Türkiye ve Suudi Arabistan aras?ndaki ili?kilerinin kötüle?mesinin ard?ndan Körfez ülkesinin i? insanlar?ndan Türk mallar?na boykot ça?r?lar? gelirken; Türk ihracatç?lar? da Suudi Arabistan’da artan oranda ihracat engelleriyle kar??la?t?klar?n? belirtiyorlar.
Suudi Arabistan D??i?leri Bakan? Faysal bin Ferhan, geçti?imiz hafta Reuters haber ajans?na yapt??? aç?klamada “Türk ürünlerinin gayri resmî boykot edildi?ine ili?kin hiçbir veri yok. Türkiye ile iyi ve mükemmel ili?kilere sahibiz.” ifadelerini kullanm??t?. Ancak bugün Reuters haber ajans?n?n servis etti?i habere göre, bir süredir Türkiye’nin üretti?i hayvansal ürünlere uygulanan üstü kapal? boykot resmiyet kazand?.
“15 KASIM TAR?H?NDEN ?T?BAREN ASKIYA ALINDI?I…”
Orta Anadolu ?hracatç? Birlikleri taraf?ndan üyelerine gönderilen ve Suudi Arabistan’?n Ankara Büyükelçili?i’nden al?nan bir Nota’ya at?fta bulunan e-maile göre, Körfez ülkesi birçok hayvansal ürünün Türkiye’den ithalat?n? durdurma karar?n? geçti?imiz günlerde Türkiye’ye bildirdi.
Reuters taraf?ndan görülen e-mailde, “T.C Ticaret Bakanl??? ?hracat Genel Müdürlü?ü’nden al?nan bir yaz?da, Riyad Ticaret Mü?avirli?imizden al?nan bir e-postada, Suudi Arabistan’?n Ankara Büyükelçili?i’nden al?nan bir Nota’ya at?fla, ülkemizden k?rm?z? et ve ürünleri, beyaz et ve ürünleri, su ürünleri, yumurta ve bal ve bunlar?n ürünleri ile süt ve anne sütü alternatifi olan aromalar?n ithalat?n?n 15 Kas?m tarihinden itibaren ask?ya al?nd??? ifade edilmektedir” denildi.
TARAFLARDAN GÖRÜ? ALINAMADI
Cuma günü olmas? sebebiyle Suudi Arabistan’?n Ankara Büyükelçili?i’nden konuyla ilgili kimseye ula??lamad?.
Ticaret Bakanl??? yetkililerine haberin yaz?ld??? s?rada ula??lamad?.
Ticaret Bakan? Ruhsar Pekcan, geçti?imiz günlerde TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda boykot uygulamas?na ili?kin sorular? yan?tlarken, yap?lan görü?melerde Riyad’?n Türk mallar?na resmi bir boykot uygulanmad??? yönünde ?srarl? oldu?unu söylemi?ti.
Pekcan bas?nda yer alan ifadelerinde, “Konuyla ilgili ben muhatap bakanla defalarca görü?tüm. Özelden de resmi olarak da görü?meler yapt?k. Ancak burada resmi bir duru?lar?n?n olmad???n? her seferinde bize bildirdiler, bunun özel sektörün talepleri oldu?unu hep gündeme ta??d?lar. Biz de DTÖ üyesi olmaktan kaynaklanan hak ve hükümlülüklerimiz çerçevesinde, ticari ve ekonomik ili?kilerimizin sorunlar?n?n çözümü konusunda somut ad?mlar bekledi?imizi ilettik. Muhataplar?m?zca taraf?m?za resmi hiçbir karar?n olmad???, baz? istisnai s?k?nt?lar oldu?u dile getirildi. Biz de D??i?leri Bakanl???m?zla beraber en üst düzeyde konuyu takip ediyoruz” demi?ti.
10 AYDA YÜZDE 16 DÜ?TÜ
T?M verilerine göre, Türkiye’nin Suudi Arabistan’a ihracat? bu y?l?n ilk 10 ay?nda %16 dü?ü?le 2.23 milyar dolara geriledi. TÜ?K verilerine göre bu toplam ihracat?n yüzde 11’ini g?da ihracat? olu?turuyor.
Bölgedeki etkinlikleri aç?s?ndan rekabet içinde olan iki ülkenin hali haz?rda gergin olan ili?kileri, Suudi gazeteci Cemal Ka??kç?’n?n ?stanbul’daki Suudi konsoloslu?unda öldürülmesinin ard?ndan krize dönü?mü?tü.
?? DÜNYASI ZARAR GÖRÜYOR
Cumhurba?kan? Erdo?an ve Suudi Arabistan Kral? Salman geçen hafta bir telefon görü?mesi gerçekle?tirmi?; ?leti?im Ba?kanl??? taraf?ndan yap?lan aç?klamada, iki liderin ikili ili?kilerin geli?tirilmesi ve sorunlar?n giderilmesi için diyalog kanallar?n?n aç?k tutulmas? hususunda mutab?k kald?klar? belirtilmi?ti.
ABD’de yönetime Biden’?n geçmesinin ard?ndan iki ülkenin de tansiyonun dü?ürülmesi için sebepleri bulunuyor. Erdo?an’? daha önce sert ?ekilde ele?tiren Biden, Rus savunma sistemini alan Türkiye’ye yapt?r?m uygulanmas?n?n yan? s?ra, Suudi Arabistan ile olan ili?kilerin yeniden gözden geçirilmesi konusunda da Kongre’nin bask?s?yla kar??la?acak.
Ancak iki ülke aras?nda yak?nla?maya ili?kin bir i?aret görülmezken, Türk i? dünyas? da aylard?r bu durumdan zarar görmekte.
Suudi Arabistan’a ihracat yapan firmalardan Beypiliç’in Genel Müdürü Sait Koca, “Suudi Arabistan zaten resmen yasak olmamas?na ra?men tavuk ürünleri dahil pek çok ürünü alm?yordu. Yani ürün gümrü?e geliyordu ama… Mesela kuluçkal?k yumurta. Gümrükten dört haftada ç?kar?yor yumurtay?. O s?rada kuluçkal?k yumurtan?n de?eri s?f?ra dü?üyor. ‘Laboratuvara yollad?k, sonuçlar? bekliyoruz’ gibi bahanelerle ürünleri sokmuyorlard?” dedi ve ekledi:
“?imdi Suudi Arabistan’?n ithalat? durdurdu?u belirtiliyor. Ama zaten alm?yordu.”