?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer’in “kad?n dostu kent” vizyonu do?rultusunda 8 Mart Dünya Kad?nlar Günü için “Hayat?n Her Alan?nda Kad?nlarla E?it ve Adil Bir Dünya” slogan?yla haz?rlanan etkinlikler Tarihi Havagaz? Fabrikas?’nda “?zmir Toplumsal Cinsiyet E?itli?i Zirvesine Do?ru” çal??tay? ile devam etti. Toplumsal cinsiyet e?itli?i için eylem plan? olu?turulmas?na katk? sunan etkinli?e yo?un bir kat?l?m oldu.
“Kad?n ve erke?in e?it olmad??? toplumlar?n varaca?? nokta sava? ve ?rkç?l?kt?r”
Çal??tayda konu?an ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer, “?nan?yorum ki bu bulu?ma, ya?ad???m?z gezegeni eril akl?n tahakkümünden ve ?iddetinden kurtarmak konusunda bize yol gösterecek. Kad?na kar?? ?iddet ac? bir gerçek ve insanl???n, özellikle de ülkemizin önündeki en temel sorunlardan biri. Gün geçtikçe büyüyen bu ?iddet kar??s?nda elbette elimiz kolumuz ba?l? durmuyoruz ve durmayaca??z. Bana sorarsan?z bu ?iddeti tarif etmek için art?k ikinci bir terim daha kullanmak zorunday?z. O da ‘erkek ?iddeti’. Kad?na kar?? ?iddet as?l olarak erkek ?iddetinin bir sonucudur. Bu durumda ?iddeti uygulayan?n ad?n? aç?kça ve daima if?a etmek önemli. Zikretmeyi ihmal etti?imiz her bir gün, zalimin daha da güçlenmesine neden oluyoruz. ?imdi daha da kararl?l?kla söylüyoruz. Kad?na kar?? ?iddete hay?r! Erkek ?iddetine hay?r! E?er ba?ka bir ya?am tahayyülümüz varsa, bunun ilk ad?m? toplumsal cinsiyet e?itli?inden geçiyor. Kad?n ve erke?in e?it olmad??? toplumlar?n varaca?? nokta sava? ve ?rkç?l?kt?r. Böyle bir dünyan?n ba??na gelecek olansa yoksulluk ve iklim krizidir” diye konu?tu.
“Yüz y?l beklemeye de hiç niyetimiz yok”
Kad?na kar?? ?iddetin siyasi oldu?una de?inen Ba?kan Soyer, ?stanbul Sözle?mesi’nden bu yüzden ç?k?ld???n? belirterek “Bu süreçte bir yandan erkek egemen düzenin kad?nlar?n ya?am? üzerine açt?klar? yaralar? tedavi edece?iz. Di?er yandan bu yaralar?n yeniden olu?mamas? için kad?nlar?n e?it temsil edildi?i karar mekanizmalar? kuraca??z. Hemen, ?imdi. Hiçbir bahane üretmeden. Hiç beklemeden. Bu nedenle ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’nde toplumsal cinsiyet e?itli?ini yönetim anlay???m?z?n merkezine koyduk. Göreve geldi?imizden bu yana, kad?na yönelik ayr?mc?l?k ve ?iddetle mücadele ba?ta olmak üzere kad?n eme?i, istihdam? ve kad?nlar?n karar alma mekanizmalar?na kat?l?m? konular?nda var gücümüzle çal???yoruz. Tüm hedeflerimizi ?ehrin payda?lar?yla uyum içerisinde ve kad?nlar?n tercihleriyle olu?turuyoruz. ?zmir’de, kad?nlar?n güven içerisinde ya?ad??? bir ?ehir ortam? in?a ediyoruz. Erkek egemen i? kollar?nda kad?n istihdam?n? artt?r?yoruz. Toplumsal bar???n, insan haklar?n?n, adalet ve e?itli?in, yerelden in?a edilece?i hakikatiyle kad?n çal??malar?m?z? her geçen gün büyütüyoruz. Özetle menfaatleri ve al??kanl?klar? ortadan kald?r?p her birini adalet ve vicdanla s?n?yoruz. Bunu yaparken hiç de kolay bir i?e kalk??mad???m?z?n fark?nday?z. Fakat y?lmaya da yüz y?l beklemeye de hiç niyetimiz yok. Toplumsal cinsiyet e?itli?i, bizim onurumuzdur” ifadelerini kulland?.
“Türkiye, ?zmir öncülü?ünde yüz y?l beklemeden bamba?ka bir noktaya gidecek”
Ba?kan Soyer, konu?mas?n?n son bölümünde ?ZSU’da a??r vas?ta kullanmak üzere i? hayat?na ba?layan 30 kad?n emekçiyi alk??layarak, “?zmir’de a??r vas?ta ehliyetiyle, i? makinesi kullanma ehliyetiyle sertifikalar?n? verdi?imiz kad?nlar?m?z var. Her biriyle ayr? ayr? iftihar ediyorum. Arkada?lar?m ‘bu i?ler erkek i?idir’ denilen noktada hayata kat?l?yorlar. O kadar örnek bir ?ey yap?yorlar ki, sadece kendi ekmeklerini kazanmakla ilgili bir ?ey de?il bu. Türkiye’deki bütün genç kad?nlar için örnek oluyorlar. Biz, ad? Anadolu olan bir memlekette, ismini bir kraliçeden alm?? bir kentte ya??yoruz. ?zmir, elbette toplumsal e?itli?in, kad?n haklar?n?n, cinsiyet e?itli?inin öncüsü olmaya devam edecek. Bu sorumluluk ve bilinçle hareket ediyoruz. Türkiye ?zmir öncülü?ünde yüz y?l beklemeden bamba?ka bir noktaya gidecek” dedi.
“Cinsiyet e?itli?ine ihtiyac?m?z var”
?zmir’de olmaktan duydu?u mutlulu?u dile getirerek sözlerine ba?layan BM Kad?n Birimi Türkiye Direktörü Asya Varbanova, “Bugün hala cinsiyet e?itsizli?inin ne kadar yayg?n oldu?unu görüyoruz. Bunu sonland?rmam?z?n tek yolu birlikte kararl? bir ?ekilde çal??makt?r. Bu senenin uluslararas? temas?, sürdürülebilir yar?nlar için iklim e?itli?ini sa?lamakt?. Bizler kad?n e?itli?inin iklim de?i?ikli?indeki rolünden bahsetmek istiyoruz. Biliyoruz ki iklim de?i?ikli?i, cinsiyet ayr?m? gözetmeyen bir kriz de?ildir. Bundan en çok kad?nlar ve k?z çocuklar? etkileniyor. Çünkü kad?nlar ve k?z çocuklar? dünyadaki en fakir kesimleri olu?turuyor. ?klim krizini çözmek istiyorsak kad?nlar?n bilgi ve becerilerine çok ihtiyac?m?z var. Bu nedenle 8 Mart’ta iklim krizine kar?? sesini yükselten kad?nlara destek olmaya davet ediyoruz” diye konu?tu.
Seçimler için cinsiyet kotas? önerisi
Asya Varbanova, kad?nlar?n politik hayata kat?l?m oran?n? artt?rmak gerekti?ine dikkat çekerek gelecek dönem parlamento ve yerel seçimlerini hat?rlat?p “Bu kapsamda sizlere bir öneride bulunmak istiyoruz. Bu da cinsiyet kotas?. Bu hem kad?nlar?n politik aday olmalar? hem de seçilmeleri için yard?mc? olacakt?r. Cinsiyet kotas? uygulayan ülkelerde bunun i?e yarad???n? gördük. Yerel yönetimlerin kad?nlar?n ya?am kalitesini art?rmalar?nda çok büyük bir rolleri var. Bu kapsamda sizinle i?birli?i yapt???m?z için çok mutluyuz” ifadelerini kulland?.
“?stanbul Sözle?mesi ya?at?r”
D?SK Genel Ba?kan? Arzu Çerkezo?lu ise Türkiye’de kad?n yoksullu?unun giderek artt???n?n alt?n? çizerek “Türkiye’de kad?na yönelik ?iddet bu kadar artarken bununla mücadele için programlar geli?tirilece?i yerde bir gece yar?s? kararnamesiyle ?stanbul Sözle?mesi’nden ç?k?l?yor. Böylesi bir süreçte bizler diyoruz ki ?stanbul Sözle?mesi ya?at?r ve biz ?stanbul Sözle?mesi’nden vazgeçmiyoruz” dedi.
?zmir Büyük?ehir Belediyesi’ni bu konudaki çal??malar için kutlayan Arzu Çerkezo?lu, “31 Mart yerel seçimlerinin sonuçlar?, bir yerel yönetim sonuçlar? olman?n ötesinde bir anlam ta??yor. Ülkenin gelece?ini yeniden kurmak aç?s?ndan bu dönemde ortaya ç?kan sonuçlar ve bu sonuçlar?n bizlere yükledi?i görevler, ülkemizin ayd?nl?k gelece?ini yeniden kurmak aç?s?ndan önemli. ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’nin yapt??? bu çal??malar? bu anlamda çok anlaml? buluyorum” ?eklinde konu?tu.
“Önce komisyonumuzun ad?n? de?i?tirdik”
?zmir Büyük?ehir Belediyesi Meclis Üyesi, CHP Grup Sözcüsü ve Toplumsal Cinsiyet E?itli?i Komisyonu Ba?kan? avukat Nilay Kökk?l?nç ise çal??tay için eme?i geçenlere te?ekkür ederek “31 Mart 2019 yerel seçimlerinde görev üstlendi?imizden bu yana ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer ve çok de?erli e?i Köy- Koop ?zmir Birlik Ba?kan? Neptün Soyer, sivil toplum örgütlerimiz, meslek odalar?m?z, bürokratlar?m?z, Büyük?ehir Belediyesi Kad?n Çal??malar? ?ube Müdürlü?ümüz ve ilçe belediyelerimizle çok önemli çal??malar yapt???m?z? dü?ünüyoruz. Birle?mi? Milletler Sürdürülebilir Kalk?nma Hedefleri’nin 5’inci maddesi toplumsal cinsiyet e?itli?ine verilen önemi gösterir. Bizim de ?zmir Büyük?ehir Belediyesi olarak ilk uygulamalar?m?zdan birisi evrensel literatürle uyum içinde olmak için Meclisimizdeki Kad?n Erkek E?itli?i Komisyonu’nun ad?n? Toplumsal Cinsiyet E?itli?i Komisyonu olarak de?i?tirmek oldu. ?lçe belediyelerimizin de pek ço?u ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’nden etkilenerek bu alandaki komisyonlar?n? kurdular ya da isimlerini de?i?tirdiler. Dolay?s?yla biz Birle?mi? Milletler Sürdürülebilir Kalk?nma Hedefleri’nde çizilen toplumsal cinsiyet e?itli?i kriterleri, uluslararas? sözle?meler, anayasan?n 10’uncu maddesinde yer alan ve kad?n erkek e?itli?i sa?lan?ncaya kadar pozitif desteklerin uygulanmas?na ili?kin hükümler, 6284 say?l? Kad?n ve Aileye Yönelik ?iddetin Önlenmesine dair kanun hükümleri, belediye mevzuat?m?z ve sivil toplum örtülerinin, meslek odalar?n?n bizden talep etti?i çal??malar çerçevesinde hizmetlerimizi üretiyoruz” dedi.
“Karar mekanizmalar?nda kad?n erkek fermuar sistemini kurmak zorunday?z”
?zmir olarak çok ?ansl? olduklar?n? da vurgulayan Nilay Kökk?l?nç “?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer bu konuda önümüzü açt?. Toplumsal Cinsiyet E?itli?i Komisyonu olarak 60’tan fazla karar ald?k, çe?itli uygulamalarda yer ald?k. Sivil toplum örgütlerimizle i?birli?i protokolleri yapt?k. Ancak daha yapacak çok ?eyimiz var. Kad?nlar?n ekonomik alanda ve karar alma mekanizmalar?nda daha çok olmas? gerekiyor. Bunun da yolu, uluslararas? sözle?melerde imza att???m?z gibi fermuar sistemiyle, kad?n ve erke?in karar mekanizmalar?na seçilmesini sa?layacak yasal düzenlemenin yap?lmas?ndan geçiyor. CHP Genel Ba?kan?m?z Kemal K?l?çdaro?lu, 2021 y?l?nda bununla ilgili bir kanun teklifi verdi. Beklerdik ki tüm siyasi partiler destek olsun. Ben inan?yorum ki sivil toplum örgütlerimiz, meslek odalar?m?z, akademisyenlerimiz, yerel yönetimlerimiz sesimizi duyurdukça bu konuda ba?ar?l? olaca??z” ?eklinde konu?tu.
“Soyer’in öncü çal??malar?na destek olmaya haz?r?z”
Çal??tayda Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Emekli Ö?retim Üyesi Prof. Dr. Serpil Sancar ise “Yerel Yönetimlerde Toplumsal Cinsiyet E?itli?i” konulu bir sunum yapt?. Serpil Sancar, “BM’nin verilerine göre dünyada yerel yönetimlerde kad?n oran? yüzde 36. Ulusal parlamentolardaki kad?n oran? yüzde 25. Sadece 20 ülkede yerel yönetimlerin karar organlar?nda kad?n oran? yüzde 40’?n üzerinde. Bu bütün yerel yönetimlerin yüzde 15’ine denk geliyor. 28 ülkede bu oran yüzde 30 ila 40’?n içinde. 70 ülkede ise yüzde 10 ila yüzde 30 aras?nda. Sadece 15 ülkede bu oran yüzde 10’un alt?nda. Ne yaz?k ki Türkiye de bu ülkelerin içerisinde. Türkiye’de ulusal parlamentoda kad?n oran? yüzde 17, belediye ba?kanlar? içinde yüzde 3. Belediye meclisleri içinde ise yüzde 11. Siyasi partilerin il ve ilçe yönetimleri içinde yüzde 2,48. Yani Türkiye’de dünyan?n tersine bir e?im var. Bu konuda ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’nin toplumsal cinsiyet e?itli?i konusunda öncü çabas?na destek olmak istiyoruz. Bu konuda ?zmir’in Türkiye’ye bir rol model olu?turmas?n? arzu ediyoruz. Elimizden gelen bütün deste?i sunaca??m?z? belirtmek istiyoruz” ifadelerini kulland?.
Çal??tay atölyelerle devam etti
Konu?malar?n ard?ndan Ba?kan Tunç Soyer, eylem plan? olu?mas?na katk? sunan tüm payda?lara çal??tay an?s?na sertifika verdi. Sertifika töreninin ard?ndan gün boyunca Tarihi Hava Gaz? Fabrikas?’nda atölye çal??malar? yap?ld?. Öte yandan Tiyatrohane konuk sanatç?lar? toplumsal cinsiyet e?itli?i temas?yla performanslar sergiledi.
Kimler kat?ld??
?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer ve e?i Neptün Soyer, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ?zmir Milletvekilleri Bedri Serter, Özcan Purçu ve e?i Gülseren Purçu, Karaburun Belediye Ba?kan? ?lkay Girgin Erdo?an, Balçova Belediye Ba?kan? Fatma Çalkaya, Güzelbahçe Belediye Ba?kan? Mustafa ?nce, Kar??yaka Belediye Ba?kan? Cemil Tugay ve e?i Öznur Tugay, Foça Belediye Ba?kan? Fatih Gürbüz, Amasya Gümü?hac?köy Belediye Ba?kan? Zehra Özyol, Denizli Bozkurt Belediye Ba?kan? Birsen Çelik, Birle?mi? Milletler (BM) Kad?n Birimi Türkiye Direktörü Asya Varbanova, Devrimci ??çi Sendikalar? Konfederasyonu (D?SK) Genel Ba?kan? Arzu Çerkezo?lu, CHP Eski Genel Ba?kan Yard?mc?s? ve ?zmir Eski Milletvekili Zeynep Alt?ok Akatl?, CHP ?zmir ?l Kad?n Kollar? Ba?kan? Nurdan ?enkal, CHP Kad?n Kollar? MYK Üyesi Hatice Semerci, ?zmir Büyük?ehir Belediyesi Ba?kan Vekili Mustafa Özuslu, ?zmir Büyük?ehir Belediyesi Genel Sekreteri Dr. Bu?ra Gökçe, ?zmir Büyük?ehir Belediyesi Meclis Üyesi ve CHP Grup Sözcüsü, Toplumsal Cinsiyet E?itli?i Komisyonu Ba?kan? avukat Nilay Kökk?l?nç, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Emekli Ö?retim Üyesi Prof. Dr. Serpil Sancar, ?zmir ?? Kad?nlar? Derne?i Ba?kan? Huriye Serter ve sivil toplum kurulu?u temsilcileri, meclis üyeleri, akademisyenler, muhtarlar, kooperatif ba?kanlar? ve çok say?da vatanda? kat?ld?.