Demiryolundaki yük ta??mac?l???n?n ard?ndan yolcu ta??mac?l??? da özel sektör firmalar?na aç?l?yor. Yeni düzenleme tasla??na göre, 2021 y?l?ndan itibaren devlete ait raylarda TCDD'nin yan? s?ra özel ?irketlerin trenleri de yolcu ta??maya ba?layacak. Mevcut tren hatlar?n? 10 y?ll?k sürelerle kiralayacak olan özel tren ?irketleri zarar eden hatlarda çal??may? kabul ederlerse zararlar? devlet taraf?ndan kar??lanacak. Yeni düzenlemenin hayata geçmesi halinde tren raylar?nda t?pk? ?ehirleraras? otobüs firmalar? gibi özel tren firmalar? hizmet verecek. TCDD'de örgütlü Demiryol-?? Sendikas? yetkilileri, ta?eronla?man?n önünü açaca?? endi?esiyle demiryolu ta??mac?l???n?n özel sektöre aç?lmas?n? istemediklerini söylediler.
K?RALAMA YAPILACAK
2013'te ç?kar?lan Türkiye Demiryolu Ula?t?rmas?n?n Serbestle?tirilmesi Hakk?nda Kanun ile sadece TCDD'nin kulland??? devlete ait raylar özel sektörün yük ve yolcu ta??mac?l???na resmen aç?lm??t?. 7 y?l önce yay?mlanan kanunla TCDD altyap? ve ta??mac?l?k olarak bölündü, TCDD'ye ülke genelindeki tüm altyap? a?? b?rak?l?rken TCDD Ta??mac?l?k A.?.'ye 2020 y?l? sonuna kadar yolcu ta??mac?l???nda tek ba??na kamu hizmeti yükümlülü?ünü yerine getirme görevi verildi. TCDD Ta??mac?l?k A.?.'nin zararlar?n?n devlet taraf?ndan kar??lanmas?n? da öngören bu yükümlü?ü, 31 Aral?k 2020 tarihinde son bulacak. Dolay?s?yla 2021 tarihinden itibaren kamu hizmeti yükümlülü?ü hem TCDD Ta??mac?l?k hem de özel sektör arac?l???yla yerine getirilecek. Hizmet kimden al?n?rsa görev zarar? ödemesi de o ?irkete yap?lacak.
Ula?t?rma Bakanl??? Demiryolu Düzenleme Genel Müdürlü?ü, TCDD'nin yükümlülü?ünün bu y?l son bulacak olmas? nedeniyle kanunun uygulama yönetmeli?inin tasla??n? tart???lmas? için resmi internet sitesinden kamuoyuna açt?. “Demiryolu Yolcu Ta??mac?l???nda Kamu Hizmeti Yükümlülerinin Seçimi ?le Kamu Hizmeti Sözle?melerinin Düzenlenmesi, Uygulanmas? Ve Denetim Usul Ve Esaslar? Hakk?nda Yönetmelik” ismini ta??yan tasla?a göre, TCDD'nin tekelinde olan raylar ve tren yolu altyap?s? ihaleyle özel sektör firmalar?na da aç?lacak. Yolcu d???nda yük ta??mac?l??? ise halen 3-4 firma taraf?ndan TCDD ile birlikte yürütülüyor.
Taslak düzenlemenin yasala?mas? halinde, ülke genelindeki tüm tren yolu hatlar? bölgesel ve ulusal düzeyde ihaleyle özel ?irketlere aç?lacak. Tren yolu ta??mac?l??? yapmak isteyen firmalar, bölgesel ya da ulusal düzeydeki tüm hatlara tek tek ya da birlikte teklif verebilecekler. ?haleler, yüksek h?zl?, h?zl?, ana hat ve bölgesel yolcu ta??mac?l???na tek tek ya da toplu olarak hat baz?nda yap?lacak.
Zarar? kamu kar??layacak
Haz?rlanan tasar?ya göre özel sektör dilerse sadece yüksek h?zl? trenleri dilerse de bu trenlerle birlikte normal h?zdaki trenleri de birlikte i?letecek. Kârl? olmayan ancak kamu hizmetinin yerine getirilmesi için i?letilmesi ?art olan hatlar?n ihalesini alan özel sektör firmalar?n?n zararlar? kar??lanacak ve üzerine de ‘makul bir kâr' oran? verilecek. Özel sektör, yolcu ta??yaca?? tren setlerini yurtiçi ya da yurtd???ndan sat?n alabilece?i gibi dilerse kiralama da yapabilecek. (SÖZCÜ)