Bakan Koca’n?n konu?mas?ndan öne ç?kanlar ?öyle:
*Türkiye koronavirüsü ile mücadelesinde ilk dönemi tamamlam??t?r.
*Dünyada salg?n?n h?z? kesilebilmi? de?il. Türkiye’de ise vaka say?s? ini?e geçti.
*29 Nisan’da günlük test say?m?z 43 bin 498’e ula?t?. Test say?s?ndaki bu art??a ra?men tespit edilen vaka say?s? azalmaya ba?lad?.
*29 Nisan corona virüsü ile mücadelede birinci dönemi geride b?rakt???m?z tarihtir.
*?yile?en vaka say?s? ile toplam vaka say?s? aras?ndaki fark azal?yor.
*Bu hafta ilk kez iyile?en hasta say?m?z mevcut koronavirüs hasta say?m?z? a?t?.
*Belirtti?im sonuçlar tan? ve tedavideki ba?ar? salg?n? kontrol alt?na ald???m?z? kan?tl?yor.
*Aziz vatanda?lar?m konu?mam?n bu noktas?na kadar bir cümlenin alt?n? çizmeye çal??t?m. Dedim ki Türkiye corona virüste mücadelesinde birinci dönemi tamamlam??t?r.
*?imdi yine alt?n? çizerek ilave etmek istiyorum. ?u an mücadelemizin ikinci döneminde yeni dönemin ilk günlerindeyiz.
*Bu ikinci dönemde ba?ar? yine baz? ko?ullara ba?l?d?r. Tedbir almak tedbirlere uymak ba?ar?n?n garantisidir.
*Tedbirsiz davranmak, tehdidin ortadan kalkt???n? varsaymakt?r. Tedbir zorunludur çünkü tehdit devam etmektedir.
*Virüs ?uanda öngöremeyece?imiz bir dönem boyunca dünyada bu toplumda aram?zda dola?maya devam edecektir. Virüs konuk oldu?unuz yerde bindi?iniz asansörde, gitti?iniz berberde bekledi?iniz otobüs dura??nda al??veri? yapt???n?z markette kalabal???na kar??t???n?z caddede kar???n?za ç?kabilir.
*Bunu tam olarak bilemezsiniz. Hiç tan?mad???n?z bir ta??y?c?dan hastal??? kolayca alabilirsiniz.
*Salg?n kontrol alt?na al?nm??t?r ama virüsle ilgili gerçekler de?i?memi?tir. Eviniz virüse kar?? halen en güvenli ortam olmaya devam etmektedir.
*Bu gerçek elbette virüse kar?? mücadele ederek kazand???m?z serbestliklerden vazgeçmek anlam?na gelmez.
*Bugüne kadar tedbirlere s?k? ?ekilde uyulmasayd?. Bulundu?umuz noktaya gelmemiz söz konusu olamazd?.
*Mücadelenin ikinci dönemindeyiz diyemezdik. ?imdi ya?ama alan?m?z geni?liyor fakat ayn? tedbirleri daha geni? bir alanda uygulamaya geçiyoruz.
*Sosyal hayat için kontrolleri elimize al?yoruz.
*Her mücadelenin bir ödülü vard?r.
*Gerçeklerin isteklerden farkl? oldu?unu kabul etmeliyiz. Ba?layan yeni dönem bildi?imiz anlamda bir normalle?me dönemi de?ildir.
*K?s?tlar?n biraz esnedi?i dönemdir. Hayat?m?z?n sa?l???m?z? garanti edecek ?ekilde k?smen özgürle?mesidir.
*Yeni dönem tedbirlerle özlemlerin sentezidir. Ba?layan günler 11 Mart’tan bu yana gösterdi?imiz çan?n ?imdiki ödülüdür.
*Ama bu ödül büyük ödül de?ildir. Hassas davranmazsak serbestlik yeni mecburiyetlere yol açar. Kontrolün kayb? ikinci bir dalgan?n davetlisi olacakt?r.
*Bunu birçok ülkede gördük. Salg?n yeni ölümlerle ilk ba?ar?lar? adeta s?f?rlad?. Türkiye’de salg?n mevcut ?artlarda kontrol alt?na al?nm??t?r.
*May?s ay?na k?yasla hazirana yönelik ön görülerimiz daha da somuttur. Koronavirüs tehdidi ortadan kalkm?? de?il. Bu son ta??y?c?n?n tedavisi ve izolasyonu ile mümkün.
*Risk varl???n? sürdürecek. Koronavirüs olay? 60 milyondan fazla insan?n hayat?n? kaybetti?i 2. Dünya Sava??’ndan sonra bütün dünyay? ilgilendiren bir olayd?r. Bu bilgi bile meselenin büyüklü?ünü ortaya koymaktad?r.
*Bu sebepler 2020 öncesi anlam?nda normal hayata dönü? fikri bütün dünyada yanl?? bulunmaktad?r. Tedbir kabiliyeti yüksek bir toplum olarak biz bu fikri benimsemek zorunday?z.
*Normale dönmüyoruz yeni hayat?n normalini olu?turuyoruz.
KONTROLLÜ SOSYAL HAYAT
*Önümüzdeki günlerde evlerimizden daha s?k d??ar? ç?kaca??z. Ev hayat?ndan sosyal hayata geçi? artacak. Virüse kar?? mücadelede yeni durumun kurallar? tedbirleri olmal?d?r.
*Kontrollü sosyal hayat ifadesi bunlar?n bir özetidir.
*Bir arada oldu?umuz tüm alanlar için yeni ya?am biçimidir. Özgür ama tedbirli bir hayat tarz?na geçiyoruz.
*Kuaföre gidece?iz ama önce önlemlerin al?n?p al?nmad???na bakaca??z. Al??veri?imizi yapaca??z ama yo?unlu?a dikkat edece?iz. Kontrollü sosyal hayatta uyulacak iki temel kural uygulanacak iki temel tedbir var.
*Birincisi d??ar? ç?kmam?z gerekiyorsa mutlaka maske kullanca??z. ?kincisi sosyal mesafeyi dikkatli bir ?ekilde ayarlayaca??z.
*Sosyal mesafe ayarlanmazsa maskenin tek ba??na yeterli olmayaca??n? bilmeliyiz. Maske ve sosyal mesafe birbirini tamamlayan iki tedbirdir.
*Bakanl???m?z?n geli?tirdi?i mobil uygulamay? kontrollü sosyal hayat döneminin son derece önemli ihtiyaçlar?ndan biri olarak görüyoruz. Uygulama ücretsizdir. Mobil uygulama sizleri covid 19 konusunda yönlendirmek, kar??la?abilece?iniz riskleri en aza indirmek amac?yla geli?tirildi.
*Bu uygulama ile bulundu?unuz ortam veya gitmek istedi?iniz yerde ne ölçüde riskli durumla kar??la?abilece?inizi görebilir tedbir alabilirsiniz.
*Uygulama ilk günde 5 milyon 600 bin kullan?c?ya ula?t?. Mobil uygulama marketlerinde en çok talep edilen üründür. Bugün anl?k kullan?c? say?s? 1 milyonu a?m??t?r.
*Asansörden stadyumu, pazar yerinden i? yerine sosyal hayat?n her k?sm?na gerekli düzenlemeyi i? birli?i ile yapmal?y?z.
*Her ?eyi fiziki etkile?imi asgariye indiren bir düzene kavu?turmal?y?z.
*Toplumumuzun pratik zekas? yeni hayat?n olas? güçlüklerine ak?lc? sa?l?kl? çözümler üretecek tedbirlerin uygulanmas? kolayla?acak.
*Bütün insanl?k salg?na kar?? benzer bir hayat ya?amaktad?r.
GAZETEC?LER?N SORULARINI YANIT
Bakan Koca, maskelere eri?imle ilgili soruya, ?u yan?t? verdi:
*Maske konusu özellikle yeni bir normalle?me sürecine giriyoruz; yani bu sürecin ikinci dönemi. Bizim kontrollü sosyal hayat olarak tan?mlad???m?z bu dönem. Bu dönemde daha bir normalle?me k?s?tl? da olsa serbestli?in de olsa bu dönemde maskeye ihtiyac?n daha fazla olaca??n? biliyoruz.
*Bizim daha çok özellikle eczaneler üzerinden 30-65 ya? dönem için 10 günde bir 5’li paket ücretsiz uygulamam?z vard?.
*39 küsur milyon ki?iye mesaj gitti ve da??t?m yap?ld?. ?u ana kadar 160 milyonu buldu maske say?s?. ?htiyac? daha fazla olabilecek vatanda??m?z olacak bu dönemde. Evde kalmay?p k?s?tl? serbestli?in oldu?u ihtiyac? daha fazla olabilir.
*Gidermek anlam?nda yüksek bir fiyat olmamak kayd?yla, taban fiyat? belli olan dönem olacak.
*Bununla ilgili ayr?ca buna ilave olarak yani ücretsiz mesaj da gönderip verdi?imiz maskeler d???nda vatanda??n ihtiyac? oldu?unda maskeye eri?ebilmek için market, eczane, medikal marketlerden alabilmelerinin önü aç?ld?. Yar?n en geç Cuma günü itibar?yla Ticaret Bakanl???m?z?n bununla ilgili aç?klamas? olmu? olacak.
*Reçeteyle düzenlenen bu maskeyi vatanda??m?z?n kullanmas?n? önermedi?imiz sa?l?k çal??anlar?n ve özellikle hekimlerin kulland??? maske, bu sadece eczanelerde sat?l?yor, bunda sorun yok oralardan al?nabilir.
“ÖNÜMÜZDEK? HAFTA MESLEK GRUPLARINA REHBERLER YAYINLAMI? OLACA?IZ”
*Önümüzdeki haftayla ilgili al?nabilecek tedbirlerde özellikle meslek gruplar?na rehberler yay?nlam?? olaca??z. Bilim Kurulu kuaföre giderken, giyim ma?azas?na giderken o i?letmenin uymas? gereken kurallar ve oraya nas?l gidilmesi kurallar?n? bildiren rehberler yay?nlanacak.
*Bilim Kurulumuz bütün sektörlere bu rehberleri düzenleyecek. Rehberler haz?rlan?p ilgili kurumlar?n aç?klamalar?yla ve ilgili i?letmelerde de görülebilecek ?ekilde rehberlerin haz?rl??? tamamlanm?? olacak.
L?GLER?N BA?LAMASI
*Bilim Kurulu’na bu anlamda gelen, görü?ülen federasyon karar?yla ilgili öncesi ve sonras? bir durum söz konusu olmad?. Dün bir görü?memiz oldu say?n Ba?kan?m?zla. Bununla ilgili bir aç?klama da yapm??t?k.
*Orada da net ifade etmeye çal??m??t?m. Özellikle futbol hassas bir konu. Geni? kitleleri ilgilendiren bir alan ve burada karar? vermesi gereken federasyonun kendisi oldu?unu özellikle ifade etmi?tim.
*Federasyonun özgür iradesinin karar?n? verebilece?ini, bakanl?k olarak asla öneri, yakla??m ve katk?da bulunmak istemedi?imizi ifade etmi?tim. Bugün yap?lan aç?klamalarda gördü?ümüz ?eklinde ?u dönemde federasyonun sa?l?k kurulunun oldu?unu biliyoruz. Sa?l?k kurulunun bu süreci nas?l yönetmeleri gerekti?iyle ilgili bir çal??ma oldu?unu biliyoruz.
*Özgür, kendi iradeleriyle karar? federasyon zaten verdi, dolay?s?yla bundan sonraki sorumluluk da federasyonundur. Sa?l?k kurulu bu anlamda alm?? oldu?u kararlar, tedbirler noktas?nda federasyon bu karar? alabiliyorsa karar kendisidir, sorumluluk da bu anlamda federasyonundur.
“GELECEK HAFTA BA?LAMI? OLACA?IZ”
*Toplu taramalarla ilgili TÜ?K’le birlikte Türkiye genelinde bu salg?n?n derecesini, ta??y?c?l??, hastal?k durumunu görmek istiyoruz. TÜ?K’le çal??ma yap?yoruz. Kaç ki?iye yap?labilece?i netle?mi? oldu.
*Hem PCR hem de antikor testini yaparak, ta??y?c?l???, koruyuculu?u ve de hastal?k durumunu ortayla koyan geni?, belki de bu anlamda dünyada örne?i az bulunan bir çal??ma olacak, çünkü bölgesel olmayacak, bütün Türkiye’yi ilgilendiren bir çal??ma olacak.
*Bize önerilen Türkiye çap?nda ki biz öyle istiyoruz, 150 bin ki?i taranm?? olacak. Örneklem yöntemiyle bütün Türkiye’de hem PCR hem antikor taramas?. Bu tedbirlerimizi ?ekillendirmek anlam?nda önemli olacak.
*Gerçekten dünyada bu kadar geni? yap?lan çok önemli bir ara?t?rma olacak. Buna gelecek hafta ba?lam?? olaca??z.
65 YA? ÜSTÜ MASKE ALAB?LECEK M??
*Bu dönemde hafta sonlar?n?n özellikle önümüzdeki hafta içinde soka?a ç?kma yasa?? oldu?unu biliyorsunuz. Say?n Cumhurba?kan?m?z?n aç?klamalar?yla da topluma bildirilmi? oluyor. Bu hafta sonu için rahat söyleyebiliriz.
*Bu hafta sonu soka?a ç?kma yasa??n?n devam etti?ini, büyüklerimizle ilgili belli zaman diliminin serbest oldu?unu biliyorsunuz. Önümüzdeki haftalar için de karar al?nd???nda aç?klanm?? olur. Ama devam?ndan yana oldu?unu söyleyeyim.
*Maskeyle ilgili 65 ya? üstüyle ilgili her büyü?ümüze 5’li paket göndermi?tik. Yar?ndan sonra Ticaret Bakanl???m?z aç?klam?? olacak serbest alabilmenin önü aç?lm?? olacak.
“??LETMELER KAPALI OLMAYA DEVAM EDECEK”
*Bilim Kurulu veya Bakanl???m?z?n veya herhangi bakanl???n veya hükümetimizin AVM’lerin kapat?lmas?yla ilgili herhangi bir karar? olmam??t?r. ??letmelerin kapat?lmas? ile ilgili kararlar olmu?tur.
*Lokanta, berber, restorenalar ve benzeri. AVM’lerin kapat?lmas?yla ilgili herhangi bir karar olmad?. Kapat?lmas? için gelmeyen bir karar?n aç?lmas? için gelmesi gerekmiyordu. Zaten aç?kt?, i?letmelerin kendileri bunu sürdürme noktas?nda olmad?lar.
*Aç?lan ne oldu? ?u süreçte kuaför, berberler belli ?artlara ba?l? kalmak kayd?yla, giyimevi, zücaciye ve benzeri dükkanlar?n aç?lmas?yla ilgili. Restoran, lokanta, kafeler AVM’ler aç?l?yor diye aç?lacak m?? Hay?r aç?lmayacak. Öyle bir karar yok. AVM’leri i?letme sahipleri aç?yor olsa da ?u süreçte bu i?letmeler kapal? olmaya devam edecek.
*Bununla ilgili Cumhurba?kan?m?z?n ve herhangi bir bakanl???m?z?n aç?klamas? olmad?. Yani kapal? olmaya devam ediyor.
“YKS VE LGS KARARI HÜKÜMET?M?Z?N B?R KARARIDIR”
*Üniversitelerle ilgili YKS ve LGS karar? hükümetimizin bir karar?d?r. Bu al?nan karar da zaten say?n Cumhurba?kan?m?z taraf?ndan aç?klad?. Bundan sonraki süreçte imtihanlar?n nas?l yap?lmas? gerekti?iyle ilgili Bilim Kurulu’na gelmi? olacak.
*Bilim Kurulu’na biz bakanl?k olarak görü?ümüzü bildirmi? olaca??z nas?l yap?lmas?yla ilgili olarak.
“ESK?S? G?B? HERKES AVM’YE G?D?YOR OLMAYACAK”
*AVM’lerdeki durumla ilgili biz bütün bunlar? Bilim Kurulu de?erlendirip, o AVM’lerde bulunabilecek ki?i say?s?n? tespit ediyor olmu? olaca??z. Eskisi gibi herkes AVM’ye gidiyor olmayacak. Bununla ilgili rehberler yay?nlan?yor olacak.
*Her AVM’ye, i?letmeye özel vatanda?lar?m?z hem internet sitelerinde bulabilecek hem de i?letmelerde as?l? olarak kalmas?n? istiyoruz. AVM’de belli bir say?da ki?inin olmas? istenmiyorsa girilemiyor olmu? olacak. Yeni dönemin kendine has kurallar? olacak. Onun için kontrollü sosyal hayat diyoruz.
F?LYASYON ÇALI?MALARI
*Vaka say?s?, vefat say?s?, özellikle filyasyon taramas?nda bula??c?l??? gösteren çal??malar? gösteren oran?m?z var. Bir pozitif vakan?n kaç ki?iyi bula?t?rd??? ile ilgili her bölgenin bu oran?n? biliyoruz.
*Bula? oran?n? göz önüne al?yoruz. Bütün bunlar bize, nüfusa göre say?lar? oranlam?? oluyoruz. Özellikle kimi ilimizde kronik hastan?n veya ya?l? hastan?n vakaya veya vefat oran? dahil olmak üzere bunlar? da bir endeks olarak bu anlamda vaka say?s? azald?ysa, ölüm say?s? azald?ysa ve bula? oran? yüksek de?ilse, kimisinde az oldu?unu görüyoruz ama bula? oran? baz? bölgelerimizde artabiliyor. Bizim mesela izin vermedi?imiz iller oldu.
* Hem ölüm hem vaka oranlar? dü?üktü ama bula? oran? bölgenin özelli?ini dikkate ald???m?zda yüksek göründü. Onunla ilgili k?s?tlama kald?r?lmad?. 5-6 parametre ile bu de?erlendirmeyi yap?yoruz.
REMDESIVIR
*Remdesivir anti-viral bir ilaç. 400 hasta için temin etmi?tik. Önümüzdeki günler kullanmay? planlad???m?z bir ilaç. Sonuçlar?yla ilgili durumu aktarm?? olaca??z.
*TR-C 19 ilac?n?n ise ara?t?rma a?amas?nda olduklar?n? belirten Bakan Koca, “?imdi ruhsatland?rma safhas?nda olmad???n? biliyoruz. Ara?t?rmalar?n önünü açan, destek sa?lama noktas?nda gayret içindeyiz.
*Bu ilaçla ilgili ara?t?rma safhas?nda oldu?umuzu biliyoruz. Klinik ara?t?rma safhas?na geldi?ini biliyoruz. Bununla ilgili müracaat?n olmad???n?, klinik safhas?ndan sonra ruhsat safhas?na gelecektir.