?zmir Büyük?ehir Belediyesi taraf?ndan “Gelece?in Türkiyesi’ni in?a ediyoruz” slogan?yla ?ubat 2023’te ?zmir’de düzenlenecek ?kinci Yüzy?l?n ?ktisat Kongresi haz?rl?k çal??malar? kapsam?nda yap?lan son payda? bulu?mas?n?n ard?ndan sonuç bildirgesi aç?kland?. ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer, sanayi, ticaret ve esnaf odalar?n?n temsilcilerinin kat?ld??? Swissotel Büyük Efes’teki toplant?n?n ard?ndan 25 maddelik deklarasyonu kamuoyu ile payla?t?.
Kararlar ortak al?nd?
Ba?kan Soyer, kat?l?mc?lara te?ekkür ederek “Bu kararlar?n Türkiye'nin gelece?ine ???k tutmas?n? diliyorum. Türkiye'nin gelecek yüz y?l?nda ortaya ç?kacak sorunlar?n konu?uldu?u ve ortak ak?lla çözüm arand??? verimli bir toplant? yapt?k” diye konu?tu.
?kinci Yüzy?l?n ?ktisat Kongresi'nin Sanayici, Tüccar ve Esnaf Bulu?mas? deklarasyonu birinci taslak metni ?u ?ekilde olu?tu:
Bizler, Türkiye'nin farkl? bölgelerinde faaliyetlerini sürdüren sivil toplum örgütleri ve meslek kurulu?lar?n?n temsilcileri olarak ?kinci Yüzy?l?n ?ktisat Kongresi'nin Sanayici, Tüccar ve Esnaf Bulu?mas? için ?zmir’de bir araya geldik.
Pandeminin hemen ard?ndan, dijitalle?menin giderek h?zland???, birçok mesle?in ortadan kalkt???, yeni meslek alanlar?n?n do?du?u ve dünyan?n iklim kriziyle yüzle?ti?i ça??m?zda sanayi ve ticaret hayat? yeniden yap?lan?yor. Hayat?n içinden süzülen her yeni bilgi, do?ru bildiklerimizi yeniden tan?ml?yor.
?kinci Yüzy?l?n ?ktisat Kongresi haz?rl?k toplant?s?nda, uluslararas? alandaki sayg?nl???n?n daha da büyüdü?ü, do?ayla uyumlu, de?i?ime aç?k, refah?n büyüdü?ü ve adilce payla??ld???, ortak ak?l ve uzla?? temelinde bir Türkiye özlemimizi tarif eden kararlar ald?k.
Bu kararlar, 23 A?ustos 2022 ve 5 Ekim 2022’de yap?lan ön toplant?lara kat?lan sanayi, tüccar ve esnaf örgütlerinin önerileri do?rultusunda ?ekillenmi?tir.
Al?nan kararlar kongrenin dört uzman masas? ve di?er payda?lar?n da görü?leri al?nd?ktan sonra, ?ubat 2023’te ?zmir’de gerçekle?ecek ?kinci Yüzy?l?n ?ktisat Kongresi’nin gündemine sunulacakt?r.
?lkeler
1. Demokrasi sadece ticaret ve sanayideki geli?menin de?il, ayn? zamanda refah?n adil bir ?ekilde da??lmas?n? sa?layan temel unsurdur.
2. ?ktisad?n sa?l?kl? bir ?ekilde geli?imi için her türden ayr?mc?l??? reddeden toplumsal cinsiyet e?itli?inin tesis edilmesi esast?r. Gelece?in Türkiyesi’nin in?as?nda kad?nlar?n karar mekanizmalar?ndan ba?lamak üzere e?it inisiyatif ve sorumluluk alabilmesinin önündeki tüm engeller kald?r?lacakt?r.
3. Gelece?in Türkiyesi’nin toplumsal ve ekonomik düzeni dünya genelindeki yap?sal de?i?imin kavranmas? üzerinde in?a edilecektir. Bu kavray??, tüm dünyay? etkileyen ekolojik, politik, sosyolojik, kültürel, teknolojik ve demografik geli?melerin idrakiyle mümkündür.
4. Sanayi ve ticarette yaln?zca büyüme odakl? bir iktisadi model kabul edilemez. Sürdürülebilir bir ekonomik model in?a edilmelidir. Gelece?in Türkiyesi’nin iktisat politikas? toplumun tüm moral ve ekonomik de?erlerini geli?tiren bir kültürel yenilenme hamlesidir.
5. Gelece?in iktisad?n?n kendili?inden, günlük ve popülist siyasi kararlarla geli?mesi beklenemez. Türkiye’nin ikinci yüzy?l?n?n sanayi ve ticaret ko?ullar?n?n daha iyi olmas? için sistematik ve uzun vadeli bir iktisat politikas? in?a edilecektir. Güçlü bir kavray?? içinde uygulanan tüm eylemlerin sonuçlar? ölçülecek ve yaratt??? etkiler düzenli olarak izlenecektir.
6. ?ktisadi planlama kültürü, do?as? gere?i bütüncül, kapsay?c? ve stratejik olmal?d?r. Gelece?in sanayi ve ticaret politikas? sosyal, siyasal, ekonomik ve ekolojik olmak üzere birbiriyle ili?kili dört ana reform üzerinde yükselecektir.
7. ?nsan türünün yerküre ve atmosfer üzerinde b?rakt??? ayak izi, parças? oldu?umuz ekosistemin kendini yenileme e?i?ini ileri derecede a?m??t?r. ?klim krizi de bunun sonuçlar?ndan biridir. Do?an?n ekolojik döngüleri ve insan türünün ekonomik düzeni aras?ndaki bu mütekabiliyet d??? ko?ullar, bizatihi insan da dahil tüm canl?lar?n gelece?ini tehdit etmektedir. Gelece?in Türkiyesi, ekoloji ve ekonomi aras?nda ayr?lmaz bir ili?ki oldu?unu kabul eden yeni bir iktisadi yakla??m üzerinde in?a edilecek, ticaret ve sanayi politikalar?n?n bu yönde geli?imi sa?lanacakt?r.
8. Tüm dünyada, dengesiz büyümenin yerelde ve küresel ölçekte sürdürülemez oldu?u anla??lm?? ve bu iktisat anlay???n?n sonuna gelinmi?tir. Ticaret ve sanayi, kontrolsüz sermaye modeli yerine çal??anlar?n, ekonomik aktörlerin, payda?lar?n, toplumun ve nihayet do?an?n da mutlulu?unu esas alan duyarl? bir anlay??a evrilmek zorundad?r.
9. Sanayi ve ticaretin istikrarl? geli?imi için yeni bir sosyal mutabakat kurulmas? esast?r. Bu mutabakat, kültürel farkl?l?klar?n ve yenilikçili?in iktisad?n temel girdilerinden biri kabul edilmesiyle olu?acakt?r.
10. Gelece?in Türkiyesi’nin iktisad?, teknolojiyi sadece tüketen de?il, ayn? zamanda üreten ve kullanan bir ruha sahip olacakt?r.
11. Kurumsal, bireysel ve i?birliklerine dayal? giri?imcili?in geli?mesi için “ekonomik demokrasinin” gerektirdi?i ortam sa?lanacakt?r.
12.Ölçekten ba??ms?z olarak Türkiye’deki sanayici, tüccar, esnaf ve giri?imciler ülke ekonomisi için de?erli aktörlerdir. Esnaf, sanatkar ve KOB?’lerin korunmas?na yönelik tedbirler güçlendirilecektir.
13.Kamu, temel stratejiyi belirleyen, kurallar? koyan, denetleyen, yat?r?m ortam?n? kolayla?t?ran, geli?tiren ve gerekti?inde payda? olan bir rol oynayacak ve bu sayede sektörlere yap?c? yön verme i?levi kolayla?acakt?r. Kamunun bu i?levleri tam ?effafl?k, hesap verebilirlik ve kat?l?mc?l?k ilkeleriyle gerçekle?ecektir.
14.Teknolojinin kendi ahlak? ve normlar?n?n insan yarat?c?l??? üzerindeki dayatmas? kabul edilemez. Teknolojinin insan üzerindeki olumsuz etkilerinin bertaraf edilmesi için Teknoloji Eti?i Kurulu olu?turulacakt?r.
15.Teknolojinin dönü?ümü için entelektüel sermayenin geli?mesi esast?r. Kamuya aç?k bilgiye eri?im temel insan hakk? kabul edilecektir. Entelektüel insan sermayesinin, temel bilimlerin ve ara?t?rma çal??malar?n?n geli?mesine yönelik her türlü kaynak art?r?lacakt?r.
16.Bölgeler aras? geli?mi?lik farklar?n? giderecek s?nai ve ticari yat?r?mlar te?vik edilecektir. Bölgelerin co?rafi karakterine ve ekonomik potansiyeline uygun sektörel kümelenmeye imkân veren bölgesel kalk?nma politikalar? geli?tirilecektir.
17.Sektörlerin enerji ihtiyac?n?n karbon sal?m?na neden olmayan do?ayla uyumlu kaynaklardan sa?lanmas? esast?r. Türkiye’nin sanayi ve ticaret dünyas? karbon nötr dünya hedefine hizmet edecektir.
18.Ülkenin uluslararas? teknolojik geli?ime uygun, stratejik önemi haiz sektörlerinin mukayeseli üstünlük, evrensel rekabet gücü ve katma de?eri yüksek üretimini sa?layan sektörel geli?me planlar? olu?turulacakt?r.
19.?ktisadi geli?im için sektörler aras? entegrasyon zorunludur. Yerel, ulusal ve küresel ekonomik dinamikler ile sektörler aras?ndaki sinerjinin ço?almas? te?vik edilecek, sektörler aras? uyum planlar? geli?tirilecektir.
20.Gelece?in Türkiyesi’nde do?rusal ekonomi anlay??? terk edilerek döngüsel ekonomi hanelerden makro üretim alanlar?na kadar geli?tirilecek sektörel ve endüstriyel simbiyoz her ölçekte geli?tirilecektir. Böylelikle hammadde tedarik zincirleri güçlendirilecek ve k?salt?lacakt?r.
21.Gelece?in Türkiyesi’nde ülkemizin yeni kalk?nma anlay???n? gerçekle?tirebilmesi için 21. Yüzy?l’da uygun yetkinlikler ve becerileri önceliklendiren teknik bilginin yan? s?ra insan?n biyolojik yetkinli?ini toplumsal de?ere dönü?türen, yarat?c?l??? ve müte?ebbis ruhu te?vik eden, problem çözme, dijital yetkinlikler, yabanc? dil, sosyo-duygusal becerilerini kazand?ran bir ya?ayarak ö?renmeyi esas alan e?itim anlay??? benimsenecektir.
22.Dü?ünce ve bilgi üretimi ekonomik bir de?erdir. Gelece?in Türkiyesi’nde fiziki sermayeye dayal? sektörler kadar be?eri sermayeye dayal? sektörler de desteklenecektir. Bunun için hayal gücü ve meslek aras?ndaki uyumu güçlendiren tedbirler al?nacak, katma de?erli ve inovatif üretim te?vik edilecek, giri?imcili?in önü aç?lacak, yetenek yönetimi ve ustala?ma sistemine öncelik verilecektir.
23.De?i?im, iktisad?n kaç?n?lmaz temel dinamiklerinden biridir. Gelece?in Türkiyesi, yeni meslek alanlar?n?n geli?imi için sürekli ö?renen evrensel bir kuluçka merkezi olarak in?a edilecektir.
24.Gelece?in ekonomisi ve i? dünyas? e?itimde, istihdamda ve hayat?n her alan?nda gençlere f?rsat e?itli?i sa?lanmadan in?a edilemez. Gençlerin gelece?in en iyi temsilcileri olduklar? bilinciyle, yenilikleri yak?ndan izleyen, ya?am boyu ö?renen, teknolojiyi üreten ve geli?tiren vizyoner ve etki yaratabilen nesillerin olu?mas? desteklenecektir.
25.Türkiye sanayisinde girdi temininde yerel ve bölgesel ara ürün üretimi sa?layan zincirler güçlendirilecektir. Bu do?rultuda ticaret ve sanayide yenilikçilik, yarat?c?l?k ve tasar?m kabiliyeti geli?tirilecektir.