bu yana ülkede gözlemlenen en dü?ük art?? yüzdesi olarak kayda geçti. SIPRI ara?t?rmac?s? Nan Tian bu durumu Çin'deki ekonomik büyümenin yava?lamas?n?n bir sonucu olarak de?erlendirdi.
Rusya dü?ü?te
Suudi Arabistan ise 67 milyar 600 milyon dolar ile üçüncü s?radaki yerini korudu. Suudi Arabistan'? Hindistan ve Fransa takip etti.
2018 y?l?nda askeri harcamalar? için 61 milyar 400 milyon dolarl?k bir bütçe ay?ran Rusya dördüncü s?radan alt?nc? s?raya geriledi. Moskova ayn? zamanda 2006 y?l?ndan bu yana ilk kez ilk be?teki yerini kaybetti.
Silaha ki?i ba??na 239 dolar harcan?yor
SIPRI raporunun bulgular?na göre tüm dünyadaki silahlanma için ki?i ba??na 239 dolar harcan?yor. Bu miktar ayn? zamanda tüm dünya ülkelerinin gayrisafi yurtiçi harcamalar?n?n (GSY?H) toplam?n?n yüzde 2,1'ine denk geliyor.
Rapora göre ayr?ca Suriye, Birle?ik Arap Emirlikleri, Katar ve Yemen gibi ülkelerden yeterince veri giri?i olmamas?, savunma için yap?lan harcamalar?n gerçekte daha yüksek oldu?u tahminlerini beraberinde getiriyor. (DW Türkçe)