Enfeksiyon Hastal?klar? Derne?i Ba?kan?, Hacettepe Üniversitesi T?p Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastal?klar? Bilim Dal? Ba?kan? Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, koronavirüs salg?n? ile mücadelede Türkiye'nin çok kritik bir dönemde oldu?unu söyledi. Prof. Dr. Ceyhan, ?u anda oldukça ciddi bir vaka art?? h?z?yla ilerlediklerini ifade ederek, "Dolay?s?yla kontrol etmemiz gereken vaka say?s? gittikçe de art?yor. Yani 9-10 bin vaka varken olay? kontrol alt?na almakla 100-150 bin vaka oldu?u zaman kontrol alt?na almak çok farkl?. Ve önümüzdeki 5-6 günlük sürede tedbirlere yeteri kadar uymazsak o sürenin sonunda art?k çok u?ra?sak da bu durumu kontrol alt?na almam?z çok zorla?abilir. O yüzden ilk olarak bu vaka art?? h?z?n? yava?latmak zorunday?z. Aksi takdirde hem çok kay?p verebiliriz hem de sa?l?k sistemine çok ciddi bir yük biner ve sistem bunu ta??yamayabilir. Dolay?s?yla önümüzdeki 5-6 günlük sürede o ciddi tedbirleri almazsak s?k?nt? do?acakt?r. Fakat bu dediklerim de yanl?? anla??lmas?n. Bunu hastal??a kar?? '5-6 gün sonra gev?eyebiliriz' anlam?nda demiyorum. Bu i? daha uzun sürecek; ama bu 5-6 günde bu tedbirlere s?k? bir ?ekilde uymal?y?z" ifadelerini kulland?.
'KONTROLLÜ YA?AMAYA DEVAM EDECE??Z'
Prof. Dr. Ceyhan, dünyada son vaka görülene kadar salg?n riskinin koronavirüsü kontrol alt?na alm?? ülkelerde de devam edece?ini savunarak, "Örne?in Çin, Güney Kore, Japonya bu i?i kontrol alt?na almaya ba?lad?; ama en ufak bir ?ekilde gev?erlerse ve di?er ülkelerde de vaka görüldü?ü için virüs çok rahatl?kla oraya girip 2'nci bir salg?n dalgas? ba?latabilir. Bu bizim için de geçerli. Biz ülkemizde kontrol alt?na alsak bile di?er ülkelerde salg?n devam ediyorsa biz yine eski hayat?m?za, 11 Mart öncesine dönmeyece?iz. Yine kontrollü bir ?ekilde ya?amaya devam edece?iz. Belki baz? ?eyler biraz daha gev?etilecek; ama kontrollü ya?ama devam edece?iz, bu da çok k?sa bir süre gibi görünmüyor. Biz bunu birkaç ayda kontrol alt?na ald?k diyelim; ama dünyada bu virüs mutasyona u?ray?p bula??c?l?k özelli?ini kaybetmezse 1 y?la yak?n bir süreden önce olmas? mümkün de?il gibi görünüyor" dedi.
'1 YILDAN ÖNCE B?TMES? KOLAY DE??L'
Prof. Dr. Ceyhan, salg?n?n bitmesinin 3 yolu oldu?unu ifade ederek, "Bunlardan biri salg?n çok h?zl? yay?l?r ve insanl???n yar?s? hastal??? belirtili ya da belirtisiz bir ?ekilde geçirir ve ba????kl?k kazan?r, o zaman bitebilir. 2'nci olarak bir a?? bulunabilir. Son yol da virüsün bu arada bir mutasyona u?ray?p, bula??c?l?k özelli?ini kaybetmesidir ki bu baz? grip salg?nlar?nda görüldü. Örne?in bu mutasyon nedeniyle sars virüsü 8 ayda bitmi?ti. E?er mutasyon olmazsa bu virüste bu i?in bütün dünyada koronavirüs vakalar?n?n bitmesi 1 y?ldan önce kolay gibi de görünmüyor" diye konu?tu.
'A?I KES?NL?KLE BULUNACAK D?YE B?R GARANT? YOK'
Prof. Dr. Ceyhan, a?? geli?tirmenin y?llar içinde olabilecek bir ?ey oldu?unu söyleyerek, "Örne?in bazen haberler ç?k?yor 'a?? bulundu' diye. Asl?nda orada bahsedilen 'biz bir molekül bulduk ve bu bir a?? aday?' demek. Onun arkas?ndan hayvan deneyleri yap?lacak, 4 fazda insan deneyleri yap?lacak, bunlar?n sonuçlar? al?nacak; ancak etkin ve güvenilir oldu?u gösterilirse insanlara uygun bir a?? haline gelecek ve sonra da bu üretilecek. Pandemi hastal?klarla da en büyük s?k?nt?lardan biri bütün dünyan?n ayn? ilaca ihtiyaç duymas?d?r. Dolay?s?yla bütün dünyaya yetecek ?ekilde a?? geli?tirilmesi daha uzun bir zaman da alabilir. 'A?? kesinlikle bulunacak' diye bir garanti yok; çünkü bulunamayabilir, bulunsa bile bunun 1 sene önceden insanlara uygulanmas? ve bütün ülkelerde birden uygulanmas? mümkün de?il" ifadelerini kulland?.
'TEDB?RLER? ?Y? ALIRSAK VAKA ARTI? HIZIMIZ YAVA?LAR'
Türkiye’nin salg?n?n ba??nda çok iyi bir mücadele verdi?ini de ifade eden Prof. Dr. Ceyhan, "Türkiye ba?tan beri yani sava??n ön cephesinde iyi bir mücadele verdi. Dolay?s?yla biz virüsü ülkeye geç soktuk ve bu bize 2 avantaj sa?lam?? oldu. ?lk olarak arka planda daha iyi haz?rlanma ?ans?m?z oldu, ikinci olarak di?er ülkelerin deneyimlerini gözleme ve onlardan ders alma ?ans? sa?lad?; fakat bu ikinci cephede i? çok daha zor. Çünkü 1'nci cephede tamamen devletin yapt?klar? önemliydi ama 2’nci cephe daha zor çünkü orada devletin yapt?klar? yetmiyor. Bireysel koruma önlemleri laz?m, kurumsal önlemler laz?m, belediyelerin yapacaklar? laz?m ve medya önemli, bütün bunlar?n hep birlikte uyum içinde çal??mas? laz?m. 'Bu bizde gerçekle?ti mi?' diye bakarsak vaka art?? h?zlar?na bakarsak çok iyi bir s?nav vermiyoruz ?u anda. Fakat son 1-2 gündür soka?a ç?kmalar?n azald???n? görüyoruz. E?er bu konuda daha duyarl? hale geldiysek bunun da etkisini 1 hafta sonra görece?iz. Örne?in bugün virüsü alanlar ortalama 5-6 günden sonra belirtileri ç?kacak. Biz ?u anda 1 hafta önce bula?an vakalar? görüyoruz. O halde demek ki 5-6 gün bu art?? devam edecek. Biz ?u an geri dönülmez bir yolda de?iliz. E?er tedbirleri iyi al?rsak vaka art?? h?z?m?z yava?lar ve düzeliriz" dedi