Son dönemde yabanc? bankalardan Türkiye ekonomisine ili?kin pozitif de?erlendirmeler gelirken, ABD'nin önde gelen bankalar?ndan Citi'nin beklentileri farkl? oldu.
Bankan?n 'küresel görünüm ve strateji 2024' raporunda, Türkiye ekonomisinde 2023'te yüzde 4,2 olmas? beklenen büyüme oran?n?n 2024'te yüzde 0,4'e gerileyece?i tahmini yer ald?.
Söz konusu 2024 büyüme tahmini e?er gerçek olursa, bu son 15 y?l?n en dü?ük büyüme oran? olarak kay?tlara geçecek. ?lker Domaç imzal? raporda 2025 y?l? için büyüme tahmini ise yüzde 3,5 oldu.
Bankan?n y?ll?k bazda çeyreklik büyüme tahminleri ise 2023'ün son çeyre?i için yüzde 5,0, 2024'ün ilk çeyre?i için yüzde 5,2 oldu. Banka, 2024'ün ikinci çeyre?inde yüzde 0,6'l?k, üçüncü çeyrekte yüzde 2,1'lik, son çeyrekte yüzde 0,1'lik küçülme bekliyor.
Eylül ay? ba??nda hükümetin aç?klad??? Orta Vadeli Program'da 2024 için büyüme tahmini yüzde 4 olmu?tu. Citi'nin beklentisi ise ekonomide çok ciddi bir yava?lama olaca?? yönünde oldu.
Merkez Bankas?'n?n (TCMB) 2 Kas?m'da aç?klad??? enflasyon raporunda yer verilen ve büyüme beklentisi aç?s?ndan kritik olan "ç?kt? aç???" e?risi, 2024'te yakla??k yüzde 2'lik büyüme beklentisine i?aret ediyordu. E?ri, bankan?n 2026 y?l?na kadar ekonomide potansiyelin alt?nda büyüme beklentisini içeriyordu.
SEÇ?M BEL?RS?ZL???
Raporda, "beklenenden daha güçlü büyüme kaydedilen bir y?l?n daha ard?ndan ekonominin 2024'te gözle görülür ?ekilde yava?layaca??n?n beklendi?i" belirtildi. S?k?la?an finansal ko?ullarla birlikte öne çekilen talep olgusunun gücünü kaybetmesi ve küresel ekonomideki yava?lamaya paralel ihracat?n yava?lamas? beklentisinin, 2024'teki küçülme beklentisinde etkili oldu?u ifade edildi.
Mart 2024'teki yerel seçimlerin sonras?na ili?kin büyük bir belirsizli?in var oldu?u öne sürülen raporda, s?k?la?ma ve normalle?me sürecine devam m? edilece?i yoksa geleneksel olmayan politikalara dönü? mü olaca??n?n yat?r?mc? bak???n? ?ekillendirmede belirleyici role sahip olaca?? vurguland?.
Orta Do?u'daki çat??ma ve ekonomik faaliyette öngörülen sert dü?ü?ün, halihaz?rda zorlay?c? olan durumu daha da karma??k hale getirece?i öne sürülen raporda, 2024'te milli gelirin yüzde 6,5'ine yükselmesi öngörülen bütçe aç???n?n da ?oklara kar?? yetkililerin politika alan?n? s?n?rlayaca?? uyar?s? yer ald?.
TÜKET?MDE VE YATIRIMLARDA SERT DÜ?Ü?
Banka 2023'te y?ll?k yüzde 12,9 oran?nda artmas?n? bekledi?i özel tüketimin ise 2024'te yüzde 0,2 oran?nda azalmas?n?, 2025'te ise yüzde 2,1'lik oranla tekrar pozitif bölgeye geçmesini bekliyor.
Banka, 2023'te y?ll?k yüzde 3,6 oran?nda artmas?n? bekledi?i sabit sermaye yat?r?mlar?n?n da 2024'te yüzde 3,7 oran?nda azalmas?n?, 2025'te yüzde 1,6'l?k oranla tekrar s?n?rl? pozitif bölgeye geçmesini bekliyor.
??S?ZL?KTE HIZLI ARTI? BEKLENT?S?
Ekonomideki küçülmeyle birlikte banka i?sizlik oran?n?n da 2023'teki yüzde 9,6'l?k orandan yüzde 12,4'e yükselmesini bekliyor.
Bu durum, dar tan?ml? i?siz say?s?nda, mevcut i?gücü say?s?na göre, yakla??k 1,2 milyon ki?ilik art?? anlam?na geliyor. TÜ?K verilerine göre geni? tan?ml? i?sizlik oran? eylül itibar?yla yüzde 21,8 seviyesinde bulunuyor.
ENFLASYON, FA?Z VE DOLAR TAHM?N?
Bankan?n enflasyon beklentisi de TCMB'nin beklentisinin üzerinde yer ald?.
TCMB'nin enflasyon beklentisi 2023 sonu için yüzde 65, 2024 sonu için yüzde 36 olurken, bu oranlar Citi için s?ras?yla yüzde 70,3 ve yüzde 42,9 olarak aç?kland?.
Citi'nin dolar kuru tahminleri de 2023 sonu için 29,76, 2024 sonu için 38,63, 2025 sonu için 43,35 oldu. Banka, dolar/TL'nin 2024 y?l? Mart sonunda 32,48, Haziran sonunda 35,20 olmas?n? bekliyor.
Bu y?l sonunda politika faizinin yüzde 42,5 olmas?n? bekleyen Citi, 2024 sonunda yüzde 40'l?k, 2025 sonunda yüzde 20'lik faiz bekliyor.