Sa?l?k Bakanl???, Strep-A ilgili kamuoyundaki soru i?aretlerinin giderilmesi amac?yla toplumu bilgilendirmeye yönelik yeni bir duyuru yay?mlad?.
Halk Sa?l??? Genel Müdürlü?ünce yay?mlanan bilgilendirmede beta hastal???, nas?l bula?t???, belirtileri, tedavisi ve hangi durumlar?n acil oldu?una ili?kin tüm detaylara yer verildi.
Buna göre, toplumda “beta” olarak bilinen “A grubu beta-hemolitik streptokoklar” bo?az, burun ve ciltte ya?ayan bakteriler, büyük bölümü bo?az iltihab? ya da ciltte enfeksiyon ?eklinde görülen, k?smen hafif seyreden bakterilerin sebep oldu?u enfeksiyon, k?z?l hastal???, ate?, bo?az a?r?s? ve döküntüyle seyrediyor. Halihaz?rda bu bakteri enfeksiyonunu önleyen bir a?? bulunmuyor.
“NAD?REN HAYAT? TEHL?KE YARATIYOR”
Strep-A, nadiren ciddi ve hayat? tehdit eden enfeksiyonlara neden olabiliyor. Bu durum, bakterinin kan, kas veya akci?er dokusuna girmesiyle ortaya ç?k?yor. Geçirilmi? viral enfeksiyonlar, ciddi, hayat? tehdit edici streptokok enfeksiyonlara yatk?nl??? art?r?yor.
Bilgilendirmede, Strep-A konusunda baz? ülkelerde hayat? tehdit edici vaka say?lar?nda 2022 itibar?yla belirgin art?? bildirildi?i, özellikle eylül ay?ndan itibaren ?ngiltere, ?rlanda, Fransa, Hollanda, Almanya ve di?er Avrupa ülkelerinden vaka bildirimleri yap?ld??? aktar?larak, “Dünya genelinde ise Avustralya, Yeni Zelanda’dan da artm?? vaka bildirimleri bulunmaktad?r. Özellikle ?ngiltere ve Hollanda’dan ölümle sonuçlanan vakalar da bildirilmi?tir. Ülkemizden de az say?da vaka bildirimi yap?lm??t?r.” ifadesine yer verildi.
“BULA?TIRICILIK 24 SAATTE SONA ER?YOR”
Yap?lan bilgilendirmeye göre, Strep-A, hasta ki?ilerin öksürme ve hap??rmas?yla yay?lan damlac?klara do?rudan maruz kalmakla veya mikrobun yay?ld??? yüzeylere dokunduktan sonra elleri y?kamadan a??z, burun veya göz temas?yla bula?abiliyor.
Ayr?ca, derideki enfekte yaralara do?rudan temasla da hastal???n bula?ma ihtimali bulunuyor.
Hasta olan ki?ilerde antibiyotik tedavisinin 24 saatinden sonra bula?t?r?c?l?k sona eriyor.
AN? ATE? VE BO?AZ A?RISI
Hastal???n ana belirtileri aras?nda ani ba?layan ate?, ani ba?layan bo?az a?r?s?, boyun lenf bezlerinde büyüme ve a?r?, ba? a?r?s?, halsizlik bulunuyor. Baz? vakalarda mide bulant?s?, kar?n a?r?s?, kusma, vücutta yayg?n döküntü, k?zar?kl?k da görülebiliyor.
Burun ak?nt?s?, öksürük, so?uk alg?nl??? bulgular? olan ki?ilerde A grubu beta-hemolitik streptokok enfeksiyonunun olma olas?l???n?n çok daha dü?ük oldu?u belirtiliyor.
ERKEN TE?H?S ÖNEML?
Strep-A’n?n tedavisine enfeksiyon ilerlemeden, erken dönemde ba?lanmas? hastal???n a??r tablo olu?turma riskini önlemede büyük önem ta??yor.
Hastal?k tan?s?nda doktorun önerdi?i antibiyotik tedavisiyle tam iyile?me sa?lan?yor ve böylelikle olas? kötü sonuçlar?n önüne geçiliyor. Bu nedenle antibiyoti?in mutlaka hekimin önerdi?i ?ekilde ve sürede kullan?lmas? öneriliyor.
A grubu beta-hemolitik streptokok bo?az enfeksiyonu olan ki?ilerin antibiyotik tedavisinin 24’üncü saati tamamlanana kadar i?e, okula veya kre?e gitmemesi gerekiyor.
“HANG? DURUMDA DOKTORA BA?VURULMALI”
Ailelerin Strep-A enfeksiyonunun geli?imini önlemek ve kontrol alt?na almak için baz? belirtileri dikkate almas? önem ta??yor.
Buna göre, çocukta ani ba?layan ate? ve bo?az a?r?s? varsa ancak viral enfeksiyonu dü?ündürecek hap??r?k, öksürük ve burun ak?nt?s? gibi ?ikayetleri bulunmuyorsa, a?r? kesici ve ate? dü?ürücüye kar??n ate?i dü?müyor ve kötüye gidiyorsa, normalden az besleniyor, s?v? alm?yorsa, vücudunda yay?lan k?zar?kl?k ve döküntüler olu?uyorsa aile hekimine ve hastaneye ba?vurulmas? gerekiyor.
Ayr?ca 38 derece ve üzerinde ate?i olan 3 ay?n alt?ndaki bebekler ile 39 veya daha yüksek ate?i olan 3 aydan büyük bebeklerin de mutlaka doktora götürülmesi öneriliyor.
“112’Y? ARAYIN”
?ayet çocuklarda h?r?lt?l? soluma, nefes al?rken karn?n?n kaburgalar?n?n alt?ndan içeriye do?ru çökmesi gibi belirtilerle görülen nefes almakta zorlanma, nefes almada duraklama, h?zla yay?lan yayg?n vücut döküntüleri, cilt, dil veya dudaklarda morarma, deride solgunluk veya so?uk-nemli hissetme, kas?lma-bay?lma gibi nöbetler ve uyanmama gibi durumlar söz konusuysa hemen 112 Acil Ça?r? Merkezi’nin aranmas? veya en yak?n acil servise ba?vurulmas? gerekiyor.
Strep-A enfeksiyonunu en iyi önleme yolu ellerin s?kl?kla sabun ve suyla y?kanmas?. Ayr?ca tabak, bardak, çatal, çama??r, havlu gibi ki?isel e?yalar?n ortak kullan?lmamas?, öksürürken veya hap??r?rken a??z ve burnun bir mendille kapat?lmas? da hastal??? önlenme yollar? aras?nda s?ralan?yor.
Bunun yan?nda ailelere, çocuklar?n?n a?? takvimini ve a??lar?n? kontrol etmeleri, eksik a??lar? varsa en k?sa sürede aile hekimine ba?vurmalar? öneriliyor. Büyük çocuklar ve altta yatan hastal??? bulunan yeti?kinler için de a??lar bulunuyor. Bununla ilgili de aile hekimlerinden bilgi al?nabiliyor.