Meteoroloji Genel Müdürlü?ü verilerine göre Türkiye'de 2023 eylül ay? ortalama s?cakl??? 22,4 derece ile 1991-2020 normallerinin 1,5 derece, ekim ay? ortalama s?cakl??? 17,1 derece ile normallerin 1,5 derece üzerinde ölçüldü. Kas?m ay? ortalama s?cakl??? ise 12,5 derece ile normallerinin 3,2 derece, aral?k ay? ortalama s?cakl??? da 8,3 derece ile normallerinin 3,5 derece üzerinde gerçekle?ti. Son y?llarda k?? aylar?ndaki s?cakl?k de?i?imi, sivrisinek rahats?zl???n?n 12 ay sürmesine yol açt?.
'YILDA 25 NES?L VERMEYE BA?LADI'
AÜ Fen Fakültesi Ö?retim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Çetin, meteorolojik verilere göre son y?llarda özellikle k?? aylar?ndaki s?cakl?k art???n?n, sinek popülasyonunun ço?almas?na neden oldu?unu dile getirdi. Türkiye'de yayg?n görünen culeks sinek türünün 1980'lerde y?lda 22 nesil verirken, son y?llarda 24-25 nesil vermeye ba?lad???n?n alt?n? çizen Prof. Dr. Çetin, "Nesil say?s?n?n artmas? popülasyonun artmas?na, hastal?k riskinin ço?almas?na sebep oluyor" dedi.
Türkiye'de yakla??k 60 sivrisinek türü bulundu?unu anlatan Prof. Dr. Çetin, "Culeks, anopheles cinsi s?tmay? ta??yan sivrisinek türleri, k?? uykusunu eri?kin halde bina içlerinde, ah?rlarda, foseptik çukurlar? gibi noktalarda saklanarak geçiriyordu. Mevsim s?cakl?klar? özellikle Akdeniz ve Ege k?y?lar?nda normalin üzerinde oldu?u için birçok tür k?? uykusuna yatmad?. ?u anda bu türler eri?kin halde sald?rmaya ve kan emmeye devam ediyor. Belediyeler ile yapt???m?z görü?melerde k?? aylar?nda sivrisinek ?ikayetlerinde art?? görülüyor" diye konu?tu.
'KANALLAR, KÜÇÜK HAVUZLAR KULLANILMAYAN OTOMOB?L LAST?KLER? S?NEKLER?N G?ZLENME YER?'
Prof. Dr. Çetin, s?cakl?k art???n?n, sinek geli?im sürelerini k?saltt???n?, h?zl? üremelerine neden oldu?unu ve popülasyonlar?n? art?rd???n? söyledi. Yerel yönetimlerin seçim sonras? nisan ay? itibar?yla yo?un ilaçlama uygulamas? yapmas? gerekti?ini vurgulayan Prof. Dr. Çetin, ?unlar? söyledi:
"Aksi halde yaz aylar? sivrisinek nedeniyle s?k?nt?l? geçecektir. Mevsim de?i?kenli?i, ya??? düzensizli?ini ortaya ç?kard?. Normal ilaçlama yap?lsa da ya???lar?n düzensizli?i nedeniyle biriken bina çevresindeki kanallar, küçük havuzlar, kullan?lmayan otomobil lastikleri gibi bölgelerde su birikmeleri artt?. Havalar?n s?cak seyretmesi nedeniyle bu alanlar sineklerin gizlenme yeri olmaya ba?lad?. Bu alanlar kontrol edilmezse büyük problemle kar?? kar??ya kalaca??z. ?klim de?i?ikli?i etkileriyle ya??yoruz."
'GELECEK YILLAR S?NE??N TA?IDI?I HASTALIKLARLA KAR?ILA?MA OLASILI?I ARTIYOR'
Son y?llarda, dünyada yap?lan çal??malarda özellikle k?? dönemlerinde s?tmay? ta??yan sinekler uyu?uk hale geçmedi?inden sald?rmaya ve kan emmeye devam etti?i için hastal?k bula?t?rd??? bulgular?n?n varl???ndan bahseden Prof. Dr. Çetin, ?öyle konu?tu:
"Normal ko?ullarda sivrisineklerin k?? uykusunda olmas? gerekti?i dönemlerde s?tma gibi sivrisinek kaynakl? sar? humma, zika gibi hastal?klar?n görülmemesi gerekiyor. Ülkemiz ekolojik, iklimsel olarak birçok sivrisinek türüne uygun habitat oldu?u için k?? aylar?nda da sivrisinek mücadelesinin devam etmesi gerekiyor. ?laçlama yap?lan noktalar ani ya???larla y?kan?p gitti?inde ilac?n etkisi kalmayabiliyor. Bu nedenle düzenli kontrole devam edilmesi laz?m. Sar? humma, zika gibi hastal?klar? ta??yan Asya kaplan türü sivrisinek türünün Türkiye'de yay?l?? göstermesi gelecek y?llarda bu tür sine?in ta??d??? hastal?klarla kar??la?ma olas?l???m?z? art?r?yor."
VATANDA?LARA 'SU B?R?K?NT?S?' UYARISI
Sivrisineklere kar?? vatanda?lara uyar?da bulunan Prof. Dr. Çetin, "Vatanda?lar?m?za önemli rol dü?üyor. Bu sivrisinek, foseptik çukuru, rögar gibi sadece kirli, kötü ortamlarda ya?am?yor. Konutlar?n içerisinde, etraf?nda küçük su birikintileri, kovalarda biriken suda geli?ti?i için vatanda?lar?m?z? uyarmal?y?z. Konutlar?n etraf?nda su birikmemesi gerekiyor. Balkon y?kamak için kovada biriken suyun içerisinde sivrisinek geli?ebilir. Vatanda?lar?m?z bu bilince sahip olmal?. Bu hususlar dikkate al?nmazsa gelecek bahar ve yaz aylar?nda ciddi sivrisinek riskiyle kar?? kar??ya kalabiliriz" dedi.