?zmir Büyük?ehir Belediyesi'nin ev sahipli?inde düzenlenen Türkiye Sa?l?kl? Kentler Birli?i’nin 44. Ola?an Meclis Toplant?s?, Swiss Otel ?zmir'de birli?e üye kentlerin ba?kan ve temsilcilerinin kat?l?m? ile ba?lad?. “Su Yönetimi ve Kurakl?kla Mücadele Stratejileri” ba?l?kl? panelin de düzenlendi?i toplant?n?n aç?l?? konu?mas?n? yapan ?zmir Büyük?ehir Belediyesi ve Türkiye Sa?l?kl? Kentler Birli?i Ba?kan? Dr. Cemil Tugay, su krizi ve kurakl??a de?inerek dünyada varl?k ve bolluk ça??n?n art?k geride kald???n?, bunu herkesin mutlaka hat?rlamas? gerekti?ini söyledi. Yeni kavramlarla dü?ünme zaman?n?n geldi?ine dikkat çeken Ba?kan Tugay, “Suyu, topra??, enerjiyi, g?day? hiçbir zaman bitmeyecek varl?klar olarak kabul ettik. Oysa bugün geldi?imiz nokta çok net. Su art?k bir varl?k de?il, kaybolmu? bir sistemin içinde geri kazan?lmas? gereken bir de?erdir. Türkiye’nin pek çok havzas?nda; Gediz’den Büyük Menderes’e, Orta Anadolu’dan Güneydo?u’ya su art?k planlar?n temel girdisi olmaktan ç?k?yor” ?eklinde konu?tu.
“Barajlar?m?z dolmuyor, yeralt? sular?m?z çekiliyor”
Kentlerin büyük ço?unlu?unun altyap? yenilemelerine yeti?emedi?ini söyleyen Tugay, “Ya?mur sular? ?ehirlerden h?zla uzakla?t?r?l?yor, gri suyun geri kazan?m? ihmal ediliyor, tahsis planlar? kâ??t üzerinde kal?yor. Barajlar?m?z dolmuyor, yeralt? sular?m?z çekiliyor, tar?msal ve kentsel kullan?m çat???yor. Neredeyse tüm su ve kanalizasyon idareleri yo?un çal??malar?na ra?men altyap?, kapasite art?r?mlar?, kay?p-kaçak mücadeleleri gibi temel konularda dahi i?in yükü alt?nda eziliyorlar. Gerçeklerle yüzle?memiz gerekiyor. Geri kazan?ma, toplama-tutma sistemlerine ve adil payla??ma dayal? bir yeni düzeni yerel yönetimlerin merkezine yerle?tirmeliyiz” dedi.
“Su politikalar? yaln?zca boru dö?emek ya da baraj yapmak de?il”
Suyun 21. yüzy?l?n en stratejik kayna?? oldu?unu belirten Ba?kan Tugay, küresel ?s?nmaya dair bilgiler payla?t?. S?cakl?klarla birlikte kurakl?k riskinin de artaca??n? kaydeden Tugay, “Bizler için, kentleri sa?l?kl? yönetmek, kentlerin gelece?ini dirençli hale getirmek de gün geçtikçe zorlu fakat zorunlu bir mesele haline geldi. Nüfusu 1 milyondan büyük 600’e yak?n kentin yüzde 35’inden fazlas?, 30 megakentin 9’u su k?tl??? çeken bölgelerde yer almaktad?r. Büyük?ehirlerin sürdürülebilir bir biçimde yönetilebilmesi için su, enerji, g?da gibi kaynaklar?n? bir varl?k olarak görerek plan yapma al??kanl?klar?n? de?i?tirmeleri gerekti?ini gösteriyor. Çünkü su art?k planlaman?n de?i?keni de?il, eksilen bir de?er, bu gerçe?i kabullenmeliyiz. Var olan kaynak üzerine plan kurma dönemi bitti. Art?k kentlerimizin gelece?ini 'yeni sistemleri yerel düzeyde uygulama' yetene?i belirleyecek. Su politikalar? yaln?zca boru dö?emek ya da baraj yapmak de?ildir. Bu, kentlerin dayan?kl?l???n? yeniden tasarlama meselesidir” dedi.
“Türkiye yar? kurak bir ülke”
Türkiye'nin yar? kurak bir ülke oldu?unu kaydeden Tugay, “Türkiye topraklar?n?n yüzde 88'i, ciddi bir çölle?me riski alt?nda. Türkiye’de ya???lar?n 21. yüzy?l?n sonuna kadar en az yüzde 30 azalmas? bekleniyor. Türkiye’de dahil olmak üzere Güneydo?u Avrupa’n?n büyük bir k?sm? farkl? ?iddet seviyelerinde kurakl?k ko?ullar?yla kar?? kar??ya durumda” ?eklinde konu?tu.
Su yönetimi ve kurakl?kla mücadele konusunda ulusal ve uluslararas? düzeyde yürütülen projeler ve politikalara de?inen Ba?kan Tugay Su Kanunu ile ilgili çal??malara ba?land???na, olumlu geli?meler olmas?na ra?men bu çal??malar?n bugün hala yeralt? ve yerüstü sular?m?z? korumaya yetmedi?ini söyledi.
Türkiye Sa?l?kl? Kentler Birli?i Dan??ma Kurulu Üyesi, ?ehir Planc?s? Doç.Dr. Semahat Özdemir moderatörlü?ünde yap?lan panelde; Prof. Dr. Yusuf Kurucu, Doç. Dr. Ufuk Özkan, Bas?nçl? Sulama Sanayicileri Derne?i Genel Sekreteri Nuri Göktepe konu?mac? olarak yer ald?. Panelin moderatörlü?ünü yapan Doç. Dr. Semahat Özdemir, “Art?k eylem yapma zaman?. Her bir kamu yönetimi, insanl?k ve do?a ad?na eylemlerini planlamal?, stratejiler geli?tirmeli, aktör belirlemeli, bütçelerini belirlemeli” dedi.
Kurucu: Damlama sulamay? te?vik etmek zorunday?z
Tar?msal kurakl?k konusunda bir sunum yapan Prof. Dr. Yusuf Kurucu, vah?i sulaman?n zararlar?na de?inerek, “Sulamay? ö?retmemiz laz?m. E?er suyu homojen ?ekilde araziye yayabiliyorsak sulama olmu?tur. Bir taraf göllendirme di?er taraf kuru kald?ysa bu ?ekilde olmaz. Damlama sulamay? te?vik etmek zorunday?z. Bunu ö?retmek zorunday?z” ?eklinde konu?tu. Kurucu, ayr?ca tar?m ve hayvanc?l?kta kullan?lan su oranlar?n? anlatt?, kalan suyun da kirletilmeden kullan?lmas? gerekti?ine vurgu yapt?.
Özkan: Radikal kararlar vermeliyiz
?klim de?i?ikli?i, kentler ve su hakk?nda bir sunum yapan ?zmir Katip Çelebi Üniversitesi Orman Mühendisli?i Bölümü'nden Dr. Ö?r. Üyesi Ufuk Özkan, ?zmir özelinde de de?erlendirmelerde bulundu. Özkan, “Bu sorunla ba?a ç?kmak, mücadele etmek için politika üreticilerinin bizleri burada dinliyor olmas? gerçekten sevindirici. Sahip oldu?umuz tüm durumlara üretece?imiz çözüm önerileri olmal?, radikal kararlar vermeliyiz. Çünkü art?k al??t???m?z bir dünya düzeninde de?iliz” ?eklinde konu?tu.
Göktepe: ?sraf? azaltmam?z laz?m
Su israf?na de?inen ve yap?lan yanl??lar? anlatan Bas?nçl? Sulama Sanayicileri Derne?i (BASUSAD) Genel Sekreteri Nuri Göktepe ise, “Ülkemizde y?ll?k 57 milyar metreküp su kullan?l?yor. Ülkemizde kulland???m?z suyun yakla??k yar?s? yeralt? suyundan. Yeralt? suyu, stratejik kaynak olmas? gerekirken vah?ice sömürüyoruz. Birçok uzamana göre y?lda 25 milyar metreküp suyu israf ediyoruz. Atatürk Baraj?'n?n y?ll?k ak?tt??? su miktar? 26 milyar metreküp. Bu kadar suyu israf ediyoruz ve her y?l tekrarl?yoruz. Biz hep havuza giren suyu art?rmaya çal???yoruz. ?sraf? ve kaça?? azaltmam?z laz?m” dedi.
Sa?l?kl? ?ehirler ödüllendirilecek
Sa?l?kl? Kentler Birli?i bulu?mas? bugün (11 Ekim Cumartesi) 10.30’da birli?in 44. Ola?an Meclis toplant?s? ile ba?layacak. Toplant?n?n ard?ndan Eski?ehir Teknik Üniversitesi Ekoloji ABD Ba?kan?, Türkiye Sa?l?kl? Kentler Birli?i Dan??ma Kurulu Üyesi Prof. Dr. Cengiz Türe “Sürdürülebilir Enerji ve ?klim Eylem Plan?”, SKB Akademi E?itim Koordinatörü Gökçe Ayman ise “Yerel Yönetimler ?çin Kapasite Geli?tirme Programlar?” ba?l?kl? birer sunum yapacak. Program 15. Sa?l?kl? ?ehirler En ?yi Uygulama Yar??mas? Ödül Töreni ile son bulacak.