Bu y?l 90.’nc?s? düzenlenecek olan ?zmir Enternasyonal Fuar? ile ilgili olarak TMMOB’a ba?l? 21 oda ve temsilcili?inden ortak bir aç?klama geldi. Etkinliklerin Kültürpark’ta zarar verece?i vurguland?. Aç?klamada, “2020 Y?l?ndan bu yana yap?lan çal??malar kapsam?nda, Kültürpark’?n ta??ma kapasitesi, ekolojik e?ikleri, flora ve fauna karakteri, hayvan popülasyonlar?n?n yay?l?m? .vb analizler göstermi?tir ki; Kültürpark do?al ve kültürel bir miras oldu?u kadar ya?l? ve yorgun bir yap?ya sahiptir” denildi.
Etkinliklerin belirli bir alana s?k??mas?n?n sorunlara yol açaca?? belirtilen aç?klamada, "?zmir Enternasyonel Fuar? etkinliklerinin Kültürpark'a s?k??t?r?lmas?, etkinliklerin kapsam? ve alana yay?l??? ile mekan?n hassas ekolojisi üzerinde bask? ve tahribatlara yol açmaktad?r. Bu nedenle Kültürpark'ta yap?lacak etkinliklerin küçük ölçekli, temsili ve kontrollü ?ekilde planlanmas? gerekmektedir. Unutulmamal?d?r ki, Kültürpark bir "Kent Park?d?r" ve bunun d???nda bir ana fonksiyona ihtiyac? yoktur" ifadelerine yer verildi.
Aç?klaman?n tamam? ?öyle:
Kültürpark, ?zmir'in ve Türkiye'nin belle?inde önemli bir yere sahip, belki de Türkiye'nin ilk kent park? olarak, 1936 y?l?nda ba?layan do?u? hikayesinde kent ve kentli için zaman içerisinde vazgeçilemez bir mekan haline gelmi? önemli simgesel bir aland?r. 2014 y?l?na geldi?imizde ise ?zmir Fuar?n?n Gaziemir’de yap?lan yeni yerine ta??nmas?n?n gündeme gelmesiyle Kültürpark için yeni bir sürece girilmi?tir. Ya?anan bu yava? ve sanc?l? süreç içerisinde Kültürpark, pek çok müdahaleye maruz kalmas? sebebiyle do?al ve kültürel de?erlerini h?zla kaybetmi? ve kaybetmeye devam etmektedir.
Kültürpark'?n, Büyük ?zmir yang?n?n?n külleri üzerinde yükselen bir uygarl?k mesaj? olarak, simgesel bir do?al ve kültürel miras olarak korunmas? gereklili?i TMMOB, Meslek Odalar?, Dernekler ve sivil insiyatiflerce defalarca gündeme getirilmi?tir ve getirilmekedir. 420.000 m 2 ’lik bir alana kurulu olan ve yakla??k 200.000 m2 ’lik ye?il alana sahip olan Kültürpark, ne yaz?k ki, ?zmir’in kent merkezinde yer alan tek ye?il alan?d?r. Ancak, Kültürpark'?n uzun y?llar boyunca ?zmir Fuar? ile kesi?en yolu, "Kent Park?" i?levinin zaman içinde unutulmas?na ve do?al-kültürel de?erlerinin h?zla zarar görmesine neden olmu?tur.
2020 Y?l?ndan bu yana yap?lan çal??malar kapsam?nda, Kültürpark’?n ta??ma kapasitesi, ekolojik e?ikleri, flora ve fauna karakteri, hayvan popülasyonlar?n?n yay?l?m? .vb analizler göstermi?tir ki; Kültürpark do?al ve kültürel bir miras oldu?u kadar ya?l? ve yorgun bir yap?ya sahiptir. Böylesine ya?l? ve yorgun bir alanda; yeni proje giri?imleri, kabul görmeyen koruma amaçl? imar plan? çal??malar? ve bürokratik s?k?nt?lar?n olu?turdu?u zaman kayb? göz önünde bulunduruldu?unda, kaybedilen de?erlerin ne yaz?k ki sadece yap? ölçe?inin çok ötesinde oldu?u, neredeyse 100 y?ll?k flora ve faunan?n kaybolmaya yüz tuttu?u çok aç?k görülmektedir.
Kaybolmaya yüz tutmu? bu de?erlere yönelik ilgili meslek odalar?m?z?n s?kl?kla yapt??? alan gözlemleri neticesinde;
?zmir Büyük?ehir Belediyesi'nin neredeyse tüm birimlerinin Kültürpark alan? içerisine konumlanm?? olmas?n?n yaratt??? bask? alan içerisinde "ta??ma kapasitesinin a??m?", alan?n yak?n çevresinde ise "trafik yo?unlu?undaki art???" ve bölge için güvenlik zafiyeti ?eklinde hissedilmektedir. Y?llard?r alandan kald?r?lmas? ve ye?il alana dönü?türülmesi için mücadele edilen hangarlar?n, kapsaml? olarak ve ciddi bir bütçe ile revizyonunun yap?lmas?, belediye hizmet binas? olarak kullan?ma aç?lmas? ve hatta depremde hasar gören yap? d???nda konumland?r?lan birimlerin de buraya ta??nmas?, ya?an?lan ?zmir depreminde ortaya ç?kan mücbir sebebin suistimal edilmesi olarak de?erlendirilmektedir.
?zmir Büyük?ehir Belediyesi taraf?ndan haz?rlanan Kültürpark Koruma Amaçl? ?mar Plan?'n?n ilgili Koruma Kurulunca kabul görmemesi ve aç?klanan raporda a??rl?kl? olarak yap?lara ili?kin de?erlendirmeler yap?lmas?, yeni yap?lanma ile bu alanlarda yetkinin Tabiat Varl?klar?n? Koruma Komisyonuna verilmi? olmas? nedeniyle, birden fazla sit statüsünü bar?nd?ran sit alanlar?ndaki yetki da??l?m?, alan?n bütünlüklü de?erlendirilmesini zedelemekte olup, do?al de?erleri yorumlayabilecek bir üye bulunma zorunlulu?u olmad???ndan, ne yaz?k ki Koruma Kurulu konuyu, sadece yap? ölçe?inde de?erlendirebilmi?tir. Bu durum Kültürpark'?n "kent park?" kimli?inin ve sahip oldu?u e?siz "do?al de?erlerinin" do?ru etüd edilemedi?ini aç?kça ortaya koymaktad?r.
Kültürpark'a ili?kin ya?an?lan bu aksak süreçte, alan?n "canl?" ve "hala/mevcutta ya?ayan" bir de?er oldu?unun hala fark?na var?lamamas? dü?ündürücü ve üzücüdür. Kültürpark’?n "yorgun ve ya?l?" yap?s?n?n bürokratik gecikmeleri kald?ramayaca??n?n çok aç?k oldu?u konusunda kamuoyunu uyarmay? bir görev biliyoruz.
Daha aç?k ifade edecek olursak;
-Alanda bulunan ve birço?u tescilli olan a?açlara yönelik y?llard?r yap?lmayan kapsaml? budama çal??malar? nedeniyle, olumsuz hava ?artlar?nda birçok a?ac?n devrilmesi veya k?r?lmas?,
-Geli?en modern otomatik sulama teknikleriyle bitkilerin sudan maksimum verimi ald??? ve su tasarrufunun en üst seviyeye ç?kt??? bilinirken, alan?n hala vah?i sulama yöntemleriyle ayakta tutulmaya çal???lmas?,
-Ko?u yolu olarak bilinen tartan pist üzerinde bulunan ve Kültürpark'?n simgelerinden olan dut a?açlar?n?n bir ço?unun ya?lanmaya ba?l? devrildi?i ve k?r?ld??? görülürken, dut a?açlar?nda gençle?tirme çal??malar?n?n yap?lmamas?,
-Daha önce otopark .vb i?levlerle kullan?lan fakat ?u an at?l/i?levsiz durumda bulunan binlerce metrekare yap?sal zeminin (asfalt, kilit parke, beton) yaratt??? olumsuz etkiler herkesçe görülürken, bu alanlar?n basit dokunu?larla geçirgen yüzeye veya ye?il alana dönü?türülmemesi,
gibi sorunlar da göstermektedir ki "zaman Kültürpark'?n aleyhine i?lemektedir." ?lgili idarelerin üzerine dü?en ise Kültürpark'?n do?al ve kültürel varl?klar?n? her ?artta koruyarak gelece?e aktarmakt?r.
Tüm bu sorunlar?n yan? s?ra her y?l gerçekle?tirilen ?zmir Enternasyonel Fuar? etkinliklerinin Kültürpark'a s?k??t?r?lmas?, etkinliklerin kapsam? ve alana yay?l??? ile mekan?n hassas ekolojisi üzerinde bask? ve tahribatlara yol açmaktad?r. Bu nedenle Kültürpark'ta yap?lacak etkinliklerin küçük ölçekli, temsili ve kontrollü ?ekilde planlanmas? gerekmektedir. Unutulmamal?d?r ki, Kültürpark bir "Kent Park?d?r" ve bunun d???nda bir ana fonksiyona ihtiyac? yoktur.
Kültürpark'?n kurucusu Dr. Behçet Uz, 1968 y?l?nda Kültürpark'?n kent park? i?levinden uzakla??lmas?ndan duydu?u rahats?zl??? “Bu a?açlar?n büyük bir ço?unlu?unu 1937 y?l?nda diktik. ?imdi bunlar?n dimdik ayakta kalmas?n?n nedeni nedir biliyor musunuz? Halk bunlar? korumas?n? bildi. Halk sahip ç?karsa yap?lmayacak ?ey yoktur. ?imdi benim en büyük üzüntüm Kültürpark’?n binalarla dolmas?. Binalarla buray? öldürüyorlar. A?açlar? böyle büyümü? gördü?üm zaman hissetti?im sevinç sonsuz. Bugün bunlarca vatanda??m faydalan?yor bunlardan. Binlerce çocuk gölgelerinde oynuyor. Bundan daha büyük mutluluk olamaz.” sözleriyle dile getirmi?tir.
?imdi ise ?zmir Büyük?ehir Belediyesi'nin üzerine dü?en;
-Koruma amaçl? imar plan? ve bürokratik i?lemlere ili?kin süreci meslek odalar?, kültürpark platformu ve Koruma Kurulu taraf?ndan yap?lan de?erlendirmeleri dikkate alarak çal??malar? hiçbir tereddüte yer b?rakmadan h?zla tamamlamas?d?r.
Zaman, Kültürpark için h?zla tükenmektedir ve sürecin uzamas? nedeniyle do?al yap? bu artan bask?lardan zarar görmektedir.
-Uzayan süreç nedeniyle alanda envanteri yap?lan do?al varl?klar?n daha fazla zarar görerek tükeni? noktas?na gelmeden ivedilik ile çözüm planlamalar?n? yaparak ?zmir'e ve ?zmir'liye miras b?rak?lan Kültürpark'?n do?al ve kültürel de?erlerini korumaya yönelik kararl? ad?mlar atmas?d?r.
TMMOB Maden Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi
TMMOB Peyzaj Mimarlar? Odas? ?zmir ?ubesi
TMMOB ?ehir Planc?lar? Odas? ?zmir ?ubesi
TMMOB Mimarlar Odas? ?zmir ?ubesi
TMMOB Orman Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi
TMMOB Çevre Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi
TMMOB Bilgisayar Mühendisleri Odas? ?zmir ?l Temsilcili?i
TMMOB Elektrik Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi
TMMOB Gemi Makineleri ??letme Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi
TMMOB Gemi Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi
TMMOB G?da Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi
TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi
TMMOB ?çmimarlar Odas? ?zmir ?ubesi
TMMOB ?n?aat Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi
TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi
TMMOB Kimya Mühendisleri Odas? Ege Bölge ?ubesi
TMMOB Makina Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi
TMMOB Metalurji ve Malzeme Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi
TMMOB Meteoroloji Mühendisleri Odas? ?zmir ?l Temsilcili?i
TMMOB Tekstil Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odas? ?zmir ?ubesi