Prof. Dr. Naci Görür: ?zmir do?ru yolda...
?kinci Yüzy?l?n ?ktisat Kongresi’nin dördüncü gününde konu?an jeolog Prof. Dr. Naci Görür, ?zmir’in depreme haz?rl?k ve dirençlilik çal??malar?na de?inerek “Mikrobölgeleme çal??malar?nda ?zmir do?ru yolda. Bu i?in ?akas? yok. Bu i? o kadar zor de?il. Kentlerimizde o kadar hata yap?p büyütmü?üz ki, kendi hatam?zla yüzle?meye korkuyoruz. Bu i?e bir yerden ba?lamal?y?z” dedi.
?zmir Büyük?ehir Belediyesi taraf?ndan düzenlenen ?kinci Yüzy?l?n ?ktisat Kongresi’nin dördüncü gününde konu?an ?stanbul Teknik Üniversitesi ö?retim üyesi jeolog Prof. Dr. Naci Görür, “Deprem Gerçekli?i” ba?l?kl? sunum yapt?. Sunumuna bir karar ald???n? söyleyerek ba?layan Prof. Dr. Naci Görür, “Yer bilimci olarak art?k gerek duyulmad?kça deprem nerede olacak, hangi fay k?r?ld?, k?r?lacak diye konu?mayaca??m. Bugüne kadar onlar? tart??t?k, geldi?imiz nokta bu. Görünürde 50 bin, muhtemelen daha fazla insan? bir gecede topra?a gömdük. Deprem biliniyordu. Bize Marmara Depremi’nden sonra Türkiye’de nerede deprem bekliyorsunuz diye sorduklar?nda Mara? derdik. 1999’dan sonra Mara? depremi geliyor diye çok söyledik. 3 ?ubat’a kadar söyledim, 6 ?ubat’ta da felaket oldu. Çok yazd?k, çok çizdik ancak sesimizi duyan yok. E?er olsayd? bugünkü sahne olmazd?. Bunlar? da birkaç ay sonra unutaca??z” ifadelerini kulland?.
Deprem öyle bir gerçek ki yok edemezsiniz
?zmir’in nas?l dirençli hale getirilece?inin alt?n? önemle çizen Prof. Dr. Naci Görür, “?zmirliler olarak deprem nerede, ne zaman olacak sormay?n. Bize yak??m?yor. Deprem önümüzdeki 40- 50 y?l sonra olsa ne olacak? O zaman ölecek insanlar bizim nesillerimiz olmayacak m?? O zaman neyin pe?indeyiz? Ben korkuyu anl?yorum, insani bir duygudur ama ülke olarak, millet olarak bize yak??m?yor. Deprem bir gerçektir. Ülkenin en önemli sorunudur. Hukuk, adalet, yolsuzluk ne diyorsan?z deyin ama en ba?a depremi koyun. Öyle bir gerçek ki yok edemezsiniz. Herhangi bir zamanda Türkiye’nin her yerinde deprem olabilir. Mademki depremler olagelecektir ve engelleyemiyoruz, deprem dirençli kentler olu?turmak zorunday?z. Dirençli kentler olu?turursak herhangi bir deprem oldu?unda 50-60 bin ki?iyi topra?a vermeyiz. Depremden korkmay?z” ?eklinde konu?tu.
Gelin birlikte de?i?elim
Deprem dirençli kentlerin mümkün oldu?unu ifade eden Prof. Dr. Naci Görür, “Depreme dayan?kl? dirençli kentler olu?turan birçok ülke var. Bizler gibi ülkelerde 5 ve 6 ?iddetindeki depremlerde canlar gitmiyor. O ülkeler genellikle bilime inanan, bilgi toplumuna dönü?mü?, ça?da? ülkeler ve insanlar. Millet olarak depreme dirençli kentler olu?turmak do?rultusunda yürümek mecburiyetindeyiz. Yapmak için her ?eyimiz var. Deprem dirençli kentleri nas?l yapabiliriz? 6 bile?en var ve bu bile?enler ?zmir’i yani kenti olu?turuyor. Yönetim biçimi ve karakteristi?i ilki. Burada ?zmir’de belediye ba?kan? ve vali var. Buras? bir deprem kenti. Deprem kentini yönetenler deprem nedir bilmeli, yönetti?i kentin tehlike analizini bilmeli. Deprem olmadan önce zarar nas?l azalt?l?r bilmeli. Deprem ile ilgili kurulu?lar? koordine edebilmeli. Kenti deprem oldu?unda orkestra yönetir gibi yönetebilmeli” dedi.
Deprem kentlerinin sakinlerinden de söz eden Prof. Dr. Naci Görür, “Bir kentin halk? e?er deprem bilinçli, bilgili, birikimli, kültürlü de?ilse siz o kenti asla depreme haz?rlayamazs?n?z. Deprem kültürü olmayan halk, her türlü i?i gizli kapakl? yapar. Ev yapt??? zaman yasak yapar, kaçak yapar. E?itime kulak asmaz. Ailesine deprem planlamas? yapmaz. Bazen de yasalara, eti?e uymayan ?eyleri rant için yapar. Kurallara uymayan bir halkla bunu yapamay?z. Biz böyle miyiz? Evet. ?zmirliler farkl? m?? Hay?r. Gelin birlikte de?i?elim?” dedi.
Bu kehanet de?il
Altyap?, köprü, içme suyu, kanalizasyon ?ebekesinin de depreme dayan?kl? olmas? gerekti?ini söyleyen Prof. Dr. Naci Görür, “Mara? depreminde insanlar içecek su bulam?yor. Altyap? yok. Yanl?? politikalarla altyap? da depreme dayanmad?. Bu kehanet de?il. Bölgede salg?n hastal?klar da olacak. Deprem gelmeden önce altyap?y? yenilemek gerek. Havaalan? nereye yap?lacak, yol nereye yap?lacak dedi?imizde olmamas? gerekeni en güzel gösteren yer son ya?ad???m?z deprem” diye konu?tu.
?nsanlar?n can güvenli?ini dü?ünmeyen bir devlete gerek var m??
Bir kenti deprem dirençli yapmak için sadece yap? stokunu yenilemenin yetmeyece?ini belirten Prof. Dr. Naci Görür, “Kentsel dönü?ümleri nerede fazla para varsa ona uygun yapt?k. ?nsanlar?n en fazla ölümüne neden olan yap? stokudur. Yap? stokunu güçlendirmek, yenilemek, gerekirse insanlar? tahliye etmek gerek. Depremlerden önce bas bas ba??rd?m. 600 bin konut yapaca??z, ucuz krediyle sataca??z. Halk kuyru?a girdi. ?stanbul’da 90 bin binan?n çökme riski varken hükümetin yeni konut yap?p satmas? do?ru de?il. ?lk önce ?stanbul’da ölümü bekleyen insanlar?n yap?s?n? yenileyin. ?nsanlar?n can güvenli?i yokken bile ne yönetim ne de halk olarak ald?r?? ediyoruz. Hiç kimse depremde ölmek istemiyoruz, deprem bizim kaderimiz de?il demedi. Nas?l olur bu konuya bu kadar uzak durabiliyoruz. Bundan daha önemli ne var? Devletin en önemli konusu bu de?il mi? ?nsanl???n can güvenli?ini önemsemeyen bir devlete gerek var m?? Bu devletin de topraklar?n da sahibi biziz. Güç de bizde. Deprem partiler üstü bir konudur. Bir bilim insan? olarak söylüyorum. Asla siyasi bir yan?m olmad?, lütfen bundan sonra hangi partiye, inanca sahibi olursan?z olun, herhangi bir partinin depremle ilgili ciddi plan? ve iradesi olmuyorsa ona oy vermeyin” ?eklinde konu?tu.
Bu i?in ?akas? yok
?zmir’in deprem dirençlilik çal??malar?ndan da söz eden Prof. Dr. Naci Görür, “Burada ?zmir do?ru yolda. ODTÜ koordinatörlü?ünde birçok üniversite bu çal??malarda rol al?yor. Deprem mikrobölgeleme çal??malar? ile kentin nas?l yönetilece?i, mekan kullan?m?, planlaman?n nas?l yap?laca?? bilinir. Bu çal??malar sayesinde belediye ba?kan? diyebilecek ki ‘Burada bina olmaz. ?mar, iskan hiçbir ?ey olmaz’. Halk da buna uyacak. Uymuyorsa a??r cezalar uygulayaca??z. Bu i?in ?akas? yok. Bu i? o kadar zor de?il. Kentlerimize o kadar hata yap?p büyütmü?üz ki kendi hatam?zla yüzle?meye korkuyoruz. Bu i?e bir yerden ba?lamal?y?z. Türkiye Cumhuriyeti ilelebet varl???n? sürdürmek istiyorsa Afet Bakanl??? kurmak zorunda. Devletin gelecek senelerin planlamas?n? yapmas? gerek. Türkiye Cumhuriyeti birçok bakanl?ktan daha fazla bütçeyi bu bakanl??a verecek. Bu bütçeyle yerel yönetimlerle el ele kol kola, ulusal ve uluslararas? kaynaklar? millete ay?racak. Biz 20 sene içerinde bütün Türkiye’yi depreme dirençli hale getiririz” diye konu?tu.