Uzmanlara göre bu zararl?, özellikle f?nd?k, hurma ve m?s?r ba?ta olmak üzere 300’den fazla bitki türüne ciddi zarar veriyor. Ayd?n, Sakarya, Ordu, Giresun ve Trabzon gibi illerde artan vakalar, istilan?n art?k bölgesel olmaktan ç?k?p ulusal boyuta ula?t???n? gösteriyor.
UZAK DO?U KÖKENL?, TÜM TÜRK?YE’Y? TEHD?T ED?YOR
Aslen Uzak Do?u kökenli olan Kahverengi Kokarca, 2017 y?l?ndan itibaren Türkiye’de görülmeye ba?lad?. ?lk olarak Gürcistan s?n?r?ndan Karadeniz’e yay?lan tür, son y?llarda Marmara ve Ege bölgelerinde de tespit edildi. Uzmanlar, iklim de?i?ikli?i ve artan s?cakl?klar?n bu türün ya?am alan?n? geni?letti?ine dikkat çekiyor.
TARIMA VERD??? ZARARLAR END??E YARATIYOR
Yakla??k 1,5 santimetre boyunda olan Kahverengi Kokarca, bitkilerin öz suyunu emerek besleniyor. Bu durum, meyvelerde lekelenme, ?ekil bozuklu?u ve kalite kayb?na yol aç?yor.
En çok zarar gören ürünler aras?nda ?u gruplar öne ç?k?yor:
Sert kabuklular: F?nd?k ve ceviz
Yumu?ak meyveler: Elma, armut, ?eftali, Trabzon hurmas?, turunçgiller
Sebzeler: M?s?r, domates, biber, fasulye
Uzmanlar, f?nd?kta iç meyvenin büzü?mesine neden olan bu zararl?n?n, ürünün pazarlanabilirli?ini dü?ürdü?ünü ve rekolte kayb?n? art?rd???n? belirtiyor.
MÜCADELE ?Ç?N ?K? YÖNTEM K?MYASAL VE B?YOLOJ?K
Tar?m ve Orman Müdürlükleri, istilac? böcekle mücadelede hem kimyasal hem de biyolojik yöntemlerin birlikte uygulanmas? gerekti?ini aç?klad?.
Kimyasal mücadele: Yay?l?m?n yo?un oldu?u alanlarda ruhsatl? ilaçlarla yap?lan kontrollü ilaçlama, k?sa vadeli çözüm sa?l?yor. Ancak do?al dengeyi korumak için uygulaman?n dikkatli yap?lmas? gerekiyor.
Biyolojik mücadele: Uzun vadeli çözüm olarak, Kahverengi Kokarca’n?n do?al dü?man? olan Samuray Ar?s? (Trissolcus japonicus) do?aya sal?n?yor. Bu ar? türü, kokarcan?n yumurtalar?n? parazitleyerek ço?almas?n? engelliyor.
EVLERDE DE GÖRÜLEB?L?YOR
Kahverengi Kokarca yaln?zca tar?m alanlar?nda de?il, ?ehirlerdeki evlerde de görülmeye ba?lad?. So?uk havalarda ?s?nmak için kap? aral?klar?na, pencere kenarlar?na ve çatlaklara s???nan bu böcekler, ezildiklerinde yo?un bir koku yay?yor.
Uzmanlar, bu böceklerin ezilmemesi gerekti?ini belirterek, sabunlu su dolu kaplarda imha edilmesi ya da Tar?m ve Orman Müdürlüklerine bildirilmesi ça?r?s?nda bulunuyor.
ULUSAL MÜCADELE BA?LATILDI
Tar?m ve Orman Bakanl??? koordinasyonunda yürütülen çal??malar kapsam?nda, Kahverengi Kokarca’n?n yay?l?m haritas? olu?turuluyor. Uzman ekipler, istilan?n yo?unla?t??? bölgelerde ilaçlama programlar?yla birlikte biyolojik mücadeleyi de geni?letiyor.
Yetkililer, üreticileri bahçelerini düzenli kontrol etmeye ve ?üpheli durumlarda en yak?n Tar?m ve Orman Müdürlü?ü’ne bilgi vermeye davet ediyor. Türkiye genelinde yürütülen bu mücadeleyle, zararl?n?n kontrol alt?na al?nmas? ve tar?msal üretimin korunmas? hedefleniyor.