Yaz?l? bir aç?klama yapan TBMM Çevre Komisyonu Üyesi ve CHP Sözcüsü ?zmir Milletvekili Murat Bakan, yakla??k 4 y?ld?r kaz? çal??malar? duran Kyme Antik Kenti’ni koruma çabalar?n?n imzans?z hale geldi?ini, ?zmir 2 Numaral? Kültür Varl?klar?n? Koruma Bölge Kurulu’nun 28 Mart 2019 tarihli 11049 say?l? karar? ile liman?n biti?i?indeki antik kentin statüsünün 1. derece arkeolojik S?T alan? olmaktan 3. dereceye dü?ürüldü?ünü aktard?. Al?nan kurul karar?n?n, Nemrut Körfezi’nde faaliyet gösteren Nemport A.?.’nin limandaki kapasitesini art?rabilmesi amac?yla al?nd??? iddialar?n? hat?rlatan CHP'li Bakan, söz konusu ?irketin projesi için Çevresel Etki De?erlendirme (ÇED) Süreci’nin ba?lad???n?, mevcut limanda ihtiyaç dahilinde bir geni?letme çal??mas? ve buna ili?kin haz?rlanan ÇED raporu olarak görünen projenin standart prosedürünün tamamland???n? söyledi.
TBMM Çevre Komisyonu Üyesi ve CHP Sözcüsü ?zmir Milletvekili Murat Bakan, Kültür ve Turizm Bakan? Mehmet Nuri Ersoy'un yan?tlamas? istemiyle verdi?i soru önergesiyle konuyu meclis gündemine de ta??d?. ?zmir'in tarihiyle, do?as?yla, kültürüyle ve özellikleriyle e?siz bir kent oldu?unu vurgulayan Bakan, "Ayn? zamanda ?zmir bir liman kenti... Her zaman denizcili?in ve limanlar?m?z?n geli?mesini arzu etmi?, bu do?rultuda taleplerimiz ve giri?imlerimiz olmu?tur. Ancak bunun, kentin tarihinin ve kültürünün yok edilmeden yap?lmas? önceli?imizdir. Koruma durumu birinci derece arkeolojik S?T alan? olan bölgenin, üçüncü dereceye dü?ürülmesinin nedeni aç?klanmal?d?r. E?er iddialar do?ru ise; tarihi MÖ 2000’lere dayanan, tarihinin gün yüzüne ç?kar?lmas? için y?llarca arkeolojik kaz? çal??malar?n?n yap?ld??? Kyme antik kentinin bir projeye kurban edilmesi kabul edilemezdir. Alia?a liman?nda bir revizeye ihtiyaç varsa bu tarihsel ve kültürel miraslar?m?z? yok ederek yap?lmamal?, ba?ka bir yol bulunmal?d?r. ?zmir’in tarihi ve kültürel de?erlerinin ortaya ç?kar?lmas?n?, insanl???n ortak kültürel miras? olan Kyme antik kentinin bir yandan kaz?lar?n?n devam etmesini bir yandan korunmas?n? bir yandan da ?zmir turizmine katk?s?n?n sa?lanmas?n? talep ederken Bakanl?k’?n buray? yok edecek kararlara arac?l?k etmesi çok üzücüdür” diye konu?tu.
CHP'li Murat Bakan'?n önergede yöneltti?i sorular ?öyle:
– Yakla??k 40 y?ld?r koruma durumu 1. derece arkeolojik sit alan? olan bölgenin, 28.03.2019 tarihli 11049 say?l? kurul karar? ile 1. dereceden 3. dereceye dü?ürülmesinin sebebi nedir?
– Al?nan kurul karar?n?n; Nemrut Körfezi’nde faaliyet gösteren Nemport A.?.’nin limandaki kapasitesini art?rabilmesi amac?yla haz?rlad??? proje kapsam?nda oldu?u iddialar?na dair aç?klaman?z nedir?
– Koruma durumu de?i?ikli?inin söz konusu ?irketin projesiyle bir ilgisi varsa, 1. derece arkeolojik sit alan? olan bölgenin 3. dereceye dü?ürülmesi karar? hangi hukuki temele dayand?r?larak al?nm??t?r?
– Kyme antik kentinin kaz?lar?n?n durdurulmas?n?n ve devam etmemesinin sebebi nedir? Kaz?lar?n devam etmesi için hangi somut ad?mlar at?lmakta hangi çal??malar planlanmakta ve/veya yürütülmektedir?
– Hem ?zmir’in tarihi ve kültürel de?erlerini ortaya ç?karmak hem de insanl???n ortak kültürel miras? olan Kyme antik kentinin korunmas? ve ?zmir turizmine katk?da bulunmas? için hangi çal??malar yürütülmektedir ve/veya yürütülecektir?
KYME ANT?K KENT?’N?N TAR?H?
?zmir’den Bergama’ya giden yolun sol taraf?nda, Alia?a ?lçesi’nin 6 km güneyinde yer alan Kyme antik kenti, MÖ 2000’in sonlar?nda, Çandarl? Körfezi’nin güney k?sm?nda derin bir koy içinde, Hellas’?n kuzeyinden gelen halklarca kurulmu?tur. ?ki nehirle s?n?rlanm?? iki tepe üzerine in?a edilmi? olan kent, denizdeki güçlü konumu, hinterlant?ndaki verimli ovan?n varl???yla özellikle ?arapç?l?k, zeytin, üzüm, bu?day ve zeytin ile seramik alanlar?nda çok önemli geli?meler göstermi?, oldukça k?sa bir süre içinde ‘Aiolis kentlerinin en önemlisi ve en büyü?ü’ durumuna gelmi?tir. Kyme’de yap?lan kaz?larda; tap?nak, portikli ev, antik tiyatro ve liman ortaya ç?kar?lm??, nekropol (geç antik dönem oda mezarlar?) ve Arkaik Dönem’e ait heykeller bulunmu?tur.