Konut piyasas?nda azalan arz ve enflasyonun üstünde artan kira fiyatlar?, mahkemelerde kirac?- ev sahipleri davalar?nda patlamalara neden oldu.
Dünya'dan Leyla ?lhan'?n haberine göre, Sulh ve icra hukuk mahkemelerinde görülen kira tespit ve kira tahliye davalar?n?n, toplam dava say?s?na oran?n?n bir y?lda yüzde 10’lardan yüzde 20’lere ç?kt??? belirtilirken, genel davalar aras?nda ilk s?ralara yükseldi?i ifade ediliyor. Ko?ullar?n böyle sürmesi halinde bu tür davalar?n gelecek 1-2 y?l daha mahkemelerin ana konular? olaca?? söyleniyor. Gayrimenkul Hukuku Derne?i Ba?kan? Avukat Ali Güvenç Kiraz, ?u an Sulh Hukuk Mahkemeleri’ndeki ana dava y???n?n?n kirac? mal sahipli?ine yönelik davalar oldu?unu söyledi. 2020’nin pandemi sebebiyle kirac?lar?n mal sahiplerine açt?klar? uyarlama (kira bedelinin dü?ürülmesi) davalar? ile geçti?ini söyleyen Kiraz, 2021’de ise enflasyon art???, konut piyasas?nda ya?anan ciddi arz-talep dengesinin bozulmas? ve kiral?k mülk kalmamas? nedeniyle mal sahiplerinin açt?klar? kira tespit veya kira tahliye davalar?n?n öne ç?kt???n? kaydetti.
"KONUTU SATIP, K?RACI ÇIKARILIYOR"
Ali Güvenç Kiraz, kiralamada 5’inci y?l? doldurmaya dikkat çekti. 5’inci y?l? doldurmu? olan tüm mal sahiplerinin kirac?lar? ile mevcut rayiç kira bedeli konusunda anla?amayarak tespit davas?na gittiklerini aktaran Kiraz, 5’inci y?l? doldurmam?? kirac?lar?n? ç?karmakta zorlananlar?n ise tapuyu devredip yeni malikin tahliye davas? açma yoluna gitme gibi alternatif yollar? denediklerini belirterek, “10 y?ll?k uzama süresi dolmu? olanlarda do?rudan tahliye davas? açma yoluna gidiyorlar” dedi.
"KO?ULLAR DE???MEZSE F?YATLAR DÜ?MEZ"
Konut piyasas?nda arz talep dengesi kurulmad??? takdirde, üretim yap?lsa bile mevcut talebin kar??lanamayaca??n? belirten Ali Güvenç Kiraz, “Ayr?ca yabanc?ya sat???n h?zla devam etmesi ve enflasyon bu ?ekilde devam etti?i müddetçe en az 2-3 y?l fiyatlar?n geriye gelmesi mümkün de?il gibi görünüyor” dedi.
"EV SAH?B? YEN? K?RACI ?ST?YOR"
Kira bedellerinde ya?anan art??lar?n, mal sahiplerinin eski kirac?lar ile sözle?me ili?kilerine devam etmek yerine ta??nmazlar?n? tahliye yoluna giderek yeniden kiraya verme isteklerini tetikledi?ini anlatan Mono Hukuk Kurucusu Avukat Hanife Emine Kara, “Nitekim 6098 say?l? Türk Borçlar Kanunu gere?ince; yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira art???, kural olarak bir önceki kira y?l?nda tüketici fiyat endeksindeki 12 ayl?k ortalamalara göre de?i?im oran?n? geçemeyece?i için, mal sahipleri yasal kira art???n? uygulamaktansa yeni bir kirac? ile güncel de?erlere göre kira sözle?mesi akdetmeyi tercih etmekte. Bu durumun do?al bir sonucu olarak da tahliye talepli davalar?n son dönemde önemli oranda artt?” dedi.
“Bu do?rultuda gerek konut kiralamalar?nda gerekse de ticari kiralamalarda kirac?lar ile mal sahiplerinin kira art???, kira bedellerinin uyarlanmas?, tahliye ve sair sebeplerle kar?? kar??ya kald???n? ve ya?anan uyu?mazl?klar? sulh yoluyla çözememeleri halinde yarg?ya ba?vurduklar?n? görmekteyiz” diyen Kara, bundan dolay? özellikle icra takip dosyalar? ile bu dosyalara dair alacak, itiraz?n kald?r?lmas?, itiraz?n iptali ve tahliye talepli davalar?n?n genel davalar içinde yüzde 20’lere varan oranlara ula?t???n? söyledi.
??RKETLERDE UYARLAMA, B?REYSELDE TAHL?YE ÖNDE
Avukat Hanife Emine Kara, bu dönemde kira bedellerinin yeniden uyarlanmas? talepli davalar?n, ço?unlukla ticari amaçl? kiralamalara dair sözle?meler için ve bu sözle?melerin taraf? ?irketler aras?nda görüldü?ünü söyledi. Buna kar??n kira alaca??, tahliye talepli icra takip dosyalar? ve ba?l? olarak aç?lan davalar?n ise daha çok konut kiralamalar?ndan kaynakl? oldu?unu aktaran Kara, “Bu da tüzel ki?ilerden ziyade bireysel ki?iler aras?nda daha yo?unluklu olarak görülmekte” dedi.
NE YAPILMASI GEREK?YOR?
5. y?l? doldurmu? kirac?lar?n ev sahipleri ile ortak bir noktada bulu?malar? öneriliyor. Aksi takdirde kira tespit davas? 2 y?l sürse de bir art?? ç?kacak.
5. y?l?n? doldurmam?? olanlarda ise TÜFE 12 ayl?k ortalamas?ndan taviz vermemesi tavsiye ediliyor. Ancak kirac? mal sahibinin sürekli aramas?ndan rahats?z oluyor, çe?itli yollarla tahliye tehdidi ile ya?amak istemiyorsa TÜFE ve enflasyon aras?nda bir yerde uzla?ma da tavsiyeler aras?nda.