?zmir'in Tire ilçesinde, 53 y?l önce 5 çiftçinin ürettikleri sütü pazarlamak için kurdu?u, ?u anda 2 bin 100 orta?? bulunan ve günlük 300 ton süt toplama kapasitesine sahip bir markaya dönü?en Tire Süt Kooperatifi de zamlardan dertli.
Birle?mi? Milletlerin "en iyi k?rsal kalk?nma modeli" seçti?i, y?ll?k 400 milyon lira ciroya sahip Tire Süt Kooperatifi'nin ba?kan? Mahmut Eskiyörük, sektördeki son geli?meleri ANKA Haber Ajans?'na de?erlendirdi.
Süt üreticisinin girdi maliyetlerindeki art?? yüzünden yakla??k 1 y?ld?r zarar?na üretim yapt???n? anlatan Eskiyörük, çi? süt fiyat?n?n 3,2 TL’den 4,7’ye yükseltilmesinin hemen ard?ndan yem fiyatlar?na yap?lan fahi? zamlarla üreticinin hevesinin kursa??nda kald???n? söyledi.
"Ç?? SÜT ZAMMI B?R NEBZE RAHATLATTI, ERTES? SABAH YEM F?YATI YÜKSELD?"
Eskiyörük ?öyle konu?tu:
"Süt fiyatlar?ndaki art?? bizi bir nebze olsun rahatlatm??t?. Ama ertesi sabah yem fiyatlar?na gelen zamlarla yine y?k?ld?k. Bugünkü ko?ullarda bu üretimin sürdürülebilmesi art?k mümkün de?il. Bu inekler art?k kesime gidecek. Günümüzde inekleri kestiren kendini kurtar?yor. Çünkü art?k hayvanc?l???n maliyeti, getirisinden iki kat fazla. Bu hayvanlar makine de?il. Yemi vermek zorundas?n?z. Yem pahal? diye hayvanlar?n yeminden k?samazs?n?z. ?u an yemin fiyat? sütü geçti."
"TAMAMEN YERL? ÜRET?ME DÖNMEL?Y?Z"
Bu tablodan al?nacak çok dersler oldu?unu vurgulayan Mahmut Eskiyörük, ?unlar? söyledi:
"Türkiye tamamen yerli üretime dönmeli. Biz, bugün tar?m ve hayvanc?l?kta kendi kendimize yetecek hem insanlar?m?z? hem de hayvanlar?m?z? doyurabilecek kadar zenginiz. Maalesef bugüne kadar Türkiye’de tar?ma gerekli önem verilmedi. Bir politika olu?turulamad?. Bir planlama yap?lamad?. Bir piyasa düzeni sa?lanamay?nca uzun y?llard?r ya?anan bütün bu kay?plar asl?nda sadece çiftçimizi de?il tüketicimizi de ma?dur etti. Milli ekonomimiz çok büyük zararlar gördü. ?neklerimizi kesimden kurtarmam?z gerekiyor. Devlet buna seyirci kalmamal?. ?u an Avrupal? üretici 1 litre süt ile 1,5 kilogram yem alabilirken biz, bugün 1 litre süt ile 800 gram yem alabilir hale geldik. Bu 15 gün içinde bu hale geldi. Bu duruma bir çare bulunmal?. Bunun çaresi, destekleri 20 kuru?tan 120 kuru?a art?rarak bu geçi? döneminde kriz atlat?l?ncaya kadar üreticiyi korumakt?r. Devlet bu alana bir kaynak ay?rmal?d?r. E?er bu kayna?? ay?rmazsak, ya?anan bu duruma seyirci kal?rsak 10 de?il belki 20 kat fazla ithalat yapmak zorunda kalaca??z."
"LÜTFEN BU DURUMA SEY?RC? KALMAYIN"
Eskiyörük, üreticiyi kurtarmadan tüketiciyi kurtarman?n mümkün olmad???n? belirterek, ?öyle dedi:
"Biz, bugün üreticiyi kurtarmadan tüketiciyi kurtaramay?z. ?u an bizim üreticinin üretebilirli?ini sa?lamak zorunday?z. Bugün üretici, art?k hayvanlar?na yem alam?yor. Üretici yapt??? i?ten so?udu. Bu zor ?artlar alt?nda hayvanc?l?k yapanlar gerçekten bunlar? hak etmiyor. Tar?mda ya?anan sorunlar?n çözümü mümkün. Yeter ki tar?mla ilgisi olmayanlar tar?m? konu?mas?n. Yani tar?m üzerinden siyaset yap?lmas?n. Ba??na sekiz kö?e kasket tak?p, boynuna po?u ba?layarak çiftçi rollerine girip de ‘çiftçinin yan?nday?m’ gibi politikalarla ?imdiye kadar oy deposu olarak bak?lan çiftçimizin durumu ortada. Art?k çiftçimizin, üreticimizin ülkenin temeli oldu?unu, ekonominin temeli oldu?unu herkes görsün. Tar?m bizim gelece?imiz. Ülkemizin gelece?i. Tar?m ve hayvanc?l?k bir milli meseledir. Onun için buradan tekrar ça?r?da bulunuyorum; lütfen bu duruma seyirci kal?nmas?n. Tar?m e?er bir kez daha y?k?ma u?rarsa bir daha bu sektöre giren olmaz. Türkiye’ye bu tablo yak??m?yor. Ülkemizde bu kadar zenginli?in içerisinde yoksulluk ya?an?yorsa bu bir kader de?ildir."
"TARLASI OLMAYAN HAYVANCILI?A G?RMES?N"
Türkiye'deki geleneksel hayvanc?l?k modelinin desteklenmesi gerekti?ini vurgulayan Mahmut Eskiyörük, ?unlar? söyledi:
"Tar?m ve hayvanc?l?k birbirinden ayr?lamaz. Yeni yat?r?mc?lara sesleniyorum; e?er tarlan?z yoksa, hayvanlar?n?z?n karn?n? doyuracak ?ekilde çiftçilik yapm?yorsan?z lütfen hayvanc?l??a girmeyin. Sürdüremezsiniz. Hayvanc?l??? çiftçiler yapmal?. En az?ndan kaba yemini üretebilmeli. Aksi takdirde bu üretimi sürdürebilmeleri mümkün de?il. Türkiye bunlar?n üstesinden gelir. Yeter ki sorunun önemini anlayal?m. Bu, 85 milyon insan?n sorunu. Karn?m?z buradan doyuyor. Türkiye'ye, bugün bu kadar zenginlik içinde yoksulluk ya?amak yak??m?yor. Bu kader de?ildir. ?irket tar?mc?l???ndan vazgeçilmeli. Tar?m? köylümüz yapmaya devam etmeli. Onlar?n sorunlar?n? çözmeliyiz. Biz, onlar? kooperatif çat?s? alt?nda birle?tirip Tire Süt olarak model olduk. Ba?ka bir tar?m aramaya gerek yok. Biz, mevcut bir tar?m? geli?tirelim, iyile?tirelim. Yolumuz kooperatifçilik olmal?."