Fitch Ratings taraf?ndan derecelendirilen, ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’nin de aralar?nda yer ald??? 8 büyük?ehir belediyesine ili?kin y?ll?k rapor Ocak ay?nda yay?mland?. Ülkenin kredi derecelendirme notunun 3 Aral?k 2021 tarihinde dü?ürülmesinin ard?ndan Türkiye’yi yak?n takibe alan Fitch Ratings, 8 Büyük?ehir Belediyesi’nin ülke ekonomisinden nas?l etkilenece?ini de?erlendirdi. Geçen ay ?zmir Büyük?ehir Belediyesi'ne verdi?i AAA seviyesindeki "en yüksek ulusal kredi notu"nu teyit eden uluslararas? kredi derecelendirme kurulu?u, senaryo raporunda ?zmir Büyük?ehir Belediyesi'nin dinamik ekonomisine, sa?lam bütçe performans?na ve ihtiyatl? finans yönetimine vurgu yapt?.
Ba?kan Soyer: “En yüksek kredi notuna sahibiz”
?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer, rapordaki bu gurur verici ifadelerin kas?tl? bir ?ekilde çarp?t?larak yorumlanmas?na tepki gösterdi. Fitch Ratings’ten ulusal düzeyde al?nabilecek en yüksek kredi derecelendirme notu AAA derecesine sahip olup bu notu korumaya devam ettiklerinin alt?n? çizen Soyer, “Raporda da önemle ifade edildi?i üzere Türkiye’deki büyük?ehir belediyeleri, yüksek maliyetli büyük projeleri için yerel piyasalardan ucuz ve uzun vadeli borçlanamamaktad?r. Ne yaz?k ki ?zmir Büyük?ehir Belediyesi olarak bugüne kadar ?ller Bankas?’ndan da proje finansman? deste?i sa?layamad?k. Bu yüzden borçlanmalar?m?z? yabanc? para cinsinden gerçekle?tirmek durumunday?z” diye konu?tu.
Faizi sabitleyerek riski azaltt?k
Ba?kan Soyer, Fitch Ratings raporunda da de?inildi?i üzere ilgili mevzuattaki düzenleme eksikliklerinden ötürü “euro riskini hedge” edemediklerini belirterek “Riskimizi, faizi sabitleyerek bir nebze azalt?yoruz. Ayr?ca borç geri ödeme risk hesaplar?m?z sayesinde borcun geri ödenmesi konusunda çal??t???m?z kurumlara güvence de veriyoruz. Bunu da Türkiye’de uygulayan tek belediyeyiz.” dedi.
Büyük projeler için tek çare uluslararas? finansman
2019 Mart sonunda 790 milyon euro olan toplam borcun 2021 y?l? sonunda 875 milyon euroya ç?kt???n?, ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’nin euro cinsinden borçlar?nda sadece yüzde 10,25’lik bir art?? ya?and???n? vurgulayan Ba?kan Soyer, bunun da metro, arabal? vapur, tramvay yat?r?mlar? ve ?ZSU’nun altyap? projelerinden kaynakland???n? belirtti. Soyer, “Göreve geldi?im günden bugüne euro kuru ise 2,5 kat artt?. Bu da Türk Liras? cinsinden borç yükünü art?rd?. Buca Metrosu gibi tarihi projelerimiz borç yükümüzü ?üphesiz art?racak fakat geri ödemesiz dönem ve uzun vadeli kredi yap?s? dü?ünüldü?ünde, borç geri ödeme projeksiyonlar?m?z? ve mali yap?m?z?n sa?laml???n? da göz önüne ald???m?zda, yönetilebilir durumda oldu?unu de?erlendiriyoruz. Sonuç olarak ya?anabilir bir ?ehir yaratmak için, büyük tutarl? yat?r?m yapmak istiyorsak, uluslararas? finansman sa?lamaktan ba?ka bir yol ne yaz?k ki bugün için yok” dedi.
?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer ?öyle devam etti: “Bugün itibariyle yasal borçlanma kapasitemiz de a??lmad?. Önemli bir finansal gösterge olan borcumuzun bütçemize oran? da de?erlendirildi?inde, bir y?ll?k gelirimizle toplam borcumuzu ödeyebiliyoruz.”
Sahip oldu?umuz sa?lam yap? Türkiye’de de kurulacak
?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer, “Ülke ekonomisinin iyi yönetilememesinin sorumlusu ne biziz ne de geçim derdindeki vatanda??m?z. Ama hükümetin yürüttü?ü yanl?? para politikalar?n?n maliyetini ne yaz?k ki tüm kurumlar?m?z ve halk?m?z ödüyor. Her ?eye ra?men ?zmir Büyük?ehir Belediyesi dimdik ayaktad?r. Bunu uluslararas? kurulu?lar?n bilimsel raporlar? da do?ruluyor. Sahip oldu?umuz istikrarl? mali ve finansal yap?n?n Türkiye’de de kurulaca??na inan?yoruz” ?eklinde konu?tu.
Raporda hangi ifadeler var?
Fitch Ratings taraf?ndan derecelendirilen 8 büyük?ehir belediyesi de?erlendirmelerinde kullan?lan ölçütlerin yer ald??? raporda, belediyelerin borç sürdürülebilirli?ini de?erlendirmek için en önemli ölçütün geri ödeme oran? oldu?u vurguland?. ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’nin 5 kat?n oldukça alt?nda daha kuvvetli geri ödeme ve daha güçlü faaliyet bakiyelerinden kaynaklanan sa?lam bir cari borç servisi kar??lama kapasitesi sayesinde AAA kategorisinde bir borç sürdürülebilirli?ine sahip oldu?u raporda belirtildi.
?zmir’in toplam borcunun yüzde 82,1'inin euro cinsinden oldu?unu belirten Fitch Ratings; uzun borç vadesi, 7.2 y?ll?k a??rl?kl? ortalama vade ve tam amortisman profili sayesinde döviz riskinin hafifletildi?ini ifade etti. Ayr?ca Fitch Ratings, ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’nin borçlar?n?n yüzde 87,9’unun sabit faizli oldu?unu ve bu durumun da ?zmir’in faiz oran? riskini azaltt???n?n da alt?n? çizdi.
Raporda sermaye giderlerinin ?zmir’in toplam harcamalar?n?n yüzde 54'ünü olu?turdu?u ve bu sermaye giderlerinin büyük k?sm?n?n metro hatlar?n?n in?aat?n? içerdi?i de belirtildi.
Fitch Ratings raporunda ?zmir’in, Türkiye’nin vergi ödeme sistemine net katk?da bulunan Büyük?ehir Belediyesi oldu?u, ancak ald??? paylar?n di?er büyük?ehir belediyelerinden dü?ük oldu?u ifade edildi.
Raporda d?? borçlanma yapmak için Türkiye Hazinesi’nden al?nmas? gereken s?k? bir onay sürecinin oldu?u vurguland?. Mevzuattan kaynaklanan düzenleme eksiklikleri nedeniyle tüm büyük?ehir belediyelerinin döviz cinsinden borçlanmalar?nda risklerden korunamad??? ayr?ca ifade edildi.
Türkiye’deki belediyelerin borç ve likidite yönetimi, korunmayan döviz riski, daha k?sa borç vade profilleri ve büyük bir k?sm? korumas?z de?i?ken faiz oranl? borç gibi önemli risklerle kar?? kar??ya oldu?undan da söz edilen raporda; Büyük?ehir Belediyelerinin büyük kamu yat?r?m projelerine uygun maliyetli ve uzun vadeli finansman sa?layamad??? ve söz konusu durumun da Büyük?ehir Belediyelerini uluslararas? finans ve sermaye piyasalar?ndan yararlanmaya yönlendirdi?i vurguland?.
?ller Bankas?’n?n Türkiye’deki belediyelerin kredi bankas? olarak an?ld???n?, belediyelerin finansman sa?lamak istedi?i projeyi bu kurumun onaylamas? gerekti?ini de ifade eden derecelendirme kurulu?u Fitch, ?ller Bankas?’n?n k?s?tl? sermayesi nedeniyle metro hatt? in?aat? gibi sermaye yo?un projeler için finansman deste?inin s?n?rl? oldu?unu belirtti.