Türkiye bilim alan? s?ralamas?nda dünyan?n en iyileri aras?nda 18'inci s?raya yerle?ti
ODTÜ Enformatik Enstitüsü bünyesinde yer alan University Ranking by Academic Performance (URAP) Ara?t?rma Laboratuvar?n?n, üniversitelerin güçlü ve geli?tirmeye aç?k yönlerine dikkati çekmek için haz?rlad??? 2019-2020 y?l? s?ralamas?nda, dünyadaki en iyi üniversiteler 61 farkl? bilim alan?na göre listelendi.
URAP'?n internet adresinden kamuoyuna duyurulacak listede, 100 ülkedeki üniversiteler, bilim alanlar?na göre üretilen makale ve at?flar dikkate al?narak, son 5 y?l?n akademik performans? üzerinden de?erlendiriliyor.
URAP'?n bilim alan s?ralamas?nda 61 alan?n 20'sinde Çin, 20'sinde de ABD üniversiteleri dünya birincisi oldu.
Hollanda 8, ?ngiltere 5, Fransa 3, Brezilya 2 alanda dünya birincisi olurken, Avustralya, Hong Kong ve Singapur ise birer alanda birinci oldu.
Bir önceki dünya alan s?ralamas?nda ABD 21, Çin ise 18 alanda birinci olmu?tu. ABD bu y?l bir alanda birincili?i kaybederken Çin 2 yeni alanda birincili?e yükselerek ABD gibi 20 alanda birinci olmay? ba?ard?.
Dünya liderli?i Harvard'?n
61 alan?n 16's?nda birinci olan Harvard, dünya liderli?ini sürdürdü. Harvard'?n ard?ndan Çin'den Tsinghua Üniversitesi 11 alanda dünya birincisi oldu. Hollanda'dan Amsterdam Üniversitesi 4 alanda dünyan?n en iyisi olma konumunu korudu. Çin'den Geosciences Üniversitesi ve Hollanda'dan Wageningen Üniversitesi de 3'er alanda dünya birincisi olarak bir önceki s?ralamadaki durumlar?n? korudular.
S?ralanan 61 bilim alan?nda, birincilik 9 ülkeden 24 farkl? üniversite taraf?ndan payla??ld?. Bir önceki s?ralamada ise 61 alan s?ralamas?ndaki birincilikler 10 ülkeden 30 farkl? üniversite taraf?ndan payla??lm??t?.
Bilim alan s?ralamas?nda 100 farkl? ülkeden 2 bin 191 üniversite en az bir alanla yer ald?.
ABD 61 alan?n tümünde, 366 üniversite ile yer alarak ba?ar? listesinin ilk s?ras?na yerle?ti. Bu ülkeyi 61 alanda 326 üniversite ile Çin ve 119 üniversite ile Japonya izledi. Bu y?l en az bir alan s?ralamas?nda yer alan üniversite say?s? ABD'de 272'den 366'ya, Çin'de 256'dan 326'ya ve Japonya'da ise 109'dan 119'a yükseldi.
Türk üniversiteleri, en fazla mühendislik ve t?p alanlar?nda yer ald?
Geçen y?l 61 alan?n 28'inde yer alan Türk üniversiteleri, bu y?l 61 alan?n 36's?nda yer buldu. Bu y?l en az bir alan s?ralamas?nda yer alan Türk üniversitelerinin say?s? ise 37 oldu.
Türkiye, "dünya alan s?ralamas?"na 37 üniversite ile girerek, listede en fazla üniversitesi bulunan ülkeler aras?nda 18'inci s?rada yer ald?.
Türk üniversitelerinin en fazla say?da yer ald??? alanlar, mühendislik ve t?p oldu. Türkiye, mühendislik alan s?ralamas?na 18 üniversite, t?p alan? s?ralamas?na da 21 üniversite ile girdi.
En iyi Türk üniversiteleri
URAP Dünya Alan S?ralamas?nda, bu y?l en iyi dereceleri elde eden Türk üniversitelerinin durumu da özetlendi.
Buna göre ODTÜ, havac?l?k ve uzay mühendisli?i alan?nda 138'inci olarak ilk 150'ye girme ba?ar?s?n? gösterdi. Üniversite felsefe alan?nda 182'nci, ula?t?rma teknolojisi alan?nda 198'inci olarak ilk 200'e ve in?aat mühendisli?i alan?nda ise 236'nc? olarak ilk 250'ye girdi.
?TÜ, havac?l?k ve uzay mühendisli?i alan?nda 121'inci ve in?aat mühendisli?i alan?nda 134'üncü olarak ilk 150'ye girme ba?ar?s?n? gösterdi, jeoloji alan?nda 239'uncu olarak ilk 250'de yer ald?.
Gazi Üniversitesi, sosyoloji alan?nda 71'inci olarak ilk 100'e girme ba?ar?s?n? gösterdi, di? hekimli?i alan?nda 200'üncü ve antropoloji alan?nda 192'nci olarak ilk 200'e girdi.
Anadolu Üniversitesi sosyoloji alan?nda 83'üncü olarak ilk 100'e girme ba?ar?s?n? gösterdi, havac?l?k mühendisli?i alan?nda 158'inci olarak ilk 200 aras?nda yer ald?.
Selçuk Üniversitesi sosyoloji alan?nda 121'inci olarak ilk 150'ye, e?itim alan?nda 190'?nc? olarak ilk 200'e girmeyi ba?ard?.
Do?u Akdeniz Üniversitesi uluslararas? ili?kiler alan?nda 70'inci olarak ilk 100'e, Bo?aziçi Üniversitesi güzel sanatlar alan?nda 86'nc? olarak ilk 100'e, Ankara Üniversitesi tarih alan?nda 137'nci olarak ilk 150'ye, Hacettepe Üniversitesi di? hekimli?i alan?nda 140'?nc? olarak ilk 150'ye, ?stanbul Üniversitesi di? hekimli?i alan?nda 147'nci olarak ilk 150'ye girme ba?ar?s?n? gösterdi. Koç Üniversitesi tarih alan?nda 156'nc? olarak ilk 200'e, Ege Üniversitesi di? hekimli?i alan?nda 175'inci olarak ilk 200'e, Bilkent Üniversitesi havac?l?k ve uzay mühendisli?i alan?nda 186'nc? olarak ilk 200'e girdi.
"Yükseli? yava? ama sa?l?kl?"
URAP Ba?kan? Prof. Dr. Ural Akbulut, AA muhabirine yapt??? aç?klamada, üniversite s?ralamalar? sayesinde, tüm ülkelerde üniversitelerin bilimsel üretkenliklerinin kamuoyu taraf?ndan incelenebildi?ini belirtti.
Yurt içi ve d???ndaki üniversitelere girmek için tercih yapacak olan aday ö?rencilerin ve velilerinin kararlar?n? da önemli ölçüde etkiledi?ini dile getiren Akbulut, Türkiye'nin bu y?l 61 alan s?ralamas?ndan 36's?nda en az bir üniversitenin yer ald???n? söyledi.
Türk üniversitelerinin daha h?zl? ?ekilde dünya alan s?ralamalar?nda yükseldi?ini görmenin herkesin iste?i oldu?una i?aret eden Akbulut, "Ancak bunu çok h?zl? olarak ba?armak kolay de?il çünkü dünya s?ralamalar? ortaya ç?k?nca dünyadaki tüm üniversiteler üst s?ralarda yer almak için yo?un çaba sarf etmeye ba?lad?. O nedenle s?ralamalardaki yükseli?imiz yava? oluyor. Ama bana göre sa?l?kl? bir yükseli? ya??yoruz." diye konu?tu.
URAP'?n 2015'te yay?mlad??? dünya alan s?ralamas?nda güzel sanatlar d???nda hiçbir alanda ilk 150'ye girebilen Türk üniversitesinin bulunmad???n?n alt?n? çizen Akbulut, tamamen ayn? ölçütlerle yap?lan 2019-2020 dünya alan s?ralamas?nda baz? ba?ar?l? Türk üniversitelerin durumunun çok umut verici oldu?unu ifade etti.
Havac?l?k ve uzay mühendisli?i alan?nda ?TÜ'nün 121'inci ve ODTÜ'nün 138'inci, sosyoloji alan?nda Gazi Üniversitesinin 71'inci, Anadolu Üniversitesinin 83'üncü ve Selçuk Üniversitesinin de 121'inci oldu?unu aktaran Akbulut, ?öyle devam etti:
"Güzel sanatlar alan?nda Bo?aziçi Üniversitesi 83'ncü, tarih alan?nda Ankara Üniversitesi 137'nci, di? hekimli?i alan?nda Hacettepe Üniversitesi 140'?nc? ve ?stanbul Üniversitesi de 147'nci oldu. Bu yükseli?ler yava? oldu?u için pek fark edilmemi? olabilir. Ancak bu üniversitelerimizin 5 y?l içinde bu seviyeye ula?mas? gurur verici bir ba?ar?d?r. Harvard Üniversitesi 61 alan?n 16's?nda birinci oldu ve dünya s?ralamalar?n?n tamam?na yak?n?nda dünyan?n en iyisi olu?unun tesadüfi olmad???n? bu y?l da kan?tlad?."
"Bu sorunun çözülmesine yard?mc? olacakt?r"
Son y?llarda Türkiye'de makale say?lar?n?n art?? h?z?nda dü?me gözlendi?ine dikkati çeken Akbulut, ?unlar? kaydetti:
"Yay?n say?lar?m?z, yava? da olsa artt??? halde Türkiye'nin yay?n ba??na dü?en at?f say?s? dünya ortalamas?n?n alt?nda kald?. Bu dü?ü?ün nedeni, son y?llarda etki de?eri çok dü?ük veya s?f?r olan dergilerde yay?mlanan Türkiye kaynakl? makale say?lar?n?n artmas?. Bu tür yay?nlar?n oran?, baz? üniversitelerimizde dünya ortalamas?n?n çok üstünde. Üniversite yöneticilerinin, atama ve yükseltmelerde etki de?eri yüksek dergilerdeki makaleleri çok yüksek puanlarla de?erlendirmeye almas? bu sorunun çözülmesine yard?mc? olacakt?r."
Etki de?eri çok dü?ük makaleler nedeniyle Türk üniversitelerinin dünya s?ralamalar?ndaki yükseli?inin çok yava?lad???n? ifade eden Akbulut, bunun baz? bilim alanlar?nda s?ralamalarda geriye dü?ülmesine neden oldu?unu belirtti.
Akbulut, "Üniversitelerimizin ço?unda bilimsel yetkinli?i yüksek olan akademisyenlerimizin yüzdesi, çok say?daki ülkenin üniversitelerinden daha yüksek. Üniversite yöneticilerimizin, dünyan?n en sayg?n dergilerinde makale yay?mlayan ve dünyan?n önde gelen üniversitelerindeki bilim insanlar?yla ortak ara?t?rmalar yapan akademisyenleri desteklemeleri yararl? olmaktad?r." diye konu?tu.
Rapora katk? sunanlara te?ekkür eden Akbulut, tüm üniversitelerin Kovid-19 salg?n?n? zarars?z olarak atlat?p akademik etkinliklerini k?sa sürede eksiksiz ?ekilde ba?latmalar? umuduyla s?ralaman?n yüksekö?retim kurumlar?, akademisyenler ve ö?renciler için yararl? olmas? temennisinde bulundu.
Akbulut, üniversitelerin konumunu detayl? olarak incelemek isteyenlerin listeye "http://tr.urapcenter.org" adresinden ula?abilece?ini kaydetti.