Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (ZBEÜ) Mühendislik Fakültesi Geomatik Mühendisli?i Ö?retim Üyesi Prof. Dr. ?enol Hakan Kuto?lu, milattan önce 222 y?l?na kadar geçmi? depremleri de gösteren, yer hareketlerini uydu verileri ve uzay teknolojileri kullanarak geli?tirdikleri yaz?l?m ile incelediklerini söyledi.
Aktif faylar?n yüksek gerinim de?erlerine sahip noktalarda 's?cak bölgeler' olu?turdu?unu ifade ederek 6 ?ubat depremlerinden sonra o bölgedeki faylar?n hareketlendi?ini anlatan Kuto?lu, "Türkiye'nin de?i?ik yörelerinde geçmi?te olan depremlere bakt???m?z zaman, aktif faylar?n baz?s?n?n s?cak bölgeler olu?turdu?unu, yüksek miktarda enerji biriktirdi?ini ve di?erlerine göre k?r?lmaya daha yak?n olduklar?n? yapt???m?z çal??malardan görüyoruz. Uzay teknolojilerini kullanarak yer kabu?u hareketlerini izledi?imizde ülkemizdeki bütün faylar?n y?ll?k hareket h?zlar?n? ortaya ç?karmak mümkün. Bu y?ll?k hareket h?zlar?ndan yola ç?karak geçmi?te faylar üzerinde meydana gelen depremlerle bunlar? bir araya getirdi?imizde, ?u anda konu?ulan yerlerin d???nda da gerçekten 's?cak nokta, s?cak faylar' diye adland?rabilece?imiz gerinim de?erleri yüksek miktarlara ula?m?? bölgeler söz konusu" diye konu?tu.
'6'DAN BÜYÜK DEPREMLER ÜRETEB?L?R'
Daha önce Erzurum-Erzincan hatt?na dikkat çekti?ini hat?rlatan Kuto?lu, Marmara ve Hatay-Mara? bölgelerini konu?urken di?er noktalar? da unutmamak gerekti?ini belirtti. ?zmir bölgesinde 3 fay gördüklerini söyleyen Prof. Dr. Kuto?lu, "Ege'de özellikle geçmi? depremleri ve faylar?n hareket h?zlar?n? inceledi?imizde orada da yüksek derecede enerji biriktirmi?, s?cak nokta olarak adland?rabilece?imiz fay hatlar?m?z söz konusu. Haritay? inceledi?imizdeki de?erler modelden de?il, gerçek yeryüzü hareketlerinden elde edilmi? enerji birikimleri. O yüzden son derece güvenilir bilgiler. Özellikle ?zmir bölgesinde 3 fay?m?z oldu?unu görüyoruz. Manisa bölgesinde, ?zmir'in kuzeyinde Bergama bölgesinde 2 fay?m?z, Ayd?n'dan geçen 1 fay?m?z ve Denizli'deki 1 fay?m?z?n gerçekten gerinim de?erleri olarak ülkemizdeki gerilimi en yüksek faylar içinde oldu?unu görüyoruz. Dolay?s?yla di?er faylar? konu?urken ?zmir ve yak?n çevresindeki illerdeki bu tehditleri göz ard? etmemek laz?m. Yapt???m?z de?erlendirmeler, bu faylar?n Türkiye'de gerinimi en yüksek faylar içinde oldu?unu gösteriyor. ?zmir çevresinde, Denizli'de, Ayd?n'da, Manisa’da ve Bergama hatt?ndaki faylara bakt???m?z zaman bunlar?n uzunluklar? 6’dan büyük, 7’ye varan depremler üretebilece?ini söylemek mümkün" dedi.
'BÖLGEDE KIRILMAMI? FAYLAR VAR'
Prof. Dr. Kuto?lu, 6 ?ubat depremlerinin ard?ndan bölgede k?r?lmam?? faylar oldu?unu, Malatya'ya enerji aktar?m? ya?and???n? ve Erzincan ile Erzurum faylar?na enerji transferi oldu?unu da belirterek, Yedisu ve Marmara'da Pamukova fay?nda enerji birikiminin yüksek oldu?unu kaydetti. Kuto?lu, Marmara Denizi'ndeki faylar?n hareketli oldu?unu ve yapt??? hesaplamalar sonucunda en büyük riskin Ege Bölgesi'nde oldu?unu ifade ederek, ?öyle konu?tu:
"Fay hareket h?zlar?ndan elde etti?imiz gerinim bilgilerine göre, hep gündemde Marmara ve Mara? bölgesi konu?ulmas?na ra?men bizim elde etti?imiz son verilere göre, Ege Bölgesi'nde bu sayd???m?z faylardaki gerinim de?erleri di?erlerine oranla daha yüksek gözüküyor. Bana sorarsan?z en yak?n tehlike, en yüksek risk bu bölgede gözüküyor."