Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deprem Ara?t?rma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Bat? Anadolu'da son günlerde meydana gelen depremlere ili?kin, "Bat? Anadolu, jeotermal potansiyeli yüksek bir bölge. Faylar deprem üretmeye ba?lad??? zaman jeotermal sistemin varl??? nedeniyle sars?nt?lar hemen bitmiyor. Simav ve S?nd?rg? faylar?nda da böyle bir durumun ya?an?yor." dedi.
Ayn? zamanda Afet ve Acil Durum Yönetimi Ba?kanl??? Deprem Bilim Kurulu Üyesi de olan Sözbilir, Türkiye'de 485 aktif faydan 200'ünün Bat? Anadolu'da yer ald???n? an?msatt?.
Bat? Anadolu kabu?unun y?lda 40 milimetre güneybat?ya do?ru ilerledi?ine dikkati çeken Sözbilir, "Bu kabu?un içinde 200'e yak?n fay belli dönemlerde deprem üretme potansiyeline sahip. Bunlar?n 6 ve 7 büyüklü?ünde deprem üretme gücü var. Bu faylar?n son yüzy?lda 8 tanesi k?r?lm?? durumda. Geri kalan faylar?n tümü k?r?lmay? bekliyor. Zaman? geldi?inde bunlar belli ölçeklerde, belli büyüklüklerde deprem üretecekler." diye konu?tu.
Prof. Dr. Sözbilir, Bat? Anadolu'nun iç k?s?mlar?nda da deprem hareketlili?inin sürdü?ünü belirterek, "Bat? Anadolu jeotermal potansiyeli yüksek bir bölge. Faylar deprem üretmeye ba?lad??? zaman jeotermal sistemin varl??? nedeniyle sars?nt?lar hemen bitmiyor. Simav ve S?nd?rg? faylar?nda da böyle bir durum ya?an?yor." ifadesini kulland?.
"Gelenbe Fay? gerilim transfer ediyor"
Simav'da deprem hareketlili?inin sürdü?ünü dile getiren Sözbilir, ?öyle devam etti:
"Simav Fay Zonu yakla??k 200 kilometre uzunlu?unda ve kendi içinde farkl? 7 segmente ayr?l?yor. Her biri 6 ila 7,2 aras?nda deprem potansiyeline sahip. Bu fay üzerindeki en büyük sars?nt? 1970 y?l?ndaki Gediz depremiydi, can ve mal kayb? ya?anm??. ?u anda Simav'?n kuzeyinde depremler oluyor. Fay?n orta kesimlerinde çok fazla bir hareket yok. Yaln?z Simav Fay?'na dik geli?en bir fay var. Gelenbe Fay?... Bu fay?n özelli?i transfer fay? niteli?inde çal??mas?. Yani üzerine gelen stresi kendi do?rultusu boyunca kuzeye ya da güneye transfer ediyor. Yani kendisinin k?r?lmas? yerine böyle bir mekanizma sunabiliyor. Elbette k?r?labilirdi ama daha çok gerilimi transfer ediyor. Dolay?s?yla kuzeye transfer ederse Bal?kesir fay?na do?ru ilerleyebilir. Güneye transfer ederse bu sefer de Akhisar ve Soma taraflar? s?k?nt?ya girebilir."
Sözbilir, ?zmir özelinde ise Ege Denizi'ndekilerle birlikte 40 fay bulundu?unu, bunlar?n 17'sinin karada yer ald???n? dile getirdi.
?zmir merkezli en son y?k?c? depremin 1688 y?l?nda 6,8 büyüklü?ünde oldu?unu anlatan Sözbilir, ?unlar? kaydetti:
"O dönemde 10 bine yak?n can kaybedilmi?. Yakla??k 337 y?ld?r bu bölgede y?k?c? deprem olmuyor. En son hat?rlarsan?z 30 Ekim 2020'de 6,6 büyüklü?ünde deprem oldu. Sisam merkezli bir depremdi. Yani o fay bizim kendi kara sular?m?zda olan bir fay de?ildi. Dolay?s?yla bizim kendi faylar?m?z henüz k?r?lma s?n?f?na girmi? de?il. 17 fay?n her biri diri fay s?n?f?nda de?erlendirildi?i için bunlar?n bir deprem üretme potansiyeli var. Bir deprem üretme aral??? var. En son üretti?i depremler var ama bunlar bilinmiyordu. Bizim son üç y?ld?r yapt???m?z çal??mada ?zmir'deki bütün faylar?n kaç y?lda bir deprem üretti?ini, en son depremi ne zaman yapt???n?, o depremden sonra ne kadar süre geçti?ini saptam?? durumday?z. ?zmir genelindeki faylar sismik anlamda aktif. ?zmir'de özellikle Tuzla Fay?, Gülbahçe Fay?, Seferihisar Fay? gibi faylar?n önemli ölçüde deprem üretme zamanlar?n?n geldi?ini söyleyebiliyoruz, yapt???m?z çal??malar bunu gösteriyor. Dolay?s?yla bizim ?zmir'i depreme haz?r bir kent konumuna sokmam?z gerekiyor."