Sigara ve alkolde ÖTV tutar? yasa gere?i her alt? ayda bir Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) kadar art?r?l?yor. Temmuzdan bu yana yüzde 14 artan ÜFE'nin y?l?n son alt? ay?n? en az yüzde 16 art??la tamamlamas? bekleniyor. KDV oran?n?n yüzde 2 art?r?larak yüzde 20 yap?lmas?n?n ard?ndan 5 lira zamlanan sigaralar y?lba??ndan itibaren gelecek otomatik art??la birlikte en az 52 liraya sat?lmak zorunda.
3 AYRI VERG? BULUNUYOR
Habertürk'teki habere göre, sigaradan 3 ayr? vergi var. Öncelikle dal ba??na ?u anda 1,1114 lira (Paket ba??na 22,22 lira) olan asgari maktu vergi var. Bir de paket ba??na 1,1043 lira al?nan maktu vergi var. Ayr?ca yüzde 63'lik de nispi vergi tutar? bulunuyor.
Temmuz ay?ndan bu yana 6 ayl?k ÜFE'nin aral?k ay?nda en az yüzde 16'y? bulmas? bekleniyor. Böylece paket ba??na asgari maktu 25,78 liraya maktu vergi ise 1,28 liraya yükselecek. Yani bir paket sigaradan al?nan ÖTV en az 27 lira 6 kuru? olacak. Ancak sigaran?n vergisinde bir ?art daha var bu rakam?n sat?? fiyat?n?n yüzde 63'ünden daha az olmamas? gerekiyor. Böylece sigaradan al?nacak ÖTV 42,96 lira olacak. Bir de yüzde 20'ye yükselen KDV'yi dikkate almal?y?z. Bu durumda ise 1 paket sigaran?n en az 51,5 liraya sat?lmas? gerekiyor. Piyasada ?u anda en ucuz sigara 45 liraya sat?l?yor. Tabi sigara maliyetlerini bu hesaba ekledi?imizde fiyat?n 60-65 liray? a?mas? normal gibi duruyor. Bu art?? ise özellikle dü?ük gelir grubunu kaçak alkol ve sigara tüketmeye itiyor.
70 M?LYAR L?RALIK VERG? KAYBI
Geçti?imiz haziran ay?nda tütün ?irketleri ortak bir aç?klama yaparak Türkiye’deki sigara pazar?n?n yüzde 28’inin kaçak oldu?unu aç?klam??t?. Bu kaçak oran?na göre devletin vergi kayb?n?n ise 70 milyar liraya ula?t??? tahmin ediliyor.
Yine sigara üreticilerine göre, sigara fiyatlar?ndaki vergi ve maliyet kaynakl? ya?anan art??lar?n bu kay?p kaça?? art?r?c? bir etkiye sahip. Sigaradaki vergi yükü yüzde 82.5 seviyesinde. Vergideki tüm de?i?iklikler, hem kay?p-kaça?a hem de tüketiciye do?rudan yans?yan bir etkiye sahip. ??in bir de enflasyon taraf? var. Tütün ürünlerinin enflasyona etkisinin yüzde 3.5 seviyesinde oldu?u hesaplan?yor.
GEL?R DÜZEY? DÜ?ÜK KES?M? ÇOK ETK?L?YOR
Sigarada vergi oran?n?n yüzde 82.5 olmas?n?n yan? s?ra vergi sistemi nedeniyle üreticiler 1 liral?k bir maliyet art???n? 7.5 liral?k fiyat art??? ile telafi etmek zorunda. Di?er önemli sorun ise yukar?da bahsetti?imiz ÖTV art??lar? ile vergi rakam?n?n sürekli artmas?.
Sahte ve kaçak tütüne yönelenler genelde orta ve alt segment kullan?c?lar. Dolay?s?yla fiyat maktu ve asgari maktu ile artt??? zaman bu kesim etkileniyor. Yani maktu ve asgari maktudaki art???n dü?ük fiyatl? ürünler üzerindeki etkisi, pahal? sigaralara göre daha fazla. Fiyat art??lar? ile nispeten fiyat? ucuz sigaralar çok fazla pahal? olaca?? için, bu art?? asl?nda al?m gücü dü?ük kesimin cebine dokunuyor. Vergi art??lar? nedeniyle art?r?lmak zorunda olan sigara fiyatlar?n?n enflasyona etkisi de ayr? sorun.