Deprem uzman? Prof. Dr. Naci Görür, Manisa Genç ?? ?nsanlar? Derne?i (MAG?AD) taraf?ndan düzenlenen 'Manisa Depreme Haz?r m??' paneline kat?ld?.
Panel öncesi bas?n mensuplar?n?n sorular? yan?tlayan Prof. Dr. Görür, Türkiye'de büyük ölçüde ciddi deprem bölgelerinin oldu?una dikkati çekerek, ?öyle konu?tu:
-Türkiye'de depremden ar?nm?? bir yer, hemen hemen yok gibi. Halk?n yakla??m?yla depreme bakt???m?z zaman ac? çekiyoruz. Halk, 'Deprem olacak m?? Ne zaman olacak?' gibi sorular soruyor ama son derece yanl?? sorular. Bu ülkede deprem 13,6 milyon seneden beri gelmekte. Daha milyonlarca sene devam edecek.
-Korku ve endi?e nedeniyle sorulan bu sorular? terk etmemiz gerekiyor. Deprem bugün olur, bugün olmazsa, yar?n olur, yar?n olmazsa, öbür gün olur.
-Bugün olursa, ben çekece?im, yar?n olsa çocuklar?m, öbür gün olsa torunlar?m ac? çekecek.
-Dolay?s?yla bu zaman i?ini bir tarafa b?rak?rsak, deprem sürekli olaca??na göre yapaca??m?z tek ?ey ileri teknoloji ülkelerinde, bilimin egemen oldu?u ülkelerin yapt??? gibi deprem dirençli kentleri olu?turmak.
'DEPREM OLURSA MAN?SA'DA ÖNEML? ÖLÇÜDE CAN VE MAL KAYBEDER?Z'
Manisa'n?n deprem kenti oldu?u belirten ve depremden korunma yöntemlerini anlatan Prof. Dr. Görür, ?öyle konu?tu:
"anisa, tarihi dönemlerden tutun çok yak?n zamanlara kadar 7 ve üzerine ç?kan büyük depremlerin oldu?u bir yer. Dolay?s?yla Manisa'da deprem olacak. Ne zaman olaca??n? söyleyemiyoruz ama e?er deprem olursa yine Manisa'da önemli ölçüde can ve mal kaybederiz. Onun için deprem gelmeden önce Manisa'y? deprem dirençli yapal?m. Bugünkü anlay??a göre bir kenti depreme haz?rlama denilince bütün siyasilere dikkat edin, hemen 'Kentsel dönü?üm' diyorlar. Kentsel dönü?ümü yeni bina yapma, yap? stokunu geli?tirme ?eklinde dü?ünüyorlar. 'Yap? stoku' denilince halk?n ho?una gidiyor, ev yap?l?yor. Müteahhidin ho?una gidiyor, çünkü bina yap?l?yor. Malzeme sat?c?s?n?n ho?una gidiyor, malzeme sat?yor. Siyasetçinin ho?una gidiyor, oy al?yor. Manisa'daki binalar? tümüyle yenileseniz bile Manisa'y? deprem dirençli yapamazs?n?z."
'ÖNCE M?KRO BÖLGELEME ÇALI?MALARI YAPILMALI'
Prof. Dr. Görür, sözlerini ?öyle sürdürdü:
-Bilinçsiz yaparsan?z, gelen deprem dalgalar? ilk anda yapt???n?z üstyap?y? büyük ölçüde tahrip edecektir. O zaman sizin o 'kentsel dönü?üm' diye yapt???n?z binalar ba??n?za dert olur. Onlar? bir daha y?kmak zorunda kal?rs?n?z. Bugün Güneydo?u'da örnekleri var. Diyelim ki altyap? tamamen tahrip olmu?, yol, havaalan?, kanalizasyon, içme suyu ?ebekesi, do?al gaz ?ebekesi yok. Böyle bir kentte evin sa?lam olsa ne olur? Altyap?y? yapmak için yap? stokunu bir daha y?kacaks?n. Onun için vitrine oynamamak laz?m. Kentte depreme haz?rl?k yapacaksan önce mikro bölgeleme çal??malar? yapacaks?n. O bölgenin jeolojisini, jeofizi?ini, sismolojisini, topo?rafyas?n? yapacaks?n. Deprem dalgalar? nas?l geliyor? Zeminle nas?l etkile?iyor? S?v?la?ma, heyelan nerede olur? -Depremin h?z? nerede, nas?l olur? Deprem dalgalar? nerede en y?k?c? olur, nerede olmaz? Bunlar? bilmeden kenti nas?l büyüteceksin? Bütün yerel yönetimlerde bu yanl??l?klar sürüyor."
'DEPREM?N ÖLDÜRDÜ?ÜNDEN DAHA FAZLA ?NSANI UZUN ZAMANDA ÖLDÜRÜRSÜN'
6 ?ubat Kahramanmara? depremlerinin ard?ndan y?k?lan evlerin molozlar?n?n yanl?? ?ekilde gömülmesinin ileride farkl? sorunlara neden olaca??n? söyleyen Prof. Dr. Görür, ?u ifadeleri kulland?:
-Güneydo?u'da evler y?k?ld?. Bütün molozlar? götürdüler, gömdüler. Bu durumun çok büyük zarar? var. -O gömdükleri in?aat molozunda demir, ka??t, asbest, kimyasal madde, organik madde, karton, çelik, beton var. Var da var. Gömülen molozlar?n içerisinde ya?murun ya?mas?yla kimyasal reaksiyonlar olur. Bütün parlay?c?, patlay?c?, toksin, zehirli maddeler olu?ur ve topra?? kirletir. O toprak yer alt? suyunu kirletir. Oradan akarsular, göller, denizler kirlenir. O bölgede yeti?en domates sofrana gelir, zehir yersin. Bu tür deprem bölgelerinde kanser hortlar. Deprem molozlar?n?n nereye, nas?l, hangi yöntemlerle bertaraf edilmesi gerekti?i uluslararas? yöntemlerle yap?lmal?d?r. Can?n?n istedi?i yere, dere yata??na y??arsan depremin öldürdü?ünden daha fazla insan? uzun zamanda öldürürsün."
Prof. Dr. Görür, Türkiye'de son günlerde endi?e duyduklar?na dikkati çekerek, "Depremin ne zaman gelece?ini bilmiyoruz ama her geldi?inde binlerce insan? gömemeyiz. Emin olun depremin çok büyük hasar verdi?i toplumlara iyi gözle bak?lm?yor. 'Bu kadar insan?n? feda edemezsin, bir yanl??l?k var' diyorlar. Ya bilimi ciddiye alm?yorsun yahut da in?aat? yanl?? yap?yorsun. Her durumda toplumun aleyhine i?leyen bir yap? var, o yönüyle ho? görmüyor. Bu da bize yak??m?yor. Bugünlerde daha çok Tunceli, Bingöl Karl?ova, Erzincan yörelerimiz biraz endi?elendiriyor. ?zmir'de de bir endi?emiz var. Çünkü ?zmir'de 15 tane fay var. ?zmir yar?madas?n? kesen faylar?n özelliklerini bilmiyoruz. O faylar ne zaman deprem üretiyor, nedir? Bilmedi?imiz için sorun olarak dü?ünüyoruz" dedi