Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Manisa Celal Bayar Üniversitesi (MCBÜ), Yeniköy ve Özbey mahalleleri arasındaki bir tepenin üzerinde yer alan, 'Ana Tanrıça Kenti' anlamına gelen Metropolis Antik Kenti'nde, 1990 yılından bu yana kazı çalışmaları yapıyor. MCBÜ Arkeoloji Bölüm Başkanı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Serdar Aybek başkanlığındaki ekip, arkeolojik araştırma ve kazıların 29'uncu yılında da çalışmalarına başladı. Kazılar, kent yaşamı hakkında bilgilerin alınacağı kamu yapıları ve sivil alanlar üzerinde sürdürülürken kazı ekibine bir destek de Torbalı Belediyesi'nden geldi. Belediye, kazı çalışmaları için maddi destekte bulunacağını açıkladı. Bunun için taraflar arasında protokol imzalandı. Torbalı Belediye Başkanı CHP'li İsmail Uygur, "Metropolis Antik Kenti kazı çalışmalarını destekliyoruz. İlçe tarihimiz adına her geçen yıl önemli eserlerin gün yüzüne çıktığı bu çalışmalara her zaman da destek olmaya devam edeceğiz" dedi.
METROPOLİS ANTİK KENTİ
İzmir şehir merkezine 40, Efes Antik Kenti'ne 20 kilometre uzaklıkta yer alan antik kentte ilk yerleşim, Erken Tunç Çağı'nda Akropol'de kurulmuştur. Yoğun bir etkinliğin gözlendiği Helenistik dönemde surlarla çevrilmiş; tiyatro, stoa, bouleuterion (Meclis Binası) gibi anıtsal kamu binaları yapılmıştır. Roma Dönemi'nde de gelişmesini sürdüren kentin ekonomisi, sadece tarım ve hayvancılıkla sınırlı değil, aynı zamanda İzmir-Efes yolu üzerinde olmasından dolayı, ticaret ve gümrük en önemli gelir kaynağıydı. Bu dönemde, özellikle kentin doğu yamaçlarında, imparatorluk geleneğine uygun zengin evleri, atölyeler, dükkanlar, Hamam ve Gymnasium yapıları inşa edilmiştir. Bizans Dönemi'nde Piskoposluk Merkezi olan kent, imparatorluğun durumuyla bağlantılı olarak gerilemeye başlamıştır. 14. yüzyılda, Türk akınlarına karşı yapılan kale, antik yapıların üzerinde yer almaktadır. 15. yüzyıldan sonra, yerleşim terkedilmiş ve Torbalı Ovası'na taşınmıştır.